Ο Φιντέλ της Σιέρας και του Κάμπου
Είχα την εμπειρία στο πετσί μου θα μπορούσαμε να πούμε, του τι σημαίνει ιμπεριαλισμός, κυριαρχία, υποταγμένες, διεφθαρμένες, καταπιεστικές κυβερνήσεις. […]
Ο μαρξισμός μού έμαθε τι ήταν η κοινωνία. Ήμουν σαν ελάφι στο δάσος ή κάποιος στο δάσος που δεν ξέρει τίποτα, ούτε πού πέφτει ο βορράς και ο νότος. Αν δεν καταφέρεις να κατανοήσεις πραγματικά την ιστορία της πάλης των τάξεων ή τουλάχιστον τη σαφή ιδέα ότι η κοινωνία είναι διαιρεμένη ανάμεσα σε πλούσιους και φτωχούς, είσαι χαμένος στο δάσος, χωρίς να ξέρεις τίποτα.
(Ιγνάσιο Ραμονέ, Εκατό ώρες με τον Φιντέλ, Εκδόσεις Πατάκη, 2007. Μετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη)
Φιντέλ Κάστρο Ρους
3 Αυγούστου 1926 – 25 Νοεμβρίου 2016.
Ηγέτης της Κουβανικής επανάστασης.
Α’ Γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Κούβας (1961-2011).
Πρωθυπουργός της χώρας του (1959-2008).
Σιέρα Μαέστρα
Φωτό του Enrique Meneses (βλ. και πιο κάτω)
*
Νικολάς ΓκιγιένTierra en la Sierra y el Llano
Από την ποιητική συλλογή
Έχω (1964)
Μετάφραση
Μπάμπης Ζαφειράτος – Μποτίλια Στον Άνεμο
Γη στη Σιέρα και στον Κάμπο
Νικολάς Γκιγιέν
Son
Όταν ανακοινώθηκε
η Αγροτική Μεταρρύθμιση, 1959
Τώρα εσύ έχεις τη γη μου,
τα ποτάμια και τα δέντρα,
θα σε δω.
Είσαι αφέντρα της ζωής μου,
που κανείς δεν την ορίζει,
μόνο εγώ,
ούτε καν τα γονικά μου,
μόνο εγώ.
Θα σε δω.
Ω, απ’ τις καλαμιές στα ρόδα
κι απ’ τα ρόδα ως τα καλάμια,
το μαχαίρι σου έχεις μπήξει.
Θα σε δω,
αχ, έρχομαι για να σε δω,
θα σε δω.
Χτες και σου ’στειλα ένα γράμμα
με το αίμα μου γραμμένο,
θα σε δω,
να σου πω κι εγώ τι θέλω,
θέλω το βουνό, τον κάμπο,
θα σε δω,
το ποτάμι που ’χες κλέψει,
το ποτάμι πλάι στα δέντρα,
δέντρα στην πνοή του ανέμου,
κι ο άνεμος πουλιά γεμάτος,
κι η ζωή μου,
που κανείς δεν την ορίζει,
μόνο εγώ.
Θα σε δω.
Ω, απ’ τις καλαμιές στα ρόδα
κι απ’ τα ρόδα ως τα καλάμια,
το μαχαίρι σου έχεις μπήξει.
Θα σε δω,
αχ, πώς θα ’ρθω να σε δω,
θα σε δω.
Δίχως γη ζω μες στη γη μου,
δίχως γη έζησα πάντα,
γη δεν έχω ούτ’ ένα μέτρο
για να γείρω άμα πεθάνω.
Θα σε δω.
Τον Φιντέλ στο πλάι μου έχω,
τον Φιντέλ το πράσινο άνθος,
έρχομαι να σε μοιράσω,
για να πάρω ό,τι μ’ ανήκει,
θα σε δω,
γη στη σιέρα πέρα ως πέρα
γη στη σιέρα και στον κάμπο,
θα σε δω,
το ποτάμι πλάι στα δέντρα,
δέντρα στην πνοή του ανέμου,
κι ο άνεμος πουλιά γεμάτος,
κι η ζωή μου,
που κανείς δεν την ορίζει,
μόνο εγώ.
Θα σε δω.
Έχω, 1964
Από την ενότητα Romancero
Πρώτη ελληνική μετάφραση,
Μπάμπης Ζαφειράτος,
24 Νοεμβρίου 2018.
(Το ισπανικό κείμενο πιο κάτω)
Να προσέχεις! Ο Ιμπεριαλισμός έχει πολλά πρόσωπα!
Φιδέλ Αλεχάντρο Κάστρο Ρους
Μπιράν Επαρχίας Οριέντε, 13 Αυγούστου 1926 – Αβάνα, 25 Νοεμβρίου 2016
Σχέδιο – λεζάντα, Μπάμπης Ζαφειράτος, 3.V.2015
(Μελάνι, 21 χ 29 εκ. / Με πλαίσιο 32 χ 41,5 εκ.)
