Άλκης Αλκαίος (1949 - 2012)

«…καθώς μας φώτιζαν το δρόμο οι σελίδες απ’ το κομμουνιστικό μας μανιφέστο»

ΑΠΟ ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ Τριτη 10 Δεκεμβριου 2024

Σαν σήμερα 10.12.2012 έφυγε από τη ζωή ο ποιητής Άλκης Αλκαίος (1949 - 2012)


«Μανουέλ Ντουάρντε απ’ το Πράσινο Ακρωτήρι
ίσως ποτέ και να μη δω το πρόσωπό σου
ωστόσο αν κρίνω απ’ το αιμάτινο γραφτό σου
θα πρέπει να ’ναι γιομάτο από λιοπύρι.

Ελμπέρτο Κόμπος Παναμέζε αδελφέ μου
ίσως ποτέ να μην ακούσω τη φωνή σου
ωστόσο ασίγαστη θε να ‘ναι σαν τη γη σου
αν κρίνω απ’ τα μηνύματα του ανέμου.

Ναϊμ Ασχάμπ απ’ τις όχθες του Ιορδάνη
ίσως ποτέ και να μη σφίξουμε το χέρι
ωστόσο δίπλα μου αγρυπνάει το ίδιο αστέρι
που δίπλα σου αγρυπνάει κι αυτό μου φτάνει.

Απόψε σμίξαν τις καρδιές μας
σ’ έναν έστω στιγμιαίο συντονισμό
ίδιες ελπίδες καθώς μας φώτιζαν το δρόμο
οι σελίδες απ ’το κομμουνιστικό μας μανιφέστο»

(Φλεβάρης 1848). Στίχοι: Αλκης Αλκαίος.
Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος. Ερμηνεύει η Μαρία Δημητριάδη

Αυτοί οι στίχοι – δημοσιευμένοι στο «Ρ» στο τέλος της δεκαετίας του ’70 στάθηκαν η αφορμή της γνωριμίας του Αλκη Αλκαίου, με τον Θάνο Μικρούτσικο ο οποίος διαβάζοντάς τους τους μελοποίησε δημιουργώντας το εκπληκτικό αυτό τραγούδι που ερμήνευσε μοναδικά η Μαρία Δημητριάδη. Η γνωριμία του με τον συνθέτη έφερε μία από τις μακροβιότερες και σπουδαιότερες συνεργασίες δημιουργών στο ελληνικό τραγούδι, με δίσκους – ορόσημα, όπως το «Εμπάργκο» (1982) και «Στου αιώνα την παράγκα» (1996)».

Το απόσπασμα που προηγήθηκε είναι από δημοσίευμα στον «Ριζοσπάστη» (Κυριακή 16 Δεκέμβρη 2012 – Σ.Α). Λίγες μέρες πριν, 10 Δεκεμβρίου 2012, είχε φύγει από τη ζωή ο Βαγγέλης Λιάρος (1949 -2012), ο ποιητής Άλκης Αλκαίος.

Ακολουθεί η συνέχεια του κειμένου, με στοιχεία για τη ζωή του και το έργο του, μαζί με μελοποιημένους στίχους του.

«Ο Αλκης Αλκαίος, που με την παρουσία του λάμπρυνε τη μουσική σκηνή του τόπου μας, γεννήθηκε κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα και από πολύ μικρός «πολιτογραφήθηκε» κάτοικος Πάργας, αφού τον περισσότερο καιρό έμενε εκεί, αγναντεύοντας το απέραντο γαλάζιο και γράφοντας τους υπέροχους στίχους των τραγουδιών του, έχοντας σαν «δάσκαλό του» την ποίηση του Κ. Καρυωτάκη. Το όνομά του το πήρε από το θείο του ΕΛΑΣίτη, που σκοτώθηκε σε ηλικία 23 χρόνων. Ο αδελφός της μητέρας του Ντίνος Ζήκος ήταν Μακρονησιώτης, μέλος του ΚΚΕ του οποίου παρέμεινε ως το τέλος της ζωής του. Ο Β. Λιάρος σπουδάζει στη Νομική Σχολή την περίοδο της χούντας και τον Αύγουστο του 1973 συλλαμβάνεται για τη δράση του και κρατείται για μήνες στην Ασφάλεια, πράγμα που επιδεινώνει την επιβαρυμένη του υγεία. Μετά τη μεταπολίτευση γίνεται μέλος του ΚΚΕ στην Οργάνωση των Δικηγόρων.

