Είπα να ασχοληθώ με ένα βιβλίο που δε θα αγόραζα, δε θα το πρότεινα, δε θα το δάνειζα, αλλά θα το ξεφορτωνόμουνα μετά το πέρας της γραφής του κειμένου αυτού. Αυτό το βιβλίο έφτασε στα χέρια μου ως δώρο, από ένα άτομο που με ξέρει πριν καλά-καλά γίνω κορίτσι, γυναίκα. Θέλησε να με τσιτώσει μιας και που γνωρίζει πως ασχολούμαι ενεργά με το γυναικείο κίνημα, μέσα από τις γραμμές της ΟΓΕ (Ομοσπονδία Γυναικών Ελλάδας). Και το πέτυχε μπορώ να πω, μιας και μου έδωσε την αφορμή ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Της Γυναίκας, να μιλήσω για αυτό από τη δική μου θέση. Ευχαριστώ…
Ναι, σωστά. Να πω σε ποιο βιβλίο αναφέρομαι. Τιτλοφορείται ως:
«Ιστορίες της καληνύχτας για επαναστάτριες» Η ζωή 100 σπουδαίων γυναικών
Έχει μεταφραστεί σε 35 γλώσσες, bestseller από τους New York Times και κυκλοφορεί εδώ, Ελλάδα, από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Απευθύνεται σε κορίτσια και νέες γυναίκες. Οι συγγραφείς του είναι η Έλενα Φαλίλι και Φραντσέσκα Καβάλο. Μετάφραση: Έρρικα Πάλλη
Αρχικά κάνω ένα γρήγορο ξεφύλλισμα. Ωραία βιβλιοδεσία, εικονογράφηση, χρώματα.
Ακολουθεί μια γρήγορη ανάγνωση των περιεχομένων καθώς εκεί αναγράφονται αυτές οι επιλεγμένες σπουδαίες γυναίκες κατά τις συγγραφείς.
Πρώτη αναφορά είναι στις Αδελφές Μιραμπάλ. Η ιστορία τους έγινε η αφορμή για να καθιερωθεί η 25η Νοέμβρη ως η Παγκόσμια Μέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των Γυναικών. Λέω να σταθώ σε αυτό το σημείο μια και που το τόσο σοβαρό αυτό θέμα προσεγγίζεται από πολλές γυναικείες-φεμινιστικές οργανώσεις, διάφορων Μ.Κ.Ο, την Ε.Ε. και κυβερνήσεις χωρών ως ένα κομμάτι που αφορά την ενδοοικογενειακή βία, τον βιασμό και το trafficking ως απόρροια της «κυριαρχίας του άντρα». Αρκετά βολικό και αρεστό που απομακρύνει τον παράγοντα, κάνοντας τα στραβά μάτια, κάτω από ποιες συνθήκες ζει και εργάζεται μεγάλο από το ποσοστό των γυναικών – θυμάτων.
Παρακάμπτουν το κομμάτι της βίας των γυναικών σε σωματικό, λεκτικό, ψυχολογικό ή όποια άλλη μορφή που βιώνουν οι εργαζόμενες, οι άνεργες, οι γυναίκες λαϊκών οικογενειών, που έρχονται καθημερινά αντιμέτωπες με την εργοδοτική τρομοκρατία, με τους χαμηλούς μισθούς πείνας, τα εξαντλητικά ωράρια, την έλλειψη ελεύθερου χρόνου, ακόμα το ότι και κάποιες ζουν σε εμπόλεμες περιοχές. Δηλαδή όλα αυτά που έχει γεννήσει και θρέψει αυτό το εκμεταλλευτικό σύστημα και υπηρετούν η Ε.Ε. με τις βάρβαρες πολιτικές και την εφαρμογή τους από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κάτω από το βάρος της οικονομικής ασφυξίας και την έλλειψη κρατικών υπηρεσιών, πολλές γυναίκες να εγκλωβίζονται και να υπομένουν αυτές τις βίαιες σχέσεις. Έτσι παίζουν με τις ζωές αυτών των κακοποιημένων γυναικών, δίχως πρόληψη, στήριξη από ειδικευόμενο προσωπικό, με ένα δίκτυο ξενώνων και κρατικό υπολογισμό πέρα και μακριά από τις ανάγκες.
