Συνέντευξη με το Κομμουνιστικό Κόμμα, Ιταλία (Partito Comunista): Ξανά στο προσκήνιο η κόκκινη σημαία με το σφυροδρέπανο!
Συνέντευξη με τον Guido Ricci, μέλος του ΠΓ και επικεφαλής του τμήματος διεθνών σχέσεων της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος, Ιταλία (Partito Comunista, Italia). Η συνέντευξη φέρει την έγκριση του Πολιτικού Γραφείου της ΚΕ του Κόμματος.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα, Ιταλία ιδρύθηκε το 2009 στη βάση της μαρξιστικής-λενινιστικής ιδεολογίας. Συμμετέχει στη Διεθνή Συνάντηση Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ) και στην Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Πρωτοβουλία (Initiative of Communist and Workers Parties) της οποίας είναι ιδρυτικό μέλος. Τον περασμένο Μάρτη συμμετείχε για πρώτη φορά αυτόνομα στις βουλευτικές εκλογές αποσπώντας περισσότερες από 100 χιλιάδες ψήφους. Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του Κόμματος είναι ο Μάρκο Ρίτσο.
– Λαμβάνοντας υπ’ όψη τις υπάρχουσες δυσκολίες και τον πολιτικό συσχετισμό δυνάμεων, πως εκτιμάτε το αποτέλεσμα των εκλογών του Μάρτη για το Κομμουνιστικό Κόμμα; Επιτεύχθησαν οι βασικοί στόχοι που είχατε θέσει πριν τις εκλογές;
PC: Όπως γνωρίζετε, το Κόμμα μας δεν θεωρεί τις εκλογές και την κοινοβουλευτική δράση ως τη μόνη δυνατή μορφή πάλης. Σύμφωνα με τη διδασκαλία του Λένιν και του Γκράμσι, η παρουσία στο αστικό κοινοβούλιο πρέπει να αξιοποιείται ώστε να αναπτύσσει τη δουλειά έξω απ’ αυτό και εναντίον αυτού. Προσεγγίσαμε τις εκλογές ως μια ευκαιρία να επιβεβαιωθεί η δυνατότητα κινητοποίησης του Κόμματος μας, να βελτιώσουμε τις οργανωτικές μας ικανότητες και να προσελκύσουμε νέους αγωνιστές. Θεωρήσαμε τις εκλογές ως μέσο για την ανάπτυξη του κόμματος.
Πράγματι, ένας σημαντικός αριθμός εργατών και νέων ανθρώπων ήρθε σε επαφή με το Κόμμα κατά τη διάρκεια της συλλογής υπογραφών (Σ.τ.Μ: για την συμμετοχή του ΚΚ στις εκλογές) και της προεκλογικής καμπάνιας. Νέες κομματικές οργανώσεις δημιουργήθηκαν και οι υπάρχουσες έχουν ενισχυθεί χάρη στους νέους συντρόφους που έγιναν μέλη.
Από την άλλη, η όλη κινητοποίηση μας επέτρεψε να εντοπίσουμε ορισμένες οργανωτικές αδυναμίες και ελλείψεις- οι οποίες πρέπει να διορθωθούν και να εξαλειφθούν σύντομα- συχνά λόγω της απειρίας των συντρόφων μας που είχαν να αντιμετωπίσουν εντελώς καινούργιους εκλογικούς κανονισμούς.
Για πρώτη φορά από το 2001, το Κομμουνιστικό Κόμμα παίρνει επιτέλους μέρος και πάλι στις βουλευτικές εκλογές με το όνομα και τα σύμβολα του- την κόκκινη σημαία, το σφυροδρέπανο και το αστέρι- αλλά και το πρόγραμμα του, που δεν περιελάμβανε προεκλογικές υποσχέσεις αλλά κάλεσμα για αγώνα προς επίτευξη συγκεκριμένων επαναστατικών στόχων. Έπειτα από 17 χρόνια, το Κομμουνιστικό Κόμμα βρισκόταν επιτέλους και πάλι στις κάλπες!
Εξαιτίας οργανωτικών λαθών αλλά και γραφειοκρατικών ζητημάτων, το Κόμμα μας πήρε εκλογικά μέρος μόνο στο 53% της επικράτειας, όπου και έλαβε περισσότερες από 100 χιλιάδες ψήφους. Λαμβάνοντας υπ΄ όψη αυτήν την παράμετρο αξιολογούμε θετικά το αποτέλεσμα, επειδή αυτές οι εκλογές έδειξαν πως το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι μια δύναμη που υπάρχει, που μεγαλώνει, που ισχυροποιείται και γίνεται αποδεχτή στους κόλπους της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Παρ’ όλα αυτά, αυτό είναι μονάχα το ξεκίνημα. Από δω και στο εξής πρέπει να εντείνουμε τη δράση μας ώστε αυτοί που μας στήριξαν να μπουν στον αγώνα εντασσόμενοι στο Κόμμα, ώστε αυτό να μεγαλώσει περαιτέρω.
– Θα μπορούσατε να συνοψίσετε τα κυρίαρχα προβλήματα με τα οποία βρίσκονται αντιμέτωποι σήμερα η εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα της Ιταλίας;
PC: Τα αντικειμενικά προβλήματα που πλήττουν την ιταλική εργατική τάξη είναι, λίγο εως πολύ, τα ίδια που ισχύουν και στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, γενικότερα, στον ανεπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο. Η εκμετάλλευση αυξάνεται μέσω της σχετικής μείωσης μισθών και συντάξεων, της επέκτασης του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, της εντατικοποίησης των ρυθμών εργασίας, των περικοπών σε βασικές κοινωνικές υπηρεσίες.
Παρά τις αισιόδοξες διακυρήξεις της κυβέρνησης περί οικονομικής ανάκαμψης, η απασχόληση δεν βρίσκεται σε άνοδο, εάν λάβουμε υπ’ όψη το πραγματικό μέγεθος του ωραρίου εργασίας. Η ανεργία και η εργασιακή ανασφάλεια επηρρεάζει πλατιά λαϊκά στρώματα, ιδιαίτερα στη νότια Ιταλία και κυρίως τη νεολαία. Τα εργασιακά δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των συνδικαλιστικών δικαιωμάτων και του δικαιώματος στην απεργία, δέχονται την επίθεση της αστικής τάξης, καθώς συντάσσονται ολοένα και περισσότεροι περιοριστικοί νόμοι. Η καλής ποιότητας ιατρική περίθαλψη, εκπαίδευση, ο πολιτισμός, ο αθλητισμός και η αναψυχή είναι απρόσιτα για την εργατική τάξη. Ακόμη και το δικαίωμα στην στέγη δεν είναι κατοχυρωμένο. Θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε λέγοντας για πολλά ακόμη, αλλά με λίγα λόγια μπορούμε να πούμε πως υπάρχει μια ταχεία και χωρίς προηγούμενο από την εποχή του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου των εργαζομένων.
Έπειτα, πρέπει να αναφέρουμε κάποια προβλήματα που αναδεικνύονται μέσα στους κόλπους της τάξης, στις ιστορικά δεδομένες συνθήκες της χώρας μας, ακόμη κι’ αν αυτά προσδοιορίζονται από εξωτερικούς, αντικειμενικούς λόγους.
Ο σύγχρονος μονοπωλιακός καπιταλισμός, συχνά για πολιτικούς παρά για οικονομικούς λόγους, τίνει να αποφεύγει τη μεγάλη συγκεντροποίηση εργατικού δυναμικού, μέσω της χρήσης τεχνολογίας για εξοικονόμηση εργασίας, της εξωτερικής ανάθεσης τμημάτων της παραγωγής και των υπηρεσιών και της ολικής η μερικής μετεγκατάστασης αυτών στο εξωτερικό. Το αποτέλεσμα της τάσης αυτής δεν είναι τόσο ποσοτικό, αλλά ποιοτικό. Η απασχολούμενη εργατική δύναμη είναι γεωγραφικά διασκορπισμένη, αποσπασματική και διασπασμένη. Ο κατακερματισμός αυτός κάνει ακόμη πιο δύσκολη την επικοινωνία μέσα στους κόλπους της εργατικής τάξης. Βοηθά τους καπιταλιστές στο να ελέγχουν και να χειραγωγούν τους εργαζόμενους πιο εύκολα, οδηγώντας συχνά στην απώλεια ταξικής συνείδησης.