Στα Γράμματα εμφανίστηκε το 1967, με την έκδοση ενός μικρού δοκιμίου για τον Κ. Γ. Καρυωτάκη. Το 1983 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΕΤΝΕΜ (ιδρυτής του ήταν ο Θάνος Μικρούτσικος) το βιβλίο του «Εμπάργκο – Ποιήματα», το οποίο περιλαμβάνει και το εμβληματικό ποίημα «Πρωινό τσιγάρο», αφιερωμένο στη μνήμη του πρόωρα χαμένου Μάνου Λοΐζου:

«Αδειοι οι δρόμοι δε φάνηκε ψυχή
και το φεγγάρι μόλις χάθηκε στη Δύση
και γω σε γυρεύω σαν μοιραία λύση
και σαν Ανατολή»

Ζώσα ποίηση δεμένη με τη ζωή και τους αγώνες του λαού

Οι στίχοι του – ζώσα ποίηση γραμμένη για τη ζωή με τους αγώνες και τις προσδοκίες της, για τον άνθρωπο και τα όνειρά του, για την ομορφιά και για τον έρωτα, ενέπνευσαν τους σημαντικότερους συνθέτες μας, όπως Θάνος Μικρούτσικος, Μάριος Τόκας, Μίλτος Πασχαλίδης, Σωκράτης Μάλαμας, Μπάμπης Στόκας, Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, Αλκίνοος Ιωαννίδης, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Νότης Μαυρουδής, Δημήτρης Παπαδημητρίου, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, Χρήστος Θηβαίος, Φίλιππος Πλιάτσικας, Σταμάτης Μεσημέρης, Χριστόφορος Κροκίδης, Δημήτρης Ψαρράς. Εκτός από τις ερμηνείες των τραγουδοποιών χαρακτηριστικές είναι και οι ερμηνείες των Δημήτρη Μητροπάνου, Μαρίας Δημητριάδη, Μανώλη Μητσιά, Χαρούλας Αλεξίου, Γιώργου Νταλάρα, Μελίνας Κανά, Ελευθερίας Αρβανιτάκη, κ.ά.

Ποιος δεν τραγούδησε την Πιρόγα…

Το καραβάνι τρέχει μες στη σκόνη
και την τρελή σου κυνηγάει σκιά
πώς να ημερέψει ο νους μ΄ ένα σεντόνι
πώς να δεθεί η Μεσόγειος με σχοινιά
αγάπη που σε λέγαμ΄ Αντιγόνη.

Ποια νυχτωδία το φως σου έχει πάρει
και σε ποιο γαλαξία να σε βρω
εδώ είναι Αττική φαιό νταμάρι
κι εγώ ένα πεδίο βολής φτηνό
που ασκούνται βρίζοντας ξένοι φαντάροι»…

Ακούγοντας ξανά και ξανά τα τραγούδια που έγραψε, διαβάζοντας ξανά τους στίχους του, μπορεί να διακρίνει κανείς ότι και με τα πιο απλά υλικά των στίχων του ο Αλκαίου έκανε τέχνη και μας θυμίζει αυτό που έχει πει ένας άλλος θεράπων της γλώσσας και της ψυχής, ο Γ. Χειμωνάς ότι δηλαδή «ο σκοπός της Τέχνης είναι ένα πράγμα πάρα πολύ συγκεκριμένο. Η Τέχνη είναι για να παίρνει στα χέρια της το ανεκπλήρωτο όραμα του ανθρώπου…
«Πώς η ανάγκη γίνεται ιστορία
πώς η ιστορία γίνεται σιωπή
τι με κοιτάζεις Ρόζα μουδιασμένο
συγχώρα με που δεν καταλαβαίνω
τι λένε τα κομπιούτερς κι οι αριθμοί»…

«Η Τέχνη είναι για να παίρνει στα χέρια της αυτήν την αθεράπευτη στέρηση του ανθρώπου, να τη δουλεύει και να την επιστρέφει πάλι στους ανθρώπους».

«Το μπάντζο σφίγγανε στα χέρια οι μιγάδες
δέκα ρεπόρτερ καταγράφαν τα συμβάντα
πριν στο χορό τους μας τραβήξουν οι μαινάδες
οι ανεμώνες μας βρεθήκαν μείον σαράντα.

Πού πας χλομός καλέ μου Μιγκέλ
γέμισε ο τόπος κίτρινες τουλίπες
και στην πλατεία Χόρχε ντ΄ Αλβαράδο
περιπολούν δεινόσαυροι και γύπες.

Οι σεισμολόγοι στο Παλάσιο Νασιονάλ
τα βάζανε με τους κρατήρες της Σάντα Αννα
φοράς σομπρέρο κι έχεις πρόσωπο οβάλ
κι ούτε που πρόλαβες να παίξεις στην αλάνα.