Συνεχίζω την ανάγνωση και ακολουθούν διάφορα ονόματα, κοριτσιών και γυναικών πολύ έτσι επιλεγμένα, ώστε να βγαίνει το συμπέρασμα πως η θέση της γυναίκας, οι επιλογές της κι ο αγώνας της, είναι για να ξεπεράσει φοβίες, ανασφάλειες, να πιστέψει στον εαυτό της, να ακολουθήσει τα όνειρά της, να αναρριχηθεί σε στελεχικές θέσεις επιχειρήσεων, να αναγνωριστεί το έργο της, η έρευνά της, το ταλέντο της, η δυναμική της, η εξυπνάδα της, η ομορφιά της, η καλλιέργειά της, οι φιλοδοξίες της και το δίκιο της. Απέναντι από τον άντρα. Πως ο αγώνας της είναι ένας αγώνας ενάντια στο άλλο φύλο. Πως ο αγώνας της είναι ατομικός, πως η γυναίκα έχει να παλέψει με την φύση της, πως τα κακά που της συμβαίνουν είναι γιατί δεν κλωτσάει την καρδάρα, είναι γιατί δεν κυνηγάει τις ευκαιρίες σε ένα σύστημα που σου δίνει λέει δυνατότητες, μέσα από τον υγιή επιχειρηματικό ανταγωνισμό, πως αν ήταν περισσότερες γυναίκες στην πολιτική σκηνή, τα πράγματα θα ήταν πιο δίκαια. Πως δε δέχεται να είναι μόνο καλή στη κουζίνα του σπιτιού της, αλλά αρχιμαγείρισσα σε ένα καλό και ακριβό εστιατόριο. Πως η γυναίκα καριέρας έχει να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της γυάλινης οροφής. Που είναι ωραίο να γίνεται μητέρα, γιαγιά. Που πρέπει να βρει την ευεξία της και να ακολουθεί μια ωραία και ισορροπημένη διατροφή με άσκηση. Που μπορεί να έχει στυλ και φινέτσα αν ακολουθήσει συγκεκριμένες συμβουλές στη μόδα. Που αν έχει πείσμα και θέληση θα φτάσει ψηλά. Και άλλα τέτοια έτσι ωραία κατά τις συγγραφείς, μιας και που μου δίνουν το πάτημα να μιλήσω για όλα αυτά, βάση των ονομάτων που έχουν επιλέξει.
Μου σκάει μπροστά η βασίλισσα Ελισάβετ Α’, λίγο παρακάτω, διάφορες γυναίκες που από απλά κοριτσάκια γίνανε πρόεδροι των κρατών τους, βασίλισσες και άλλα τέτοια. Γυρνώντας τις σελίδες σκάει μούρη η «Σιδηρά Κυρία». Να ένα ωραίο παράδειγμα πρώτη φορά γυναίκα να γίνεται Πρωθυπουργός στη Βρετανία βεβαίως-βεβαίως. Η Μαντάμ Θάτσερ, αυτό το κορίτσι που δε νοιαζόταν για το τι σκέφτονταν οι άλλοι για εκείνη. Που σπούδασε χημεία και έγινε επιστήμονας, αλλά το πραγματικό πάθος της ήταν η πολιτική, που το γύρισε στα νομικά. Παντρεύτηκε έκανε παιδιά, δεν κατάφερε να εκλεγεί στο βρετανικό κοινοβούλιο. Και έπειτα από μερικά χρόνια, το όνειρό της γίνεται πραγματικότητα, εκλέγεται στη Βουλή ως αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος. Εδώ συνεχίζει να μας λέει το βιβλίο πως ήταν πολύ πρακτικός άνθρωπος, την πίεζαν να πάρει αποφάσεις, αλλά δεν υπέκυψε ποτέ και για αυτό έγινε γνωστή ως «Σιδηρά Κυρία».
Και διαβάζοντας αυτά ένα κοριτσάκι αρχίζει να πλάθει προσωπικότητες και πρότυπα. Προσπερνάει για την ώρα πως αυτή η Γυναίκα, εφάρμοσε δια ροπάλου τη μεγαλύτερη λιτότητα για την εποχή εκείνη. Κυνήγησε απεργούς και έκλεισε μεγάλα ανθρακωρυχεία. Κατέστειλε αγώνες εργαζομένων που ήταν ενάντια στην επιπλέον επιβολή δημοτικού φόρου, που ξεκίνησαν από εργατικές συνοικίες και εξαπλώθηκαν. Που συνεργάστηκε με κάθε αντικομμουνιστή ηγέτη, προκειμένου να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα των μεγαλοαστών.