Σημείωση:
son: ρυθμός, τραγούδι, χορός. Σμίξιμο αφρικανικού ρυθμού και ισπανικής μελωδίας. Χαρακτηριστικό, ιδιαίτερο μουσικό ύφος των τραγουδιών και των χορών της Κούβας, διαδεδομένο σε ολόκληρη την Καραϊβική.
Αγροτική Μεταρρύθμιση:Ο πρώτος νόμος υπογράφτηκε στις 17 Μαΐου 1959 στη La Plata, στη Σιέρα Μάστερα. Εκεί από όπου ξεκίνησε η Επανάσταση.
Μέχρι το 1959, το 80% των καλύτερων κουβανικών εδαφών ήταν στα χέρια μιας ομάδας εταιρειών της Βόρειας Αμερικής. Με ττην Αγροτική Μεταρρύθμιση δημεύτηκαν όλες τις ιδιοκτησίες πάνω από 400 εκτάρια και μοιράστηκε η γη στους αγρότες.
Η Μεταρρύθμιση του 1959, αντικαταστάθηκε από το Δεύτερο Νόμο του 1961, για την πλήρη εξάλειψη των γαιοκτημόνων που σε κάποιους γεωργικούς τομείς υπήρχαν ακόμα, μειώνοντας την ιδιοκτησία στα 33 εκτάρια.
*
Περισσότερα για Φιντέλ: Φιντέλ: Αυτός που οικοδόμησε μια νέα πατρίδα, Νικολάς Γκιγιέν: Το Έπος των Υπανάπτυκτων της Κούβας, οι ηττημένοι Αστοί και ο Χουάν ο με τα Πάντα και Νερούδα – Φιντέλ: Επικό Τραγούδι
Μπ. Ζ., Νοε. 2018
*
Ενσωματώθηκε στο Σύνταγμα ο Νόμος για την Αγροτική Μεταρρύθμιση (Αριστερά ο Χοσέ Μαρτί)
Ο λοχαγός Antonio Núñez Jiménez, ο οικονομολόγος Oscar Pino Santos, ο Κομαντάντε Φιντέλ Κάστρο και άλλα μέλη του Συμβουλίου των Υπουργών, έθεσαν τις τελευταίες πινελιές στο νόμο περί αγροτικής μεταρρύθμισης, στην ταπεινή καλύβα του χωρικού, συνεργάτη του Επαναστατικού Στρατού, επαναστάτης Julian Perez. La Plata, 17 Μαΐου 1959.
Το σπίτι του Julián Pérez. Η πλατφόρμα μπροστά χτίστηκε μετά τον πόλεμο για το γιορτασμό κατά τις επετείους της Μεταρρύθμισης.
Η Celia Sánchez, από τους κύριους οργανωτές της μετακίνησης των μελών του Συμβουλίου Υπουργών στη La Plata για την υπογραφή του νόμου περί αγροτικής μεταρρύθμισης. Στην κουζίνα του σπιτιού ετοιμάζει το πρωινό στις 17 Μαΐου 1959.
Φιντέλ. Στο λόφο όπου βρίσκεται και το διοικητήριο στη La Plata. Πίσω στα δεξιά του, οι γιατροί Captain Manuel (Piti) Fajardo και ο διοικητής René Vallejo. 17 Μαΐου 1959.
Comandancia de la Plata, από όπου ο Φιντέλ συντόνισε και επεξεργάστηκε την τελική επίθεση του Στρατού των Ανταρτών. Εδώ υπογράφηκε ο νόμος της Αγροτικής Μεταρρύθμισης στις 17 Μαΐου 1959.
Ο Φιντέλ μαζί με τον Δρ. Osvaldo Dorticos, αρμόδιο για την Παρουσίαση και τη Μελέτη των Επαναστατικών Νόμων, υπογράφουν τον Νόμο της Αγροτικής Μεταρρύθμισης.
Ο αρχηγός του κυβερνήτη Φιντέλ Κάστρο υπογράφει το νόμο της αγροτικής μεταρρύθμισης στην Διοίκηση της Λα Πλάτα. Στα δεξιά του ο διοικητής του γιατρού Julio Martínez Páez, υπουργός Υγείας, και ο Manuel Fernández, υπουργός Εργασίας. Όρθιοι από δεξιά, διοικητής Crescencio Perez, ο καπετάνιος Αντόνιο Νούνιες Jimenez, ο γιατρός Comandante Manuel (Piti) Fajardo, ο Luis Orlando Rodriguez, υπουργός Εσωτερικών, ο γιατρός Comandante René Vallejo, και ο Δρ Armando Hart Davalos, ο υπουργός Παιδείας.