Πού πας γυμνός καλέ μου Μιγκέλ
γέμισε ο τόπος με κηλίδες απουσίας
τις τεφροδόχους κλείσαν σε κρυφή σπηλιά
και μας πουλάν ενέσεις ευθυμίας»

(Στίχοι: Αλκης Αλκαίος. Μουσική: Θάνος Μικρούτσικος.
Ερμηνευτές 1.Μαρία Δημητριάδη – 2.Υπόγεια Ρεύματα).

Η ποίηση έχει την ανάγκη και τη δύναμη να χτυπάει την πόρτα του παρόντος κυοφορώντας πάντα τα σημάδια μελλοντικών εικόνων.

«Ολα ή τίποτα του δρόμου μας το ρίσκο, κι όλα στο τίποτα θαρρώ τώρα τα βρίσκω. Μα στη ζωή κάθε στιγμή τέλος κι αρχή, κάτι θα βρούμε σαν ταξί μεσ΄ τη βροχή. Μου ‘πες να γράψω ένα αιμάτινο τραγούδι μα ποιο τραγούδι αναπληρώνει τη ζωή; Περνώ στ΄ αυτί σου ένα κόκκινο λουλούδι για να σου πει τι λέει του ανέμου η πνοή» μελοποίησε και τραγούδησε ο Διονύσης Τσακνής με την Ασπασία Στρατηγού.

Ηταν το 1999, τότε που τρεις σπουδαίοι καλλιτέχνες – απόντες σήμερα και οι τρεις – ένωσαν τη φωνή τους και μας έδωσαν τραγούδια λαϊκά, του κεφιού και της παρέας, σμιλεμένα με το λόγο του Αλκη Αλκαίου, τις νότες του Μάριου Τόκα και την ανόθευτη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου. Ο λόγος για το δίσκο «Εντελβάις», μια δουλειά που δημιουργήθηκε «με πολλή αγάπη», όπως είχε πει ο Δημήτρης Μητροπάνος. Τραγούδια με έντονη τη σφραγίδα του ζεϊμπέκικου, όπως το «Κιφ» και το «Σαββατόβραδο», αλλά και άλλων λαϊκών ρυθμών, συνέθεσαν αυτήν την τριμερή, ατμοσφαιρική συνεργασία. Μια συνεργασία, που όπως είχε πει τότε ο Μ. Τόκας «με κάνει να νιώθω άνθρωπος. Ολα τα τραγούδια γράφτηκαν αντικριστά με τον Αλκη Αλκαίο και τον Δημήτρη Μητροπάνο. Πήρα πολλά από τον Αλκη. Ο Μητροπάνος μας έδωσε την ψυχή του. Του είμαστε ευγνώμονες».

Ποιητικά σύμβολα γεννημένα στο παρελθόν αναγνωρίζουν καινούρια πάντα μηνύματα. Αδέσμευτα και οικουμενικά τα ποιητικά μηνύματα εξελίσσονται με κάθε ανάγνωση, σε κάθε εποχή, μέσα σε νέες ή διαφορετικές συνθήκες από εκείνες που ενέπνευσαν, που επηρέασαν τους φορείς, τους οραματιστές της ζωής, τους ποιητές των τραγουδιών.

«Οσοι με το Χάρο γίναν φίλοι
με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη
στα τρελά τους όνειρα δοσμένοι
πάντα γελαστοί, πάντα γελαστοί
πάντα γελαστοί και γελασμένοι.

Οσοι με το Χάρο γίναν φίλοι
με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη
στα τρελά τους όνειρα δοσμένοι
πάντα γελαστοί, πάντα γελαστοί
πάντα γελαστοί και γελασμένοι».

Αυτός ήταν ο Αλκης Αλκαίος όπως τον γνωρίσαμε μέσα από τους στίχους του.

«Πάρε τη ζωή στα δυο σου χέρια
τις γροθιές σου χτύπα στα μαχαίρια
θα ‘φευγαν τα σύννεφα φαντάσου
αν κουνούσες λίγο τα φτερά σου.

Πουλί σε δέντρο αρχοντικό παλιό τραγούδι λέει
αυτός που όλα τα ‘χασε ματώνει μα δεν κλαίει
αν δε φυσήξει ο άνεμος το φύλλο δε σαλεύει
αν δε θυμώσει η θάλασσα το κύμα δε χορεύει»».