Συνεχίζει το βιβλίο με προσωπικότητες κατ’ επιλογή των συγγραφέων, που ειλικρινά ούτε τις ήξερα, ούτε τις είχα ξαναματακούσει. Κάτι σούπερ μοντέλο, μια σέρφερ, μια μοτοκροσού, πειρατίνα, σεφ, τατουατζού και μπόλικες επιστημόνισσες, επιχειρηματίες και ακτιβίστριες.
Θέλω να επιμείνω λίγο στο γιατί επιλέγουν να χρησιμοποιούν τον όρο ακτιβισμός. Ένας όρος αρκετά σύγχρονος και στα πλαίσια του εθελοντισμού. Τέτοιες είναι η διεθνής αμνηστία, η green peace, διάφορες οικολογικές περιβαλλοντολογικές οργανώσεις, κάποιες Μ.Κ.Ο και καλά όσες ασχολούνται με τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιχορηγούμενες ως επί το πλείστον από μεγάλους οργανισμούς, τράπεζες και από τους ίδιους τους διεθνείς θεσμούς, που προκαλούν όλα αυτά τα θέματα στα οποία και καλά στοχεύουν αυτές οι ακτιβιστικές οργανώσεις.
Ο ακτιβισμός είναι μια ωραία πράξη, ασφαλής κατά πολύ και με μια εσάνς επαναστατικότητας και δημοκρατίας. Εννοείται πέρα και μακριά από κόμματα και ιδεολογίες, άσχετα αν μέσα στους κόλπους τους βρίσκονται άτομα, που οι πολιτικές και ιδεολογικές τους επιλογές έχουν δημιουργήσει μεγάλα δεινά για λαούς, το περιβάλλον και γενικότερα. Η στόχευσή τους δεν είναι προς το βασικό αίτιο, αλλά στα παράγωγα αυτού, με αποτέλεσμα απλά να γαβγίζουν χωρίς να δαγκώνουν. Στη βάση τους δεν έχουν να ανατρέψουν αυτό το εκμεταλλευτικό σύστημα, αλλά να το μαλώσουν και να του επισημάνουν πως δεν δουλεύει καλά. Άρα πιστεύουν πως επιδέχεται φτιασίδωμα.
Συνεχίζω το ξεφύλλισμα και πέφτω πάνω στη Μισέλ Ομπάμα, την Χίλαρι Κλίντον. Γυναίκες, αυτές οι κυράτσες που και με τα δυο χέρια και το χαμόγελο υπογράφανε με τα τους συζύγους τους τις επεμβάσεις σε χώρες της ανατολής, στήνοντας ιμπεριαλιστικούς πολέμους με τόσα θύματα σε Γιουγκοσλαβία, χεράκι-χεράκι με το ΝΑΤΟ και την Ε.Ε που αιματοκυλούνε χώρες και προκαλούν γενοκτονίες, αυτοί και τα τσιράκια τους. Αυτές οι γυναίκες περιλαμβάνονται σε αυτό το βιβλίο ως επαναστάτριες και τολμηρές.
«Χαίρομαι» που μέσα σε αυτή τη λίστα δεν είδα να χωράει η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η Αλεξάνδρα Κολοντάι, η Κλάρα Τσέτκιν, η Όλγα Μπενάριο Γκούτμαν Πρέστες, η Φλόρεν Ρις κι άλλες τόσες γυναίκες του παγκόσμιου γυναικείου κινήματος. Που έθεσαν τη ζωή τους πέρα από ατομικές φιλοδοξίες. Έπεσαν στη μάχη και διέδωσαν την ανάγκη η γυναίκα να χειραφετηθεί αγωνιζόμενη πλάι, δίπλα και αταλάντευτα μαζί με τους άντρες, στρέφοντας όλα τους τα πυρά από κοινού σε έναν αγώνα που στη βάση του έχει, πως κανένα ανθρώπινο δικαίωμα δεν μπορεί να σταθεί από μόνο του, όταν η θέση της γυναίκας είναι στη χειρότερη κατάσταση. Και στην τελική με την λίστα αχταρμά περί σπουδαίων γυναικών, δε θα μπορούσε να έθετε θέμα ταξικό, διότι περιελάμβανε γυναίκες εκμεταλλευόμενες και γυναίκες εκμεταλλευτές.