Έχουμε ήδη γίνει μάρτυρες πολλών περιπτώσεων όπου απεργοί-εργαζόμενοι ενός εργοστασίου στέκονταν ενάντια στους εργαζόμενους άλλου εργοστασίου του ίδιου επιχειρηματικού ομίλου, έχοντας την λαθεμένη πεποίθηση ότι έτσι υπεράσπιζαν τις θέσεις εργασίας τους. Η τάση αυτή οδηγεί επίσης στον πολαπλασιασμό των δήθεν αυτοαπασχολούμενων η μικροεπιχειρηματιών, προλετάριων χωρίς καθόλου δικαιώματα και συνδικαλιστική προστασία, να εργάζονται σε χειρότερες συνθήκες απ’ ότι εργάτες εργοστασίου, αλλά έχοντας παντελή έλλειψη ταξικής συνείδησης.
Σήμερα, η πλειοψηφία των εργαζομένων συνεχίζει να βρίσκεται υπό την σκέπη του εργοδοτικού-κυβερνητικού συνδικαλισμού, έχοντας τη λαθεμένη άποψη ότι αυτά (τα ταξικά συμβιβασμένα) συνδικάτα είναι τα μόνα που μπορούν να επιτύχουν τις “λιγότερο δυσάρεστες” εργασιακές συνθήκες, σύμφωνα με τη λογική του “μικρότερου κακού”.
Σε μια τέτοια κατάσταση, οι κομμουνιστές πρέπει να αυξάνουν τη δράση τους μέσα στην εργατική τάξη, δημιουργώντας κομματικές οργανώσεις σε κάθε χώρο δουλειάς, προκειμένου να επαναφέρουν την ταξική ενότητα, να στηρίξουν την ανάπτυξη ταξικών συνδικάτων και να διαδώσουν στην εργατική τάξη το επαναστατικό μας πρόγραμμα, παλεύοντας ενάντια σε αντιμαρξιστικές ιδεολογικές προσεγγίσεις που αναδύονται σε ορισμένους πολιτικά δραστηριοποιημένους τομείς της εργατικής τάξης.
– Στις πρόσφατες εκλογές είδαμε να συμμετέχουν και άλλα κόμματα που αυτοπροσδοιορίζονται ως «κομμουνιστικά» (π.χ. «Κόμμα Κομμουνιστικής Επανίδρυσης», «Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα», «Δίκτυο των Κομμουνιστών», «Αντικαπιταλιστική Αριστερά», κλπ.) Θεωρείτε αυτές τις δυνάμεις ως πιθανούς συμμάχους του Κόμματος σας και, επιπλέον, τι πρωτοβουλίες έχετε πάρει για την ανασυγκρότηση και ενότητα του εργατικού κινήματος;
PC: Ιδρύσαμε το Κόμμα μας έχοντας αντιληφθεί ότι η προσπάθεια να παραμείνει ζωντανό το κομμουνιστικό κίνημα – όπως αυτή εκδηλώθηκε τόσο από το Κόμμα Κομμουνιστικής Επανίδρυσης όσο και από το Κόμμα των Ιταλών κομμουνιστών (που μετονομάστηκε σε Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα)- μετατράπηκε σε κάτι διαφορετικό και έφτασε στο τέλος της. Η συμμετοχή αυτών των δύο κομμάτων σε κεντροαριστερούς συνασπισμούς και αστικές κυβερνήσεις, η έγκριση εκ μέρους τους των χειρότερων αντεργατικών-αντιλαϊκών μέτρων στο όνομα της «ενότητας της αριστεράς», ο κοινοβουλευτικός τους κρετινισμός και οπορτουνισμός, τους οδήγησε τελικά στην ήττα του 2008. Η προσπάθεια να σταματήσει αυτή η κατάσταση και να προωθηθεί η ενότητα των κομμουνιστών, μέσα από το πρότζεκτ «Ενωμένοι Κομμουνιστές» στο οποίο συμμετείχαμε ενεργά, παρέλυσε εξαιτίας των ηγεσιών αυτών των δύο κομμάτων. Έγινε ξεκάθαρο ότι οποιαδήποτε αλλαγή «από τα μέσα» αυτών των κομμάτων ήταν αδύνατη.
Η απόρριψη του οπορτουνισμού και η προώθηση της ενότητας των κομμουνιστών ήταν εφικτή μόνο μέσα από την ίδρυση ενός νέου κόμματος, βασισμένου στο Μαρξισμό-Λενινισμό. Τα υπενθυμίζουμε όλα αυτά, διότι η πρόθεση της κομμουνιστικής ενότητας υπήρξε ένας από τους λόγους ίδρυσης του Κόμματος μας και παραμένει κεντρικό στρατηγικό στοιχείο της δράσης μας.
Ασφαλώς, το ζήτημα της ενότητας δεν είναι ένα αμοιγώς ποσοτικό θέμα. Αναφορικά με την ενότητα, έχουμε πάντα να απαντήσουμε σε τρία ερωτήματα: Με ποιόν; Σε ποια βάση; Για ποιο σκοπό; Εάν δούμε το ζήτημα της ενότητας μέσα από αυτήν την οπτική, τότε πρέπει να δεχτούμε ότι η ενότητα είναι αδύνατη με αυτά τα κόμματα και τους ηγέτες τους, οι οποίοι έχουν οριστικά παρεκκλίνει από το Μαρξισμό-Λενινισμό και το δρόμο της προλεταριακής επανάστασης. Το Κόμμα μας δεν πρόκειται ποτέ να δεχθεί κανέναν συμβιβασμό για τις αρχές μας. Συγχώνευση με τα κόμματα αυτά, με τα οποία χώρισαν οι δρόμοι μας, αποκλείεται να συμβεί. Επομένως, το κάλεσμα μας για ενότητα δεν απευθύνεται στις ηγεσίες τους, αλλά στους καλόπιστους αγωνιστές αυτών των αυτοαποκαλούμενων «κομμουνιστικών» κομμάτων.
Παρ’ όλα αυτά, δεν αποκλείουμε το ενδεχόμενο προσωρινών εκλογικών συμφωνιών με αυτά- στη βάση ενός κοινού προγράμματος και δεδομένου ότι η εκλογική λίστα θα φέρει το όνομα «κομμουνιστικό», με σήμα το σφυροδρέπανο, ώστε να υπερβούμε τα εμπόδια που το αστικό κράτος βάζει στην συμμετοχή των κομμουνιστών στις εκλογές. Ακόμη και πριν από τις πρόσφατες εκλογές, απευθύναμε και πάλι σε όλους τους κομμουνιστές κάλεσμα για κοινή εκλογική λίστα, αλλά οι οπορτουνιστικές τους ηγεσίες το απέρριψαν, προτιμώντας για ακόμη μια φορά να αποποιηθούν το όνομα και τα σύμβολα (Σ.τ.Μ: εννοεί ότι δέχθηκαν να συμμετέχουν σε εκλογικές λίστες- συνασπισμούς- όπου δεν εμφανίζονταν το σφυροδρέπανο και το όνομα «κομμουνιστικό/ος»).
Εάν λάβουμε υπ’ όψη το συνολικό αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών, θα δούμε ότι η πλειοψηφία ψήφισε δεξιά κόμματα, όπως η Λίγκα του Βορρά και η κεντροδεξιά συμμαχία του Κινήματος των 5 Αστέρων. Δεν ήταν ψήφος υποστήριξης των προγραμμάτων τους, αλλά περισσότερο ψήφος διαμαρτυρίας ενάντια στο Δημοκρατικό Κόμμα και τους πρώην συμμάχους του σε παλαιότερους συνασπισμούς (όπως το Κόμμα Κομμουνιστικής Επανίδρυσης και των Κόμμα των Ιταλών Κομμουνιστών) της λεγόμενης «αριστεράς». Οι εργαζόμενες μάζες δεν ξέχασαν την ευθύνη που φέρουν (οι αριστεροί συνασπισμοί) στην στήριξη αστικών κυβερνήσεων και την έγκριση αντιλαϊκών μέτρων που χειροτέρευσαν το βιοτικό επίπεδο του λαού και, για ακόμη μια φορά, τους τιμώρησαν.
Επομένως, από τη μια πλευρά, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ώστε να μην συγχεόμαστε μ’ αυτούς, να τονίζουμε αυτά που μας διαφοροποιούν από αυτούς, πρώτα απ’ όλα την επαναστατική μας δέσμευση να ανατρέψουμε- και όχι να διορθώσουμε- το καπιταλιστικό σύστημα και να χτίσουμε τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Από την άλλη, πρέπει να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες ώστε να προωθήσουμε την ενότητα και να συγκεντρώσουμε τους κομμουνιστές κάτω από την σημαία του Κόμματος μας.