ΑΠΟ ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟΣ Τριτη 10 Δεκεμβριου 2024

ΑΛΚΗΣ ΑΛΚΑΙΟΣ

Κουβανός πυγμάχος προτίμησε να είναι Κόκκινος παρά Πλούσιος #Τεόφιλο_Στίβενσον

Τεόφιλο Στίβενσον: Ο θρυλικός Κουβανός πυγμάχος που «προτίμησε να είναι κόκκινος παρά πλούσιος»

Δύο μάνατζερ που έκαναν κουμάντο στην επαγγελματική πυγμαχία, προσπάθησαν να κάνουν τον Στίβενσον να αφήσει την Αβάνα για τον “λαμπερό” κόσμο του Λας Βέγκας.
Και πάλι τα νούμερα ήταν επταψήφια. 5.000.000$ του πρότειναν για να πυγμαχήσει με τον περίφημο Μοχάμεντ Αλί με τρόπαιο τον τίτλο της κατηγορίας των βαρέων βαρών του επαγγελματικού μποξ.
“Δεν θα αφήσω ποτέ τη χώρα μου για ένα εκατομμύριο δολάρια ή περισσότερα.
Τι είναι εξάλλου ένα εκατομμύριο δολάρια απέναντι στην αγάπη οκτώ εκατομμυρίων Κουβανών;”.
Αυτή του η απάντηση έμεινε στην ιστορία, με μια απλή φράση έβγαζε “νοκ άουτ” όσους πίστεψαν ότι τα πάντα “πουλιούνται και αγοράζονται”, ακόμη και η αξιοπρέπεια ενός αθλητή πιστού στα ιδανικά του σοσιαλισμού και στην αγάπη του λαού του.
Τότε το περιοδικό Sports Illustrated κυκλοφόρησε με τον πολύ γλαφυρό τίτλο: “προτιμά να είναι κόκκινος, παρά πλούσιος”, κάτι που προφανώς δεν μπορούσαν να αντιληφθούν, με τη δική τους ηθική, με τις “αξίες” του καπιταλισμού.
Ο ίδιος μετέπειτα σε συνέντευξη του είπε:
“Η επαγγελματική πυγμαχία μεταχειρίζεται τον πυγμάχο σαν εμπόρευμα για να πυγμαχεί και να πουλάει και τον πετάει όταν πια δεν είναι χρήσιμος”.

Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΑΤΡΕΩΝ, ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΛΕΤΙΔΗΣ ΕΦ' ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΟ SPORTAL

 

https://www.sportal.gr/.../o-dimarxos-patras-kostas...
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΑΤΡΕΩΝ, ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΛΕΤΙΔΗΣ ΣΤΟ SPORTAL: «ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΘΑ ΕΠΙΤΡΕΠΑΜΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΤΟΥ ΚΥΠΕΛΛΟΥ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΤΟ ΠΑΜΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟ»
ΜΙΑ ΕΦ' ΟΛΗΣ ΤΗΣ ΥΛΗΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕ ΣΤΟ SPORTAL Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΚΩΣΤΑΣ ΠΕΛΕΤΙΔΗΣ, Ο ΟΠΟΙΟΣ ΜΙΛΗΣΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΩΣ ΚΑΤΑΦΕΡΕ ΝΑ ΚΑΝΕΙ ΤΟ ΠΑΜΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΟ ΕΝΑ... ΣΤΟΛΙΔΙ.
Πριν από λίγα χρόνια το Παμπελοποννησιακό στάδιο είχε την ίδια εικόνα που έχουν τα περισσότερα Ολυμπιακά Ακίνητα. Αυτή της εγκατάλειψης! Όμως το σήμερα βρίσκει το γήπεδο που εδρεύει στην Πάτρα σε μία κατάσταση εντελώς διαφορετική. Με κερκίδες φτιαγμένες, με αγωνιστικό χώρο... χαλί και με εγκαταστάσεις που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τους αθλούμενους.
Για να συμβεί αυτό χρειάστηκε η παρέμβαση ενός ανθρώπου που σκοπό έβαλε να κάνει το στάδιο ξανά ένα... στολίδι. Ο λόγος για τον Κώστα Πελετίδη. Ο Δήμαρχος της Πάτρας παραχώρησε μία συνέντευξη εφ' όλης της ύλης στο Sportal. Μεταξύ άλλων στάθηκε στο πως κατόρθωσε με τους κατάλληλους ανθρώπους να επαναφέρει το Παμπελοποννησιακό στάδιο στην αρχική του εικόνα, τονίζοντας πως το έκανε δίχως τη βοήθεια της πολιτείας.
Παράλληλα, με αφορμή το «σήριαλ» που έχει δημιουργηθεί για το γήπεδο που θα φιλοξενήσει τον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας Betsson, Παναθηναϊκός - Άρης, ο ίδιος απάντησε στο αν θα δεχόταν να ανοίξει τις πύλες του Αχαϊκού σταδίου. Εντούτοις ο κ. Πελετίδης δεν στάθηκε μόνο εκεί, αλλά μίλησε και για τις αιτίες που έχουν φέρει αυτές τις συνθήκες βίας στο ελληνικό ποδόσφαιρο.