Ο Επαναστατικός Στρατός χρησιμοποίησε επιδέξια το φύλλωμα της Sierra Maestra για να κρύψει τις εγκαταστάσεις της Διοίκησης της La Plata, οι οποίες δεν ήταν ορατές από τα εχθρικά αεροσκάφη.
Άποψη των κτηρίων της Διοίκησης του Αντάρτικου Στρατού στη Λα Πλάτα της Σιέρα Μάστερα, όπου υπογράφηκε ο νόμος περί Αγροτικής Μεταρρύθμισης στις 17 Μαΐου 1959.
Από τα κεντρικά γραφεία της Λα Πλάτα στο σπίτι όπου έχεθι εγκατασταθεί ο εξοπλισμός Radio Rebelde, μισή ώρα με τα πόδια πάνω από το λόφο. Μετά την υπογραφή του νόμου της Αγροτικής Μεταρρύθμισης.
Στο ίδιο μέρος όπου ο ραδιοφωνικός σταθμός Radio Rebelde μετέδιδε τους τελευταίους μήνες του απελευθερωτικού πολέμου, ο Φιντέλ ανακοίνωσε στον λαό το σημαντικό γεγονός. Στο κέντρο, ο καπετάνιος Jorge Enrique Mendoza, ο οποίος ήταν ένας από τους εκφωνητές και ο Comandante Crescencio Pérez.
Φωτό: granma.cu
*
Αγροτική Μεταρρύθμιση ή Θάνατος. Με τον Φιντέλ, και για την Κούβα. Φωτό: fuzilcontrafuzil.blogspot.com
Ο Νόμος της Αγροτικής Μεταρρύθμισης, 17 Μαΐου 1959. Φωτό: cubanet.org
*
Φιντέλ, Σιέρα Μαέστρα, Δεκέμβρης 1957.
Φωτό του Enrique Meneses (Πηγή)
Ο Ενρίκε Μενέσες (Μαδρίτη, 21 Οκτ. 1929 – 6 Ιαν. 2013) κατέχει ένα ιστορικό ρεκόρ. Εμεινε στη Σιέρα Μαέστρα με τον Φιντέλ και τους αντάρτες τέσσερεις μήνες (Δεκέμβρη 1957 – τέλος Μαρτίου 1958) και έβγαλε 2.000 φωτογραφίες, μία εκ των οποίων (ο Φιντέλ που σημαδεύει με ένα μπράουνινγκ) έγινε και εξώφυλλο του περιοδικού Paris Match, στις 19 Απριλίου 1958, κάνοντας ουσιαστικά γνωστή στον κόσμο την Κουβανική Επανάσταση.
Paris Match, στις 19 Απριλίου 1958 (Πηγή)
Tierra en la Sierra y el Llano
Nicolás Guillén
Son
Al anunciarse la Reforma
Agraria, 1959
Eres amo de mi tierra,
de los árboles y el río,
te veré.
Eres amo de mi vida,
mi vida que no es de nadie,
sino mía,
ni siquiera de mis padres,
sino mía.
Te veré.
Ay, de la caña al rosal
y del rosal a la caña,
hundiendo vas tu puñal.
Te veré,
ay, cómo te voy a ver,
te veré.
Ayer te mandé una carta
y la escribí con mi sangre,
te veré,
para decirte que quiero,
quiero la sierra y el llano,
te veré,
y el río que me robaste,
y el río junto a los árboles,
los árboles en el viento,
el viento lleno de pájaros
y mi vida,
mi vida que no es de nadie,
sino mía.
Te veré.
Ay, de la caña al rosal
y del rosal a la caña,
hundiendo vas tu puñal.
Te veré,
ay, cómo te voy a ver,
te veré.
Vivo sin tierra en mi tierra,
sin tierra siempre viví,
no tengo un metro de tierra
donde sentarme a morir.
Te veré.
Con Fidel que me acompaña,
con Fidel verde y florido,
vengo a cortarte la mano,
vengo a coger lo que es mío,
te veré,
tierra en la sierra y más tierra,
tierra en la sierra y el llano,
te veré,
y el río junto a los árboles,
los árboles en el viento,
el viento lleno de pájaros
y mi vida,
mi vida que no es de nadie,
sino mía.
Te veré.
Tengo, 1964
Νικολάς Γκιγιέν – Νικολάς Κριστομπάλ Γκιγιέν Μπατίστα
(Nicolás Guillén – Nicolás Cristóbal Guillén Batista)
Κούβα. 10 Ιουλίου 1902, Καμαγουέι – 16 Ιουλίου 1989, Αβάνα
Σχέδιο, Μπάμπης Ζαφειράτος, 15.VII.2016 (Μολύβι, 29 χ 21 εκ.)