– Παρά τα οικονομικά προβλήματα των τελευταίων ετών, η Ιταλία παραμένει μια σημαντική χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποιά είναι η θέση του Κόμματος σας για το ρόλο της Ε.Ε. στον σχεδιασμό και την εφαρμογή της αντιλαϊκής-αντεργατικής πολιτικής;
PC: Η Ιταλία, πράγματι, παραμένει ένας από τους πυλώνες της Ε.Ε., όντας η 3η κατά σειρά χώρα της Ευρωζώνης και της Ε.Ε. με βάση το ΑΕΠ, παρά την- κατά μέσο όρο- μείωση αυτού κατά 0,6% κατά την περίοδο 2006-2016. Παραμένει μια βιομηχανική δύναμη, όντας στην 7η θέση παγκοσμίως και 2η στην Ε.Ε. των 28 χωρών στη βιομηχανική παραγωγή, στην 8η θέση παγκοσμίως με βάση τις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων, με μια αύξηση της τάξης του 4% ετησίως, αλλά μειωμένη κατά 1,9% το Γενάρη του 2018 σε σχέση με το Δεκέμβρη του 2017.
Παρ’ όλα αυτά, η σχετικά υψηλή θέση της Ιταλίας στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα και η φαινομενικά καλή οικονομική της απόδοση δεν οδηγεί σε αύξηση του βιοτικού επιπέδου της εργατικής τάξης και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων της χώρας. Η αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής δε δημιούργησε την ανάλογη αύξηση στην απασχόληση όπως θα περίμενε κάποιος. Παρά τα προνόμια που απολαμβάνουν οι καπιταλιστές σε τομείς όπως η φορολογία και η κοινωνική ασφάλιση- εις βάρος της γενικότερης φορολογίας και δρώντας ως ενα είδος ενίσχυσης της αγοράς εργασίας- η πραγματική απασχόληση έχει μειωθεί, όπως επίσης και ο αριθμός της μόνιμης εργασίας, την ώρα που η ημιαπασχόληση και η αδήλωτη εργασία, δηλαδή η εργασιακή ανασφάλεια, έχουν αυξηθεί.
Με βάση τους μισθούς, η Ιταλία βρίσκεται στην 23η θέση ανάμεσα σε 28 χώρες, κάτω από το μέσο όρο τόσο της Ευρωζώνης όσο και ευρύτερα της Ε.Ε.. Η κατά κεφαλήν κατανάλωση των ιταλικών νοικοκυριών μειώνεται συνεχώς από το 2006, πριν ακόμη από το ξέσπασμα της τελευταίας κρίσης: από το 2006 έως το 2011 μειώθηκε κατά 0,6% και από το 2011 έως το 2016 κατά 0,9%, κάτω από το μέσο όρο της Ευρωζώνης (- 0,1%) και πολύ χειρότερα από τον αντίστοιχο μέσο όρο της Ε.Ε. των 28.
Οι αντιλαϊκές πολιτικές, που εφαρμόζουν από κοινού η Ε.Ε. και οι κεντροαριστερές και κεντροδεξιές αστικές κυβερνήσεις, έχουν χτυπήσει σκληρά την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, οδηγώντας σε άνοιγμα της ψαλίδας υπέρ του κεφαλαίου και αυξάνοντας σε τεράστιο βαθμό τη φτώχεια. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Oxfam για το 2016, το 1% των πλουσιότερων ιταλών κατέχει το 25% του πλούτου, ενώ το χάσμα μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων αυξάνεται κάθε χρόνο, τόσο σε ότι αφορά τον κατεχόμενο πλούτο όσο και το εισόδημα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, στην Ιταλία υπάρχουν 10,5 εκατομμύρια φτωχοί (ο μεγαλύτερος αριθμός στην Ευρωπαϊκή Ένωση) που συνιστούν το 14% των συνολικά 75 εκατομμυρίων φτωχών της Ε.Ε. Δεύτερη έρχεται η Ρουμανία με 9,8 εκατομμύρια φτωχούς. Σύμφωνα με τη Eurostat,φτωχοί λογίζονται όσοι οικονομικά αδυνατούν να έχουν ένα γεύμα (με κρέας, κοτόπουλο, ψάρι ή λαχανικά) κάθε δύο μέρες, να αγοράσουν ένα ζευγάρι παπούτσια το χρόνο, να ζεστάνουν το σπίτι τους, να πληρώσουν το ενοίκιο, κλπ. Εάν το δούμε με βάση τα ποσοστά, η Ιταλία βρίσκεται στην 11η θέση στην Ε.Ε., με το 17,2% του συνολικού πληθυσμού της να είναι φτωχοί. Όπως αναφέρει η ISTAT, ο αριθμός της απόλυτης φτώχειας- αυτών που δε μπορούν να αγοράσουν ούτε τα βασικά αγαθά- έχει τριπλασιαστεί μέσα σε 10 χρόνια, φτάνοντας από 1,66 εκατομμύρια το 2006 σε 4,7 εκατομμύρια το 2016, μεταξύ αυτών 1,3 εκατομ. παιδιά. Με βάση και πάλι στοιχεία της ISTAT, 18 εκατομμύρια ιταλοί, δηλαδή το 30% του συνολικού πληθυσμού, βρίσκονται αντιμέτωποι με «τη φτώχεια ή τον κοινωνικό αποκλεισμό». Ο κίνδυνος της φτωχοποίησης στην Ιταλία είναι λίγο υψηλότερος από τον αντίστοιχο στην Ισπανία, υψηλότερος από το μέσο όρο στην Ε.Ε. και πολύ υψηλότερος απ’ όσο στη Γαλλία και τη Γερμανία.
Αυτά είναι μόνο ένα μικρό δείγμα των τραγικών αποτελεσμάτων των αντιλαϊκών και αντεργατικών πολιτικών της Ε.Ε. Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά περισσότερα. Συνοψίζοντας μπορούμε να πούμε ότι τίποτε καλό δεν ήρθε για τους εργαζόμενους και το λαό από την συμμετοχή της Ιταλίας στην Ε.Ε και το ευρώ. Αντιθέτως, η παραμονή της Ιταλίας στην Ε.Ε. βοήθησε τους καπιταλιστές να γίνουν πλουσιότεροι και πιο ισχυροί, σε βάρος του λαού.
Αυτό είναι εύκολα κατανοητό εάν λάβουμε υπ’ όψη την πραγματική φύση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ένωση ιμπεριαλιστικών κρατών. Η βασική της λειτουργία είναι να συντονίζει και να ενσωματώνει τις καπιταλιστικές οικονομίες στο μονοπωλιακό τους στάδιο, να ρυθμίζει τον αναπόφευκτο ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών-μελών – ένας ανταγωνισμός που είναι έμφυτος στις καπιταλιστικές οικονομίες, οι οποίες βασίζονται στην αναρχία της παραγωγής και της αγοράς – και να υλοποιεί νέες κατηγοριοποιήσεις αγορών και πλουτοπαραγωγικών πηγών αναλογικά με το συγκεκριμένο κάθε φορά οικονομικό και πολιτικό βάρος κάθε συμμετέχουσας χώρας. Βασικός της στόχος είναι να εμβαθύνει την εκμετάλλευση των εργαζόμενων και των λαών ολοένα και πιο αποτελεσματικά, ώστε να μεγιστοποιεί την ίδια τη μονοπωλιακή της ανταγωνιστικότητα και τα κέρδη σε σχέση με τους εξωτερικούς της ανταγωνιστές, από άλλες ιμπεριαλιστικές χώρες ή συνασπισμούς χωρών.
Η αστική προπαγάνδα συχνά παρουσιάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μια ξεχωριστή δύναμη που υπερκερνά τη θέληση κάθε χώρας-μέλους. Πόσο συχνά δεν ακούμε τη φράση «η Ευρώπη μας ζητά να κάνουμε αυτό και εκείνο»; Αυτή η απεικόνιση χρησιμοποιείται συχνά ως άλλοθι προκειμένου να οδηγήσει τις μάζες να αποδεχτούν τα πιο αντιλαϊκά μέτρα, εκτρέποντας την δυσαρέσκεια τους προς μια εξωτερική οντότητα που θεωρείται αδιαμφισβήτητη και πέρα από τις δυνάμεις τους.
Στην πραγματικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα όργανα της έχουν τόση δύναμη όσο η εθνική αστική τάξη της κάθε χώρας που εθελοντικά αποφάσισε να παραχωρήσει τη δύναμη αυτή (στην Ε.Ε) προκειμένου να διεκδικήσει υπό καλύτερους όρους τους στόχους που αναφέραμε παραπάνω. Οι αντιλαϊκές και αντεργατικές πολιτικές της Ε.Ε. υλοποιούν την θέληση και τα σχέδια της καπιταλιστικής, αστικής τάξης κάθε χώρας-μέλους, με έναν κεντροποιημένο και συντονισμένο τρόπο.