• Ένα γήπεδο είναι αρκετά κοστοβόρο. Θα ήθελα να σας ρωτήσω πως καταφέρατε να το κάνετε ξανά ένα κανονικό γήπεδο;

«Το γήπεδο αυτό ήταν καταρχάς ένα γήπεδο το οποίο ανακατασκευάστηκε. Στην αρχή αποτελούσε εθνικό στάδιο και μετά στα πλαίσια των Ολυμπιακών Αγώνων ξανάγινε ένα στάδιο που θα πληρούσε τις προϋποθέσεις για τις ανάγκες της διοργάνωσης. Μετά τα Ολυμπιακά Ακίνητα αναζητούσαν πώς θα απαλλαγούν από την ευθύνη του και το παραχώρησαν στον δήμο.
Έκαναν προγραμματική σύμβαση με το Δήμο και το πήρε ο Δήμος την περίοδο 2008-2009, με την υποχρέωση να καλύπτει ένα μέρος από τα έξοδα συντήρησης και λειτουργίας του σταδίου. Αυτό διότι είναι μια βαριά κατασκευή. Στην πορεία, λοιπόν, ο Δήμος δεν μπορούσε να ανταποκριθεί οικονομικά, είχε παραιτηθεί από την συντήρηση και την σωστή του λειτουργία, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει. Όταν αναλάβαμε εμείς, είχαμε τα φυσικά πρόσωπα και την πολιτική αντίληψη για να καταλάβουμε ότι πρέπει να κάνουμε δύο ενέργειες.
Η μία ενέργεια ήταν να διεκδικήσουμε από την κυβέρνηση να μας δώσει ένα μέρος από την υποχρέωση που είχε αναλάβει για τη συντήρηση του χώρου, κάτι που δεν το πετύχαμε μέχρι σήμερα ποτέ. Δεν πήραμε ούτε ένα ευρώ και κοντεύουν περίπου 10 χρόνια. Η δεύτερη ενέργεια ήταν να παρθεί η απόφαση ότι θα το συντηρήσουμε. Γιατί αποτελούσε ανάγκη των παιδιών μας και του Πατρινού λαού να έχουν έναν χώρο υψηλών προδιαγραφών, στο οποίο να αθλούνται, να περνούν τον χρόνο τους. Και αυτό το πετύχαμε, με πολλές δυσκολίες».

• Το Παμπελοποννησιακό αριθμεί πάρα πολλά μέλη. Πως δεν δημιουργούνται προβλήματα;

«Είναι μια μικρή πόλη (σ.σ το γήπεδο). Φτάσαμε τις 70 συλλογικότητες καταρχάς. Και τα μέλη τους και οι δραστηριότητές τους δένονται με το Παμπελοποννησιακό. Όσοι θέλουν να ασχολούνται με τον αθλητισμό, κάνανε έδρα το Παμπελοποννησιακό, το οποίο είναι ένα πολύ μεγάλο γήπεδο. Όλα αυτά που κάνουμε για τις συλλογικότητες που φιλοξενούμε τα κάνουμε αδάπανα. Με χρήματα του Δήμου. Εκεί πάμε σε ένα άλλο θέμα, στο πως βρίσκουμε τα χρήματα εμείς. Το ότι το κάναμε έναν χώρο που να λάμπει, που να κερδίσει την εμπιστοσύνη της πόλης μας, που η νεολαία μας να βρίσκεται εκεί και να αθλείται, έγινε με πολλή προσπάθεια.
Πώς τα καταφέραμε εμείς; Αφού χρήματα δεν μας δίνει το κράτος. Τα χρήματα του Δήμου είναι πενιχρά. Είναι διαρκής η προσπάθεια να πάρουμε αυτά που δικαιούμαστε από το κράτος. Διότι τα χρήματα που δεν παίρνουμε εμείς, δεν πηγαίνουν στη θάλασσα. Πηγαίνουν στα χέρια των επιτήδειων οι οποίοι κάνουν την ανάπτυξη, την ατομική τους ανάπτυξη, με τα δικά μας τα χρήματα. Στο συγκεκριμένο χώρο εμείς κάναμε μια τεράστια προσπάθεια. Βρήκαμε τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία προσπαθούσαν να μηδενίσουν το κόστος.
Αντί να γινόταν μια συντήρηση που θα κόστιζε 100 ευρώ, χρησιμοποιώντας τη τεχνική, την επιστήμη, την αναζήτηση χρηματοδότησης των ανταλλακτικών, την προσπάθεια να τα κάνουμε μόνοι μας, να μην πηγαίνουμε να τα αναθέσουμε από εδώ κι από εκεί, παίρνοντας και κάποιο πρόγραμμα που είχαμε για την ενεργειακή του αναβάθμιση, για το α ή το β, καταφέραμε να το κρατήσουμε ζωντανό, με τα λίγα χρήματα που είχαμε.
Οι άνθρωποι μας που αγωνίζονται για να κρατηθεί το Παμπελοποννησιακό από τη μία μεριά κάνουν οικονομία αλλά από την άλλη μεριά δείχνουν και τη δύναμη που έχουν οι άνθρωπο. Αυτό είναι ένα μήνυμα, ότι μπορείς να λειτουργήσεις αυτούς τους χώρους με λιγότερα χρήματα, εάν έχεις το μόνιμο σου προσωπικό, εάν κάνεις καλό κουμάντο, εάν έχεις τα εφόδια που χρειάζεται.
Αυτό είναι μια συνεχής, διαρκής προσπάθεια, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δυστυχώς η ευθύνη για τον αθλητισμό, που είναι ευθύνη των κυβερνήσεών μας, έχει αφεθεί. Αφήνουν πλέον τα γήπεδα να τα λειτουργούν οι δήμοι ή τα κάνουν επιχειρήσεις, το οποίο συνεπάγεται ότι πηγαίνουν πλέον και βάζουν χέρι στην τσέπη του αθλούμενου, του σωματείου, των παιδιών που έρχονται εκεί πέρα.