Πως δεν νοείται μάχη, χωρίς να ξεσκεπάζονται τα πραγματικά αίτια κι όχι απλά η κακή μας η μοίρα, τα άστρα και η μη θετική σκέψη. Είναι αυτές οι τόσες γυναίκες που δίνουν τον καθημερινό αγώνα με την ανεργία, με τα ελάχιστα δικαιώματα στη μητρότητα, με τις περικοπές σε επιδόματα όπως του τοκετού, με τους μισθούς πείνας, με ελλιπή πρόσβαση ακόμα και σε βασικές ανάγκες υγιεινής. Η αλήθεια είναι ότι σε κάθε χώρα οι γυναίκες έχουν να παλέψουν τον κοινό τους δαίμονα κι αυτός δεν είναι άλλος, από τους ίδιους τους εκμεταλλευτές τους, τους υπηρέτες αυτών, καθώς και των όποιων γυναικείων οργανώσεων προσπαθούν μέσω χάπενινγκ, ακτιβιστικού περιεχομένου να τονίσουν την παρουσία τους, ακυρώνοντας με μιας την προοπτική ανατροπής αυτού του σάπιου κόσμου.
Οι σελίδες τέτοιων βιβλίων δε συνοδεύουν όνειρα μικρών κοριτσιών, δε συνοδεύουν ελπίδες, δε συνοδεύουν δικαιώματα. Συνοδεύουν ατομισμό, φιλοδοξία, ευκαιρίες, δυνατότητες, κρέας στα κανόνια των ιμπεριαλιστών και γρανάζια καλολαδωμένα για να κινούν τις μηχανές της εκμετάλλευσης.
Έτσι σήμερα Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, αφιερωμένη στην ηρωική θυσία των απεργών εργατριών στις 8 Μάρτη του 1857 στη Νέα Υόρκη.
Θα κλείσω με τους στίχους από το τραγούδι «Γυναίκες της εργατικής τάξης», γράφτηκε από τον Μαλ Φιντς και υιοθετήθηκε ως ύμνος του αγώνα των γυναικών κατά την διάρκεια της απεργίας των Βρετανών ανθρακωρύχων το 1984-85. Τότε στην πρωθυπουργία βρισκόταν η Θάτσερ. Έτσι επιβεβαιώνει με μιας πως ο αγώνας των γυναικών δεν μπορεί να είναι κυρίως φυλετικός και πως η ρίζα του γυναικείου ζητήματος βρίσκεται στις εκμεταλλευτικές κοινωνίες.
«Είμαστε γυναίκες, με δύναμη παλεύουμε για τη ζωή μας,
Στο πλευρό των αντρών μας που είναι εργάτες.
Μας ενώνουν οι αγώνες και το παρελθόν.
Αυτός είναι ο δρόμος που βαδίζουμε
Εμείς οι γυναίκες της εργατικής τάξης
Δεν χρειαζόμαστε την έγκριση της κυβέρνησης για όσα θέλουμε
Να κάνουμε,
Ούτε την άδειά της για να έχουμε δική μας γνώμη.
Κανείς δε θα μας πει τι να σκεφτόμαστε ή να λέμε
Διαθέτουμε και τη δύναμη και τη γνώση για να χαράξουμε το δρόμο που θα ακολουθήσουμε.
Μας μιλούν για στατιστικές, μας λένε για τιμές,
Εμείς όμως πεθαίνουμε περιμένοντας τα επιδόματα απορίας
Παλεύοντας για το μέλλον μας βρήκαμε τρόπους να οργανωθούμε!
Αυτή η απεργία μας κινητοποίησε, δίνοντας το πραγματικό νόημα στην απελευθέρωση της γυναίκας
Οι απειλές δε μπορούν να σπάσουν την ενότητά μας,
Όσα μάθαμε κανένα βιβλίο ή σχολείο δε μπορεί να τα διδάξει…
Μπορεί να βρισκόμαστε αντιμέτωπες με το χλευασμό και τη βία μα όποιος παλεύει για την επιβίωση, τίποτα πια δεν έχει να χάσει…
Επέλεξα ως φωτογραφία, μια γυναίκα εργάτρια σε εργοστάσιο αλεύρων που γνώρισα στη Λήμνο:
Απ΄την Filio Magenta στη Κατιούσα με Τίτλο:Στις Γυναίκες, που δεν ανήκουν στους βολεμένους!