Εξαιτίας αυτού, θεωρούμε ότι η αποδέσμευση της Ιταλίας από την Ε.Ε, όπως επίσης από το ΝΑΤΟ και τους άλλους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, είναι απαραίτητο βήμα προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης της εργατικής τάξης και του λαού από την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Είναι ένα αναγκαίο, αλλά όχι αρκετό βήμα, που εάν δεν συνδιαστεί με αλλαγή τάξης στην εξουσία θα επαναφέρει απλά την παλιά αστική κυριαρχία. Θεωρούμε την αποδέσμευση της Ιταλίας από την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ ως βασική προϋπόθεση για να ανατραπεί ο καπιταλισμός και να πάρει η εργατική τάξη την εξουσία στα χέρια της.
– Ο αντικομμουνισμός αποτελεί επίσημη πολιτική της Ε.Ε. η οποία εκφράζεται μέσω της προώθησης της εξίσωσης κομμουνισμού και ναζισμού. Πως εκφράζεται ο αντικομμουνισμός στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας και μέσα στην κοινωνία;
PC: Η αντικομμουνιστική πολιτική της Ε.Ε. υλοποιείται με διαφορετικές προσεγγίσεις και ένταση από χώρα σε χώρα. Σε πολλές ανατολικές χώρες της Ευρώπης, όπου η ιστορική μνήμη του σοσιαλισμού είναι ακόμη ζωντανή στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, οι αστικές κυβερνήσεις εφαρμόζουν τις πιο σκληρές αντικομμουνιστικές μεθόδους. Τα κομμουνιστικά σύμβολα απαγορεύονται, η κομμουνιστική δραστηριότητα και προπαγάνδα θεωρούνται έγκλημα και διώκονται από το νόμο, τα κομμουνιστικά κόμματα κηρύσσονται παράνομα, το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα και κάθε μορφή αντίστασης των εργαζομένων έρχονται αντιμέτωπα με βίαιη καταστολή.
Στη δυτική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας, η αστική τάξη χρησιμοποιεί μια διαφορετική προσέγγιση, φαινομενικά λιγότερο σκληρή, αλλά πολύ αποτελεσματική. Στο ιδεολογικό επίπεδο, είναι ευκολότερο γι’ αυτούς να συκοφαντήσουν τον σοσιαλισμό μέσω της παραχάραξης της ιστορίας, στο βαθμό που οι λαοί στη δυτική Ευρώπη δε βίωσαν τον σοσιαλισμό. Η αισχρή εξίσωση μεταξύ φασισμού και κομμουνισμού βασίζεται στην παραχάραξη των γεγονότων και της ιστορίας, στην προσπάθεια να κρυφτεί η αληθινή φύση του φασισμού ως μιας ανοιχτά τρομοκρατικής μορφής της αστικής δικτατορίας, που γεννιέται από τον καπιταλισμό με σκοπό να συντρίψει το εργατικό κίνημα.
Στο νομικό επίπεδο, ορισμένες λιγοστές προτάσεις για να κυρηχθεί παράνομο το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι περισσότερο προκλητικές παρά αποτελεσματικές, αλλά σε κάθε περίπτωση απαιτούν επαγρύπνηση και δυνατή απάντηση. Τροποποιήσεις του Συντάγματος ή των εκλογικών νόμων χρησιμοποιούνται συχνά προκειμένου να δυσκολέψουν την συμμετοχή των κομμουνιστών στις βουλευτικές εκλογές και να αποτρέψουν την εκπροσώπηση της εργατικής τάξης στο αστικό κοινοβούλιο. Ασφαλώς, όπως και αλλού, έτσι και στη χώρα μας η πολιτική κατασκοπεία και η καταστολή χρησιμοποιούνται για να εμποδίσουν την κοινωνική πάλη.
Για άλλη μια φορά, επαναλαμβάνουμε ότι οι διώξεις, οι απαγορεύσεις και η καταστολή δεν πρόκειται ποτέ να καταφέρουν να σταματήσουν τον αγώνα των κομμουνιστών για την εργατική εξουσία και τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό. Τα αντικομμουνιστικά μέτρα αποτελούν απλά έκφραση του φόβου του αστικού κράτους μπροστά στην προοπτική της σοσιαλιστικής επανάστασης.
– Γνωρίζετε ότι το εργατικό-λαϊκό κίνημα στην Ελλάδα, με το ΚΚΕ στην πρωτοπορία, δίνει καθημερινές μάχες ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να στείλετε στους συντρόφους και την εργατική τάξη της Ελλάδας;
PC: Το Κόμμα μας παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή και βγάζει σημαντικά συμπεράσματα από τους αγώνες της ελληνικής εργατικής τάξης, στην πρωτοπορία της οποίας είναι το ΚΚΕ. Η ηρωϊκή τους αντίσταση και αντίθεση απέναντι στις αποφάσεις της Τρόϊκα και τις ληστρικές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελούν παράδειγμα για όλους μας αλλά και σημαντικό μέρος του κοινού μας αγώνα ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τους υπηρέτες του, παλιούς και νέους, οπορτουνιστές και σοσιαλδημοκράτες.
Θέλουμε να διαβεβαιώσουμε την ελληνική εργατική τάξη και τους συντρόφους μας στο ΚΚΕ ότι το Κόμμα μας, πιστό στις διεθνιστικές του δεσμεύσεις, θα βρίσκεται πάντα στο πλευρό τους, στον κοινό αγώνα ενάντια στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό, για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση του Σοσιαλισμού-Κομμουνισμού.
Σαν ήμουν μικρός, τέτοιες μέρες μεγάλης βδομάδας, εκστασιαζόμουνα ακούγοντας τον δάσκαλο στο σχολείο και βλέποντας στο «σινεμά» τα πάθη του χριστού. Αργότερα το ίδιο έκανα και με την τηλεόραση. Παρακολουθούσα ό,τι σχετική ταινία προβάλανε τα κανάλια, από τον «Μπεν Χουρ» και τον κατακλυσμό, ως τον Ιησού από την Ναζαρέτ. Πάντα όμως με κατέτρωγαν κάποια ερωτήματα. Πώς είναι δυνατόν τη μια Κυριακή ο λαός της Ιερουσαλήμ, με βάγια στα χέρια, να υποδέχεται τον Ιησού σαν σωτήρα, και μέσα σε λίγες μέρες να τον στέλνει στον θάνατο;
Γιατί, όταν ο Πόντιος Πιλάτος τους έδωσε το δικαίωμα να χαρίσουν τη ζωή σε έναν μελλοθάνατο, αυτοί επέλεξαν έναν ληστή, τον Βαραββά και όχι τον Ιησού; Πώς είναι δυνατόν να παίρνεις το μέρος ενός ληστή και να στέλνεις στο θάνατο έναν άνθρωπο, που στο κάτω-κάτω, δεν είχε βλάψει και κανέναν;
Θεωρώ ότι αυτά τα ερωτήματα, κάποια στιγμή, θα απασχόλησαν κάθε παιδί, κάθε άνθρωπο, όταν του διηγούντο αυτές τις ιστορίες. Δεν ξέρω όμως, αν λάβατε ποτέ κάποια πειστική απάντηση.
Με τα χρόνια που πέρναγαν, διαβάζοντας άλλα ιστορικά κείμενα και βιβλία, άρχισα να διαμορφώνω μία εκδοχή για το πώς διαδραματίστηκαν τα «γεγονότα» εκείνη την εποχή, απαντώντας στα παιδικά μου ερωτήματα.
Ανεξαρτήτως αν οι ιστορίες των ευαγγελίων ευσταθούν ή αν όντως υπήρξε ο Ιησούς (λάβετε υπόψη ότι πολλοί αμφισβητούν την ύπαρξη του Χριστού, αφού κανένας ιστορικός της εποχής δεν κάνει αναφορά στο πρόσωπό του, ενώ τα «ευαγγέλια» γράφτηκαν πολλά χρόνια μετά τον υποτιθέμενο θάνατό του), θα πρέπει να εντάξουμε την παραπάνω διήγηση στην ιστορική πραγματικότητα.
Την εποχή εκείνη λοιπόν, η Ιουδαία ήταν υπό την εξουσία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Οι Ρωμαίοι φορολογούσαν σκληρά τον λαό, ο οποίος βαρυγκωμούσε (όπως βαρυγκωμούμε κι εμείς σήμερα). Θα έχετε ακουστά τους τελώνες. Αυτοί ήταν οι φοροεισπράκτορες της εποχής, συγκέντρωναν τα τέλη και τα παρέδιδαν στους Ρωμαίους. Εξ ου και το μίσος του λαού ενάντιά τους.