Πώς τα καταφέραμε εμείς; Αφού χρήματα δεν μας δίνει το κράτος. Τα χρήματα του Δήμου είναι πενιχρά. Είναι διαρκής η προσπάθεια να πάρουμε αυτά που δικαιούμαστε από το κράτος. Διότι τα χρήματα που δεν παίρνουμε εμείς, δεν πηγαίνουν στη θάλασσα. Πηγαίνουν στα χέρια των επιτήδειων οι οποίοι κάνουν την ανάπτυξη, την ατομική τους ανάπτυξη, με τα δικά μας τα χρήματα. Στο συγκεκριμένο χώρο εμείς κάναμε μια τεράστια προσπάθεια. Βρήκαμε τα φυσικά πρόσωπα, τα οποία προσπαθούσαν να μηδενίσουν το κόστος.

Αντί να γινόταν μια συντήρηση που θα κόστιζε 100 ευρώ, χρησιμοποιώντας τη τεχνική, την επιστήμη, την αναζήτηση χρηματοδότησης των ανταλλακτικών, την προσπάθεια να τα κάνουμε μόνοι μας, να μην πηγαίνουμε να τα αναθέσουμε από εδώ κι από εκεί, παίρνοντας και κάποιο πρόγραμμα που είχαμε για την ενεργειακή του αναβάθμιση, για το α ή το β, καταφέραμε να το κρατήσουμε ζωντανό, με τα λίγα χρήματα που είχαμε.

Οι άνθρωποι μας που αγωνίζονται για να κρατηθεί το Παμπελοποννησιακό από τη μία μεριά κάνουν οικονομία αλλά από την άλλη μεριά δείχνουν και τη δύναμη που έχουν οι άνθρωπο. Αυτό είναι ένα μήνυμα, ότι μπορείς να λειτουργήσεις αυτούς τους χώρους με λιγότερα χρήματα, εάν έχεις το μόνιμο σου προσωπικό, εάν κάνεις καλό κουμάντο, εάν έχεις τα εφόδια που χρειάζεται.

Αυτό είναι μια συνεχής, διαρκής προσπάθεια, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δυστυχώς η ευθύνη για τον αθλητισμό, που είναι ευθύνη των κυβερνήσεών μας, έχει αφεθεί. Αφήνουν πλέον τα γήπεδα να τα λειτουργούν οι δήμοι ή τα κάνουν επιχειρήσεις, το οποίο συνεπάγεται ότι πηγαίνουν πλέον και βάζουν χέρι στην τσέπη του αθλούμενου, του σωματείου, των παιδιών που έρχονται εκεί πέρα.

Διαχρονικά όσες κυβερνήσεις, όταν βάζαμε το ζήτημα της χρηματοδότησης μας λέγανε “μα εσείς έχετε τόσο κόσμο που έρχεται εδώ πέρα, βάλτε τους να πληρώνουν εκεί πέρα και ένα 5ευρώ το μήνα”. Πέντε ευρώ στον αθλητισμό, πέντε στον πολιτισμό, πέντε εδώ, πέντε εκεί. Ένας που έχει τρία ή τέσσερα παιδιά και δεν μπορεί να δίνει κάθε μήνα τα χρήματα, τι θα τον κάνουμε θα τον στείλουμε σπίτι του; Τι θα είναι οι αθλητικές εγκαταστάσεις, μόνο για αυτούς που έχουν χρήματα;»

• Από όσο γνωρίζω το γήπεδο έχει και πολλά χρέη από προηγούμενες συνεργασίες, ΠΑΕ κλπ. Εσείς πως καταφέρατε να πάρετε πίσω αυτά τα χρήματα;

«Με σκληρή προσπάθεια. Ιδιαίτερα από τις ΠΑΕ οι οποίες χρωστούσαν. Κάναμε μια τεράστια προσπάθεια. Το κάναμε ώστε να μην θεωρούν ότι ο Δήμος είναι ένας χώρος όπου μπορεί να πάρει ο καθένας να ασχημονεί. Εμείς το παλέψαμε πιέζοντας από εδώ, από εκεί και αξιοποιώντας στιγμές που μας έδωσαν τη δυνατότητα να είμαστε εμείς από πάνω, καταφέραμε και πήραμε αυτά που μας χρωστούσαν».

• Αν σας ζητούσε τώρα μια ομάδα, π.χ. η Παναχαϊκή που είναι η πιο γνωστή, να επιστρέψει το γήπεδο, η κάποια άλλη ομάδα να πάρει το γήπεδο θα της το παραχωρούσατε;

«Ναι υπάρχει η Παναχαϊκη αλλά έχουμε και άλλες ομάδες οι οποίες μπορεί μελλοντικά να προχωρήσουν πιο ψηλά και να αιτηθούν το γήπεδο. Εφόσον φτάσουμε στο να γίνουν ΠΑΕ που σημαίνει ότι είναι μια επιχείρηση κάποιου, αυτός που θα το αναλάβει θα πρέπει να πάρει και τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις. Θα πρέπει δηλαδή, να ανταποκριθεί σε μια συμφωνία με το Δήμο για να καλύψουμε τις ζημιές, τη συντήρηση και μια σειρά άλλα θέματα.

Και τώρα για παράδειγμα ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο έχουμε είναι ότι θέλουμε να αντικαταστήσουμε το ταρτάν στο στάδιο, γιατί έχει βγει μια νέα νομοθεσία. Σύμφωνα με αυτή το ταρτάν που χρησιμοποιούσαμε πριν, παύει πλέον να επιτρέπεται σε διεθνείς και εθνικούς αγώνες. Αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό κόστος και το οποίο το διεκδικούμε από την κυβέρνηση.

Για αυτό έχουμε ζητήσει και συνάντηση με το Υπουργείο Αθλητισμού, ώστε να δούμε πώς θα λυθεί αυτό το θέμα. Το θέμα του Ταρτάν μπορεί να καταστήσει ανενεργό το Παμπελοποννησιακό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Γιατί εμείς για περίπου 7-8 χρόνια διατηρήσαμε το στάδιο σε τέτοιο επίπεδο, που μπορούσαν να γίνονται στην Πάτρα οι αγώνες στίβου, οι Πανελλήνιοι να σημειώνονται ρεκόρ κ.ο.κ. . Είμασταν επομένως σε ένα υψηλό επίπεδο. Σήμερα, αν δεν γίνουν αυτοί οι εκσυγχρονισμοί που απαιτούν χρήματα πάρα πολλά, κινδυνεύει το στάδιο».

• Βλέπουμε το τελευταίο διάστημα τι γίνεται με τον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας. Εσείς θα προσφέρατε το γήπεδο με ότι αυτό συνεπάγεται;

«Πριν φτάσουμε να το αν θέλαμε να γίνει ο τελικός ή όχι, θα πρέπει σαν κοινωνική συγκρότηση να αναζητήσουμε την αιτία γιατί φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Γιατί δεν μπορούμε να έχουμε αγώνες; Τι φταίει;

Δεν είναι ότι δεν υπάρχει κάποια αιτία η οποία οδηγεί στη βία, στο να έχουμε μια τέτοια κατάσταση και να φοβάσαι να κάνεις ένα ποδοσφαιρικό αγώνα, να φοβάσαι να πάς στο γήπεδο. Άρα πρέπει να γυρίσουμε πίσω και να πούμε ποιοι είναι αυτοί οι οποίοι διαμορφώνουν αυτές τις συνθήκες που παράγουν τα συμπτώματα της βίας, τα οποία είναι προάγγελος άλλης βίας. Αυτή που σου λέει “κοίταξε να δεις, η κοινωνία σου βρίσκεται σε παρακμή, δεν πάει καλά”. Ποιοι είναι αυτοί που διαμορφώνουν αυτή την κοινωνία σήμερα; Δεν είναι αυτοί οι οποίοι κατέχουν τον πλούτο. Δεν είναι αυτοί οι οποίοι κατέχουν και την ιδιοκτησία των ΠΑΕ. Δεν είναι αυτοί οι οποίοι λένε ότι κάνουν κουμάντο στην κοινωνία μας; Είναι ικανοί, με αυτά τα αποτελέσματα, να τους έχουμε εμπιστοσύνη αυτούς να κουμαντάρουν και το κομμάτι του αθλητισμού.