Βέβαια υπήρχε και μια μερίδα Ιουδαίων που περνούσαν καλά. Αυτοί ήταν οι πλούσιοι και το ιερατείο (οι Φαρισαίοι) που τα είχαν βρει με τους Ρωμαίους και την περνούσαν κοτσάνι (πάντα το παπαδολόι τα είχε καλά με τους αφεντάδες, ομόθρησκους ή αλλόθρησκους, ομοεθνείς ή αλλοεθνείς).
Φυσικό και επόμενο λοιπόν, ο λαός να αντιδράει και να εξεγείρεται ενάντια στην καταπίεση που δεχόταν. Στα βουνά και στις πόλεις είχε δημιουργηθεί ένα κίνημα αντίστασης στον Ρωμαϊκό ζυγό, δηλαδή κάτι σαν αντάρτικο. Οι «ζηλωτές» ήταν μια τέτοια οργάνωση, αντάρτικη και αντιστασιακή.
Επίσης οι Ιουδαίοι περίμεναν ότι κάποια μέρα, θα έρθει ένας βασιλιάς να ηγηθεί στον αγώνα τους και να τους απελευθερώσει από τους Ρωμαίους.
Ας δούμε λοιπόν την ιστορία του Ιησού και του Βαραββά κάτω από τα παραπάνω ιστορικά δεδομένα.
Ο Βαραββάς είναι ένας ζηλωτής, δηλαδή ένας επαναστάτης και αντάρτης που πήρε τα όπλα για να ελευθερώσει την πατρίδα του. Μάλιστα κάποιοι ισχυρίζονται ότι ήταν και ένας από τους ηγέτες των ανταρτών. Δεν ήταν ληστής ή συμμορίτης, απλά ένας λαϊκός αγωνιστής που συνελήφθη από τους κατακτητές. Κάθε άρχουσα τάξη, προσπαθεί με ψευδή προπαγάνδα, να σπιλώσει αυτούς που αγωνίζονται ενάντιά της. Άλλοτε τους ονομάζει «ληστές», άλλοτε «συμμορίτες» ή» κομμουνιστοσυμμορίτες» και άλλοτε, όπως στις μέρες μας, απλά «τρομοκράτες».
Ο Ιησούς από την άλλη ήταν ο άνθρωπος που ήθελε να αλλάξει τον κόσμο χωρίς βία, αργά-αργά, ζητώντας από τους ανθρώπους να αγαπάνε αλλήλους κι όταν τους χτυπάνε στο ένα μάγουλο, να κάθονται ήσυχα να τις τρώνε και στο άλλο!
Τον Ιησού τον ακολουθούσε πολύς λαός και είχε διαδοθεί η φήμη ότι αυτός ήταν ο μεσσίας, ο σωτήρας, ο βασιλιάς που θα τους απελευθέρωνε.
Έτσι, όταν έφθασε στα Ιεροσόλυμα, ο λαός της πόλης τον υποδέχτηκε σαν τον ηγέτη που θα τους οδηγούσε στην ελευθερία. Εξ ου και η θριαμβευτική υποδοχή μετά «βαΐων και κλάδων». Στις επόμενες ημέρες, οι αρχηγοί των ανταρτών συνάντησαν τον Ιησού και του ζήτησαν να ηγηθεί του απελευθερωτικού αγώνα, αλλά αυτός αρνήθηκε. Τούτο όμως δεν άρεσε καθόλου στο λαό, που άλλα περίμενε, και τον έκανε να στραφεί εναντίον του.
Όταν λοιπόν ο Πιλάτος κάλεσε το πλήθος να διαλέξει τον Ιησού ή τον Βαραββά, ο λαός δεν δίστασε στιγμή και αποφάσισε να σώσει έναν δικό του άνθρωπο, έναν επαναστάτη!
Αυτή είναι η δική μου εκδοχή, που έδωσε απαντήσεις σε αυτά τα παιδικά μου ερωτήματα. Το ποια απάντηση θα δώσετε εσείς, είναι θέμα δικό σας.
Ο Γιάννης Βεντούρας είναι οικονομολόγος – συγγραφέας. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959 και σπούδασε στο οικονομικό τμήμα της σχολής ΝΟΕ του ΑΠΘ. Εργάσθηκε σαν οικονομικός διευθυντής και οικονομικός σύμβουλος σε εταιρείες του ιδιωτικού τομέα, μελετώντας από τα «μέσα» το καπιταλιστικό σύστημα. Συμμετέχει ενεργά στο λαϊκό κίνημα. Είναι εκλεγμένος τοπικός σύμβουλος στον Δήμο Αχαρνών. Διδάσκει δωρεάν Πολιτική Οικονομία στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο «Δημήτρης Γληνός».
(..) με βάση την απόφαση του Δημοτικού μας Συμβουλίου, θα κάνουμε ένα γλέντι το Πάσχα, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα σε όσες και όσους συμπολίτες μας δυσκολεύονται, και ξέρουμε ότι δεν είναι λίγοι στην πόλη μας, να έρθουν εδώ, να αισθανθούν καλά, να διασκεδάσουμε όλοι μαζί.
Στην περιοχή που είμαστε, σε συνεργασία του Δήμου με το Δημοτικό Διαμέρισμα και όχι μόνο, καθημερινά σιτίζονται περίπου 150 οικογένειες. Πρόκειται για οικογένειες που εξ ορισμού δεν έχουν τα απαραίτητα για να αντιμετωπίσουν τα προς το ζην και δεν μας εκπλήσσει αυτό. Είναι «λογικό και επόμενο», με βάση την πολιτική που ασκείται διαχρονικά και που έχει συγκεκριμένα αποτελέσματα και αφορά το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων να βλέπεις τα αποτελέσματα αυτής της πολιτικής.
Πρόσφατα, στο Δημοτικό μας Συμβούλιο, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε, και όχι τυχαία, σ αυτή την περιοχή της Πάτρας, στα Ζαρουχλέικα, ένα λαϊκό στέκι και εστιατόριο.
Η διαδικασία έχει ήδη ξεκινήσει από την μεριά των υπηρεσιών του Δήμου και όχι μόνο. Είναι πολλοί οι εθελοντές, που έχουν εργαστεί για να στηθεί αυτό το στέκι και η συμβολή τους είναι καθοριστική. Θέλουμε και δημόσια να τους ευχαριστήσουμε και να επισημάνουμε, ότι οι περισσότεροι από αυτούς, είναι και οι ίδιο άνεργοι ή μισοαπασχολούμενοι. Έχει τη δική του, ιδιαίτερη σημασία, στο επίπεδο της αλληλεγγύης, να βλέπεις ανθρώπους που έχουν και οι ίδιοι προβλήματα, να συμβάλλουν με εργατοώρες, προκειμένου να διαμορφωθεί αυτός ο χώρος. Σημαντικά στηρίζει την όλη προσπάθεια και ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Εργατικών Κατοικιών.
Είμαστε στην αρχή του εγχειρήματος. Στόχος μας είναι αυτός ο χώρος, να δώσει στέγη σε όλους όσους θέλουν, πέραν από το να αντιμετωπίσουν τα προς το ζην, το καθημερινό φαγητό δηλαδή, να ψυχαγωγηθούν αλλά και να παίρνουν μέρος στις δράσεις που θα γίνονται. Γι αυτό και επιλέξαμε να του δώσουμε το όνομα «Λαϊκό Στέκι». Ξέρουμε τις απαιτήσεις που έχει ένας τέτοιος χώρος, πιστεύουμε όμως, ότι ο Δήμος συνολικά με όσα μέσα διαθέτει και με όλες τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες και τους Οργανισμούς του θα συμβάλει στο να επιτευχθεί ο στόχος.
Έχουμε καλέσει, αυτή την πρωτοβουλία με την πολύπλευρη δραστηριότητα, να αγκαλιαστεί και να στηριχθεί, πρωτίστως από το ίδιο το Κίνημα. Τα Εργατικά Σωματεία και συνολικά από τους μαζικούς λαϊκούς φορείς της πόλης μας, γιατί θεωρούμε ότι εδώ πρέπει και μπορούν να βρουν αποκούμπι, εργαζόμενοι και άνεργοι, οι οποίοι θέλουν να αναπτύξουν δράσεις.
Στα πλαίσια αυτά, προγραμματίζουμε και το Πασχαλινό τραπέζι, με τις σούβλες με καθιερωμένο οβελία, αλλά και το κρασί, που θα προσφερθούν αδάπανα σε όλους όσους θα έρθουν εδώ εκείνη την ημέρα.
Πιστεύουμε ότι θα είναι μια ξεχωριστή μέρα κι επειδή είναι κάτι που πρώτη φορά κάνουμε, θέλουμε εκ προοιμίου να ζητήσουμε την συμπάθειά σας, με την έννοια, ότι αν υπάρχουν και κάποιες λεπτομέρειες που δεν έχουμε προβλέψει, να κρίνετε πρώτα και κύρια την πρωτοβουλία και όχι αυτές τις λεπτομέρειες. Μακάρι να μπορέσουμε να εξυπηρετήσουμε περισσότερους από όσους έχουμε προβλέψει στον σχεδιασμό».
Ο Δήμαρχος Πατρέων Κώστας Πελετίδης, επισκέφθηκε σήμερα, Μ. Τρίτη, το Άσυλο Ανιάτων, την Κιβωτό της Αγάπης, το Καραμανδάνειο Νοσοκομείο Παίδων, τη Μέριμνα, τους Οίκους Ευγηρίας Κωνσταντοπούλειο και Αγία Σκέπη καθώς και τη Φωλιά. Πρόσφερε πασχαλινά κουλούρια και τσουρέκια και αντάλλαξε ευχές και δώρα με τους φιλοξενουμένους των Ιδρυμάτων για Καλό Πάσχα, ενώ συνομίλησε με τους εργαζομένους και τις διοικήσεις τους.
-Γεννημένος στις 2 Aπρίλη 1948, στην Αγία Mονή, συνοικία των Tρικάλων, ο Δημήτρης Μητροπάνος ως παιδί γνώρισε τη φτώχεια, τις διώξεις και τη μνησικακία, με την οποία αντιμετώπισε το μετεμφυλιακό αστικό κράτος και οι μηχανισμοί του τις οικογένειες των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, όπως ήταν η δική του. «Tον πατέρα μου τον γνώρισα όταν ήμουν 29 ετών», ανέφερε ο ίδιος σε αυτοβιογραφία του.
«Μέχρι τα 16 γραφόμουν "ορφανός" . Νομίζαμε ότι ο πατέρας μου σκοτώθηκε στο αντάρτικο. Ώσπου τότε ήρθε ένα γράμμα που έλεγε ότι ζει και είναι στη Ρουμανία. Πέρασαν άλλα 13 χρόνια ωσότου να γυρίσει...».
Την εξορία και τις πολύχρονες φυλακίσεις «για πολιτικούς λόγους» τη βίωσαν και άλλα μέλη της οικογένειάς του, όπως τα δύο αδέλφια της μάνας του, ενώ όπως αφηγούνταν ο Δ. Μητροπάνος «οι χωροφύλακες ήταν τακτικοί στο σπίτι. Θυμάμαι το '53 που είχαν πιάσει το θείο μου και τον είχαν στην Ασφάλεια ήρθαν δήθεν να τον ψάξουν στο σπίτι και μας βγάλαν όλα τα πράγματα στην αυλή. Πάλι καλά που ειδοποίησε ένας δικηγόρος φίλος του θείου μου κι έτσι η μάνα μου γλίτωσε... Ηταν η εποχή τέτοια, τέτοια και η γειτονιά. H Aγία Μονή ήταν φτωχική συνοικία, υποβαθμισμένη και ήταν όλοι αριστεροί. Αφού κάθε εκλογές έρχονταν εκεί οι χωροφύλακες και ψήφιζαν για να υπάρχει... ισοζύγιο. Μικρή Μόσχα τη λέγανε...». Η μητέρα του κάνει φλοκάτες για να τους ζήσει και ο ίδιος αναγκάζεται να δουλεύει τα καλοκαίρια για να βοηθήσει. «Στην αρχή γκαρσόν στην ταβέρνα ενός θείου μου... Μετά, στα 12 - 13, πήγαινα και δούλευα στις κορδέλες που κόβανε ξύλα. Είχαμε πολύ βαρύ χειμώνα, κόβανε πολλά ξύλα και το μεροκάματο ήταν καλύτερο. Κάπου στα 12 - 13 με καλούν για πρώτη φορά και εμένα στην Ασφάλεια, μου εξηγούν τι ήταν ο πατέρας μου - ακόμα γράφομαι "ορφανός" - ο θείος μου, η οικογένειά μου και μου συστήνουν να... μάθω καμιά τέχνη, γιατί με τέτοιο ιστορικό δεν έχω κανένα λόγο να πάω στο σχολείο, αφού δεν θα με αφήσουν να σπουδάσω. Από 'κει είναι που μπλέκομαι και 'γώ στο γρανάζι το πολιτικό κι αρχίζω να το ψάχνω. Και ξέρεις... Δε χρειάζεται να κάνεις και πολλά... όταν έχεις τη στάμπα ό,τι και να γίνει σ' εσένα έρχονται... Eίχαν αρχίσει τότε οι Λαμπράκηδες».
Μεγάλη δημιουργική διαδρομή
Εχοντας αυτά τα βιώματα, στα 16 του χρόνια παίρνει το δρόμο για την Αθήνα. «Με το που έρχομαι γράφομαι στους Λαμπράκηδες κι εδώ. Και με ακολουθούν και τα χαρτιά μου στην αστυνομία... Παρ' όλα αυτά, εδώ είμαι καλύτερος μαθητής. Tου 17 - 18. Μου αρέσει η χημεία. Αλλά πριν τελειώσω το γυμνάσιο άρχισα να δουλεύω. Τραγουδιστής». Το 1964 ξεκινά την τραγουδιστική του πορεία δίπλα στον Γιώργο Ζαμπέτα, που στήριξε τον έφηβο ακόμα μαθητή και τραγουδιστή στα πρώτα καλλιτεχνικά του βήματα και στο ξεκίνημα της ζωής του. Το 1966, ο Δ. Μητροπάνος συναντιέται για πρώτη φορά με τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος τον καλεί να ερμηνεύσει μέρη από τη «Ρωμιοσύνη» και το «Αξιον Εστί», σε συναυλίες στην Ελλάδα και την Κύπρο. Το 1967, ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο 45 στροφών με δύο τραγούδια του Γ. Ζαμπέτα (ανάμεσά τους και η πολυτραγουδισμένη «Θεσσαλονίκη») και ακολουθεί μια σειρά από μικρούς δίσκους που γίνονται επιτυχίες. Είχε προηγηθεί η ηχογράφηση του τραγουδιού «Χαμένη Πασχαλιά», που λογοκρίθηκε από τη χούντα και δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Ο δεύτερος σημαντικός σταθμός στην πορεία του είναι ο δίσκος «Ο Αγιος Φεβρουάριος» σε μουσική του Δήμου Μούτση και στίχους του Μάνου Ελευθερίου, ένα έργο που θεωρείται από τα κλασικά της ελληνικής δισκογραφίας. Τον ηχογραφεί στα τέλη Δεκεμβρίου 1971, σε μια άδεια 4 ημερών από το στρατό. «Ούτε κατάλαβα πώς ηχογράφησα τα τραγούδια, ούτε τι ηχογράφησα καλά - καλά... Δεν άκουσα και ολοκληρωμένη τη δουλειά. Απλά τα είπα κι έφυγα... », έλεγε. Ακολουθούν «Ο Δρόμος για τα Κύθηρα» του Γιώργου Κατσαρού και «Τα Συναξάρια» του Γιώργου Χατζηνάσιου, ενώ στη συνέχεια συνεργάζεται με τους Σπύρο Παπαβασιλείου, Τάκη Μουσαφίρη, Απόστολο Καλδάρα, Σταύρο Κουγιουμτζή, Χρήστο Νικολόπουλο, Γιάννη Σπανό. Και στη συνέχεια οι συνεργασίες του με τον Μάριο Τόκα («Η εθνική μας μοναξιά») και με τον Θάνο Μικρούτσικο («Στου αιώνα την παράγκα» με την υπέροχη «Ρόζα») και σε άλλους δίσκους μαζί τους, με τραγούδια που αποκάλυψαν το εύρος και την ποιότητα της ερμηνείας του και είχαν τεράστια αποδοχή. Κι ύστερα «Στης ψυχής το παρακάτω» (η εξαιρετική συνεργασία του με τον Δημήτρη Παπαδημητρίου) κι άλλες γόνιμες «συναντήσεις» με πολλούς δημιουργούς - ανάμεσά τους και ο Χρήστος Λεοντής («Σάββατο χαράματα μπρος στην Αχερουσία, χόρεψα ζεϊμπέκικο πάνω στη φωτιά...» από το δίσκο «Ερωτας αρχάγγελος»). Και αργότερα, μετά τη μεγάλη περιπέτεια με την υγεία του, η επιστροφή του με τον δίσκο του «Στη Διαπασών» όπου 18 δημιουργοί ενώθηκαν για τη φωνή του (ανάμεσα στα τραγούδια και η «Εκδρομή» («Εμένα και ο θάνατος μου φαίνεται γιορτή...»). Και ο Δ. Μητροπάνος να ανανεώνει το ραντεβού του με τους πολυπληθείς φίλους των τραγουδιών του, μέσα από ερμηνείες που αγαπήσαμε «σαν αμαρτία και σαν γιορτή», κάνοντάς μας να τραγουδήσουμε για την «εθνική μας μοναξιά», εκεί κοντά «στου αιώνα την παράγκα», ζώντας «στα τρελά μας όνειρα δοσμένοι, πάντα γελαστοί και γελασμένοι»... Η τελευταία δισκογραφική δουλειά του ήταν το άλμπουμ «Εδώ είμαστε» με τραγούδια του Σταμάτη Κραουνάκη.
Στις 17 Μαρτίου, κυκλοφόρησε από το label PMProom (και κάτω από την ετικέτα του sub-label PMP-roots, εξειδικευμένου σε πιο «αλλόμορφα» ελληνόφωνα εγχειρήματα), ο δίσκος «Τερατόμορφοι».
Μια παράξενη δουλειά, όσο, όμως, και οικεία στο άκουσμα.
Ένας δίσκος με πάμπολλα στοιχεία από μουσικές όπως αυτές της νησιώτικης παράδοσης, ή των ηπειρώτικων «δρόμων», αλλά και με αστικές αναφορές, όπως και rock βάση.
Συντελεστές του δίσκου «Τερατόμορφοι» είναι οι εξής: Γιάννης Γεωργάνος (ερμηνείες-φωνή-κιθάρες), Σπύρος Μαμφρέδας (μουσική) και Καστρινος καστρινος (στίχοι).
Ο Telis Kafkas έκανε την ενορχήστρωση (και παίζει τα μπάσα) και μαζί με τον Πάνος Πιλάτος - music projects συνυπογράφουν την παραγωγή του album, του οποίου οι ηχογραφήσεις, οι μίξεις και το mastering έγιναν στο άντρο του Τέλη Καυκά, το Te.K Cabin Studio του PMProom.
Τέλος, ο Πάνος Πιλάτος έγινε ο… νονός του εν λόγω project, βαφτίζοντάς το ΠΛΑΝΗ ΤΗΣ ΓΗΣ, ενώ δημιούργησε μαζί με τον Theo Laios το artwork του CD, που κυκλοφόρησε σε φυσικό jewel case format, με 6σέλιδο booklet.
Το AkRa magazine προσέγγισε τον main man του όλου project, τον Giannis Georganos Veandok, για μια μικρή αλλά νομίζω διαφωτιστική συζήτηση για το εγχείρημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΝΟΣ – Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
akRa: Αντί να χρησιμοποιήσετε το όνομά σου, επιλέξατε ένα λογοπαίγνιο ως ονομασία του project. Γιατί έγινε αυτό; Και πως εξέλαβες τη σκέψη του Πάνου Πιλάτου να ονομαστεί, εν τέλει, ΠΛΑΝΗ ΤΗΣ ΓΗΣ το όλο project;
Γιάννης Γεωργάνος: Ουσιαστικά σκοπός μου ήταν να τονίσω το project, καθώς και τα όσα αυτό πρεσβεύει, θέλοντας απο την πρώτη επαφή του ο ακροατής να δώσει έμφαση στη μουσική και τους στίχους. Ο Πάνος πολύ όμορφα πήρε τη σκέψη μου αυτή και την μετουσίωσε στον τίτλο του project και νομίζω σε μεγάλο ποσοστό εκφράζει πολλά από τα μηνύματα που αυτό το album θέλει να περάσει στον μέσο ακροατή.
akRa: Πως ήταν η συνεργασία σου με αυτούς τους δύο; Τον Τέλη Καυκά και τον Πάνο Πιλάτο, εννοώ. Έχουν 25 χρόνια μαζί κι έχουν γράψει χιλιόμετρα στο studio παρέα. Ένιωσες καλά; Ελεύθερος; Τι εισέπραξες; Πως το βίωσες;
Γιάννης Γεωργάνος: Η συνεργασία μου με τα παιδιά ήταν εξαιρετική! Με τον Τέλη περάσαμε πολλές ώρες στο studio και περνούσε τόσο όμορφα και δημιουργικά ο χρόνος που πριν καν το αντιληφθούμε είχαν περάσει 8-10 ώρες ηχογραφήσεων. Σεβάστηκαν απόλυτα τόσο τις δικές μου επιθυμίες, όσο και των δημιουργών, ενώ ταυτόχρονα παρείχαν την έμπειρη καθοδήγησή τους για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Τόσο εγώ όσο και οι δημιουργοί, είμαστε απόλυτα ευχαριστημένοι με το αποτέλεσμα του album, κάτι που φαίνεται στο χρόνο που χρειάστηκε η όλη παραγωγή του, καθώς και στην απήχηση που είχε από τον κόσμο μέχρι στιγμής.
akRa: Σύμφωνα με το Δελτίο Τύπου της εταιρείας σου, ο δίσκος περιέχει «ένα κύκλο δέκα τραγουδιών που ακροβατούν σε μια κόψη ηλεκτρικών εξάρσεων και ακουστικών ατμοσφαιρών». Εσύ σήμερα, λίγο μόλις καιρό έπειτα από την κυκλοφορία του album, πως θα χαρακτήριζες το περιεχόμενό του;
Γιάννης Γεωργάνος: Το περιεχόμενο του album, αποτελείται από τραγούδια βγαλμένα απο τη ζωή των δημιουργών τους, τα οποία προϋπήρχαν, των παρεμβάσεών μας. Μιλούν για αναμνήσεις και βιώματα ετών κι εγώ απλώς τα προσέγγισα με σεβασμό και μέσα απο τη δική μου οπτική γωνία. Οι επιρροές ποικίλουν, καθώς στον κύκλο των 10 αυτών τραγουδιών θα συναντήσετε πολλούς ρυθμούς και αρμονίες, από την Ήπειρο ως τα Επτάνησα. Μην θέλοντας κάτι τόσο όμορφο να το περιορίσω σε πλαίσια και ταμπέλες, ώστε να ωθήσω κάποιον στην προκατάληψη απέναντι στο album, θα πω απλά πως τα πάντα είναι μουσική και η μουσική εάν τη διαχειριστείς σωστά μπορεί να είναι ο τρόπος που θα εκφράσεις τον εσωτερικό κόσμο ενός ή και παραπάνω ανθρώπων.
akRa: Τη μουσική του δίσκου, λοιπόν, υπογράφει ο Σπύρος Μαμφρέδας και τους στίχους ο Καστρινός, ο οποίος είναι και πατέρας σου! Πως προέκυψε η σκέψη και η ανάγκη να δισκογραφηθούν αυτά τα κομμάτια; Πως ήταν η σχέση σου και η συνεργασία σου με τους εν λόγω δημιουργούς με τους οποίους έχεις και πολύ μεγάλη διαφορά ηλικίας;
Γιάννης Γεωργάνος: Θα μπορούσα να πω πως είναι η πρώτη φορά που δισκογραφείται μια δουλεία του Καστρινού, καθώς ο τελευταίος γράφει 10 χρόνια στίχους και λιμπρέτα για μουσικοθεατρικές παραστάσεις με αυτό το ψευδώνυμο. Αυτό σημαίνει πως έχω ερμηνεύσει πολλές φορές στίχους του Καστρινού, που έχουν μελοποιηθεί απο διάφορους δημιουργούς. Ο Σπύρος έδωσε έναν πιο σύγχρονο χαρακτήρα στις μελοποιήσεις του και μέσα σε αυτό είδα μια συμβατότητα, που με έκανε να σκεφτώ ότι θα μπορούσε να γίνει ένα ωραίο album όλο αυτό. Όσον αφορά στη διαφορά ηλικίας, η μέχρι τώρα εμπειρία μου με έχει διδάξει πως όταν υπάρξει η συμβατότητα, τότε η ηλικία σίγουρα παίζει ένα μικρό ρόλο στη δημιουργική διαδικασία και αυτό μόνο και μόνο εάν υπάρξει φανερά το χάσμα του τρόπου σκέψης. Ευτυχώς, στην προκειμένη περίπτωση υπήρχε εμπιστοσύνη από τους δημιουργούς σε εμένα και αυτό διευκόλυνε πολύ τα πράγματα.
akRa: Προσωπικά έχω ξεχωρίσει τα εξής κομμάτια: «Όταν Ακούω Τη Βροχή», «Τερατόμορφοι», «Τρένο» και «Ποιος Είμαι». Θα ήθελα να μου πεις δυο λόγια για το κάθε ένα από αυτά, αλλά και να μου επισημάνεις δύο τραγούδια του δίσκου που είτε σημαίνουν πολλά για σένα, είτε για το όλο project…
Γιάννης Γεωργάνος: Το κάθε κομμάτι έχει το δικό του ξεχωριστό παλμό. Οι δημιουργοί προφανώς έχουν στο μυαλό τους κάποιο βίωμα, ξεκινώντας από τον Καστρινό που έγραψε τους στίχους. Έπειτα ο Σπύρος εμπνεύστηκε τη μουσική γιατί σε κάποιο σημείο ταυτίστηκε με τους στίχους. Έτσι λοιπόν εγώ αυτό που μπορώ να πω είναι πως ακούγοντας τα τραγούδια αυτά, τα επέλεξα γιατί αφυπνίζουν μέσα μου μνήμες και βιώματα που σίγουρα έχουν να κάνουν με το περιεχόμενο των στίχων, αλλά πολλές φορές και σε ένα πιο μεταφορικό επίπεδο, ή από μια δική μου οπτική γωνία. Εάν ξεχώριζα δυο τραγούδια από το δίσκο (κάτι που θα ήταν καθαρά γι’ αυτή την περίοδο της ζωής μου), θα έλεγα «Τερατόμορφοι» και «Όταν Ακούω Τη Βροχή». Επίσης η μέχρι στιγμής απήχηση συμφωνεί μαζί μου και νομίζω πως σε ένα πιο εσωτερικό επίπεδο επιβεβαιώνει την απάντησή μου. Είναι αυτά τα κομμάτια που βιώνω πιο έντονα αυτή την περίοδο και μπόρεσα να το κάνω πιο εμφανές.
akRa: Ποιοι είναι οι τερατόμορφοι που εσύ έχεις αντιμετωπίσει ως τώρα στη ζωή σου, Γιάννη;
Γιάννης Γεωργάνος: Οι «Τερατόμορφοι» σαν τραγούδι, καθαρά στιχουργικά, έχουν τελείως άλλο νόημα από αυτό που εγώ δίνω στην ερμηνεία μου. Για μένα οι «Τερατόμορφοι» είναι οι εσωτερικές καταστάσεις του ανθρώπου, οι οποίες τον καθιστούν άπληστο, αγενή και διαχωρισμένο από την Ολότητα Άνθρωπος. Διαχωρισμένο από την αγάπη και την προσφορά. Από τη συγχώρεση, την κατανόηση και την ανάληψη ευθύνης για τα όσα συμβαίνουν γύρω του. Οι «Τερατόμορφοι» είναι όλοι όσοι έχουν χάσει την πίστη τους στην αγάπη για το Όλον. Όλοι όσοι ζουν εγκλωβισμένοι μέσα στην πλάνη και την προσκόλληση στην ύλη. Σύμφωνα με τα προαναφερθέντα, οι «Τερατόμορφοι» είναι παντού γύρω μας και στα πλαίσια της ενότητας του Όλου, όσο υπάρχουν, είμαι κι εγώ «τερατόμορφος».
akRa: Το 2016 συμμετείχες με το προσωπικό σου σχήμα, τους Veandok, στη συλλογή «Rockorama Ultimate 2» και έκανες μαζί τους μια εκπληκτική εμφάνιση στο Rockorama Festival 2, στην Death Disco. Λίγο μετά, ανακοινώθηκε ότι υπέγραψες συνεργασία με το PMProom για την κυκλοφορία του δίσκου των Veandok. Σε τι φάση βρίσκεται αυτό;
Γιάννης Γεωργάνος: Το album αυτό, το οποίο θα φέρει τον τίτλο «Tales Of The Night», είναι σχεδόν έτοιμο από άποψη υλικού, αλλά ακόμα δεν υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος και το δυναμικό, διαθέσιμα ώστε να ξεκινήσει η παραγωγή του. Ευελπιστώ σύντομα να έχω νεότερα σε βαθμό που θα μπορώ να πω περισσότερα για αυτό.
akRa: Συμμετέχεις, επίσης, στο συγκρότημα Flying Dutchman. Ποια είναι τα σχέδιά σας με το συγκεκριμένο group;
Γιάννης Γεωργάνος: Με τους Flying Dutchman βρισκόμαστε στο στούντιο αυτή την περίοδο ετοιμάζοντας το πρώτο album μας με τίτλο «Long Live Piracy», το οποίο σχεδιάζουμε να κυκλοφορήσουμε την καλοκαιρινή περίοδο. Πριν από αυτό ωστόσο, θα εμφανιστούμε στη σκηνή του Αn Club, στις 20 του Μάη.
akRa: Τέλος, είσαι μέλος μιας υπερβατικής ακουστικής κολεκτίβας, και αναφέρομαι στους ΩΔΗπόροι - Παράλληλος Κύκλος. Απ’ ό,τι μου έχει αναφέρει και ο Πάνος, υπάρχουν σχέδια και γι’ αυτό το project. Πάνω απ’ όλα όμως είναι μια live εκτόνωση και πειραματισμός; Πως βιώνεις αυτό το project;
Γιάννης Γεωργάνος: Με τους ΩΔΗπόρους έχουμε κάνει ως τώρα τρείς εμφανίσεις με μεγάλη απήχηση και εκτόνωση όπως προανέφερες. Είναι κάτι δημιουργικό και φυσικά μια επικοινωνία μουσικών που μπορεί να δώσει πολλά και σε πολλά επίπεδα. Το project αυτό είναι περισσότερο μια παρέα που παίζει μουσική για να διασκεδάσει, και μαζί μας να διασκεδάσει και ο ακροατής.
akRa: Μουσική… Την υπηρετείς, πηγάζει από μέσα σου ή και τα δύο; Και πότε, αλήθεια, σε ποια ηλικία και με ποια αφορμή ή αιτία ένιωσες την πρωταρχική σου έλξη προς αυτή;
Γιάννης Γεωργάνος: Θα μπορούσα να πω σε αυτό το σημείο, πως η μουσική είναι κομμάτι της ίδιας μου της ύπαρξης και την υπηρετώ με όλο μου το είναι. Η μουσική υπήρχε πάντοτε μέσα μου και με κινητοποιούσε, με διαπερνούσε και μου έδινε αυτό ακριβώς που ήθελα να βιώσω ανάλογα με την περίσταση. Όταν αυτό το κάτι ωρίμασε αρκετά, τότε ήταν πηγαία ανάγκη να εκδηλωθεί μέσα από μένα. Αυτό συνέβη στην ηλικία των 16, όταν σε μια σχολική γιορτή είδα μια μαθητική ροκ μπάντα και τότε συνειδητοποίησα πως έχω πρόσβαση στον ηλεκτρικό ήχο. Μέσα σε μόλις λίγους μήνες και έπειτα απο πολλή μελέτη και ξενύχτι είχα ξεκινήσει τις πρώτες μου αμοιβές ως guest σε μουσικά events.
akRa: Ο έρωτας τι είναι για σένα; Μπορεί να γίνει έμπνευση ή τροχοπέδη για τον ψυχισμό σου;
Γιάννης Γεωργάνος: Ο έρωτας μέσα από τα δικά μου μάτια, είναι μια τεράστια κινητήριος δύναμη, η οποία μπορεί να μεγαλουργήσει εάν γειωθεί στο φυσικό επίπεδο μέσω της μουσικής. Σίγουρα επηρεάζει σε τεράστιο ποσοστό τη δημιουργικότητά μου, το performance μου και τη συνολικότερη απόδοση μου στη δουλειά μου, με μεγαλύτερη εράστρια την ίδια τη μουσική.
akRa: Κάπου εδώ θα ήθελα να μου πεις οτιδήποτε επιθυμούσες να μοιραστείς μαζί μας αλλά με το ερωτηματολόγιό μου δεν στο… επέτρεψα.
Γιάννης Γεωργάνος: Θα ξεκινήσω με ένα ευχαριστώ σε σένα και το label, σε όλους τους παράγοντες του album και, τέλος, θα πω σε όλους όσους διαβάζουν αυτή τη στιγμή τις γραμμές αυτές…: Ό,τι κι αν κάνεις, κάνε το έτσι ακριβώς όπως ο Άνθρωπος έχει ανάγκη να σε δει να το κάνεις. Ό,τι κι αν είναι αυτό, να το προσφέρεις στο Όλον υπηρετώντας το με σεβασμό και επαγγελματισμό.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ Το album «Τερατόμορφοι» μπορείς να το αποκτήσεις ζητώντας το από τους δημιουργούς του ή από το label PMProom, ενώ την αποκλειστική του διάθεση από τις 3 Απριλίου θα έχει το label-δισκοπωλείο Imantas(Σαρρή 46, Ψυρρή, 200m από ΗΣΑΠ Θησείου), όπου ΘΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΤΟ ΑΠΟΚΤΗΣΕΤΕ σε συμβολική τιμή στήριξης.