Δεν έχει έρθει η ώρα να τους πούμε ότι “Αποβάλλεστε. Όλο το περιεχόμενο το οποίο φέρνετε στην κοινωνία μας δεν είναι προς την πρόοδο, διότι νέα παιδιά τα έχετε αφυδατώσει από αξίες και τους βάζετε αξίες οι οποίες κινούνται σε μια κατεύθυνση, η οποία μόνο καλό δεν έχει να προσφέρει”. Επομένως, σε αυτό το κομμάτι πρέπει να ανοίξουμε ως κοινωνική συγκρότηση μία μάχη για να αλλάξουν τα πράγματα. Από εκεί και έπειτα όσον αφορά τον τελικό θα πρέπει να συζητήσουμε το πότε, το πού και το γιατί. Εκεί, λοιπόν, θα πούμε τις απόψεις μας».

• Εάν σας έλεγαν, λοιπόν, «άνοιξε το γήπεδο ο τελικός θα γίνει στην Πάτρα», θα δεχόσασταν;

«Εμείς θα δεχόμασταν με τις προϋποθέσεις που είπα προηγουμένως. Διότι αν τις προϋποθέσεις τις καθορίζουμε εμείς, τα γήπεδα θα ήταν ανοιχτά να τα χαίρεται η οικογένεια. Τώρα τις προϋποθέσεις τις διαμορφώνει η κυβέρνηση με τις ΠΑΕ. Αμφότεροι αποδεικνύουν ότι δεν μπορούν να διαχειριστούν τίποτα που να είναι ασφαλές για να το χαρείς. Πώς έχουμε φτάσει σε αυτό το σημείο;

Δεν θα πρέπει να πάμε στη καταστολή. Διότι κάθε φορά που συζητάμε για τα προβλήματα που παράγονται, τρέχουμε και λέμε “Υπάρχει βία; Μάλιστα. Καταστολή. Να βρούμε τρόπους να φωτογραφίσουμε, να βαρέσουμε, να πιάσουμε κλπ.”. Δεν πανε στο πριν όμως, στο πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Ούτε στο ποιο λόγο θα πρέπει να υπάρχει αυτή η κατάσταση σήμερα στον αθλητισμό. Ποιοι είναι οι παράγοντες που το διαμόρφωσαν; Εκεί αν το ψάξουμε καλά και φτάσουμε στην επίπεδο θα βγει στην επιφάνεια ότι το αξιακό σύστημα αυτού του συστήματος είναι να το τυλίξεις σε ένα χαρτί και να το πετάξεις στη θάλασσα.

Θα πρέπει να πάρουμε επίσης αυτούς που διαμορφώνουν αυτό το αξιακό σύστημα, να τους τυλίξουμε επίσης σε ένα χαρτί και να το πετάξουμε στη θάλασσα. Στη θέση τους να φέρουμε ένα άλλο σύστημα, το οποίο να έχει αξίες οι οποίες να είναι η αλληλεγγύη, η άμυλα, η χαρά του να πεις ότι “θα πάω να παρακολουθήσω αγώνες”. Όχι τον επαγγελματισμό που έχουν επιβάλει τώρα και με τον τρόπο που το έχουν κατοχυρώσει νομοθετικά. Με μια άλλη κατεύθυνση ο αθλητισμός θα είχε απογειωθεί σε ποιότητα, σε ποσότητα και θα το αγκάλιαζε το σύνολο της κοινωνίας, κάτι που είναι και πολύ απαραίτητο. Βασικό ζήτημα για να εντάξεις μια νεολαία σε μια άλλη κατεύθυνση είναι να πάρεις και να του δώσεις χώρους δημιουργικούς, που θα τους ανοίξουν στο κεφάλι, τα προσόντα τους, τις δυνατότητές τους».

• Εν αντιθέσει με το Παμπελοποννησιακό άλλα Ολυμπιακά Ακίνητα παραμένουν παρατημένα. Γιατί θεωρείτε ότι συμβαίνει αυτό;

«Διότι δεν είναι στο κέντρο της προσοχής το κυβερνήσεων που έχουμε γνωρίσει, ο αθλητισμός και οι ανάγκες της νεολαίας. Όλα τα χρήματα τα οποία συγκεντρώνονται μέσα από τη φορολογία, από το ΕΝΦΙΑ, από το ΦΠΑ, από χίλιους δυο τρόπους, στο τέλος τι γίνονται; Τα δικά μας χρήματα, τα οποία θα έπρεπε να καλύψουν τις κοινωνικές μας ανάγκες, τις ανάγκες του αθλητισμού, του πολιτισμού, της παιδείας, της υγείας. Υπάρχει υποχρηματοδότηση, δεν υπάρχει ενδιαφέρον να υπάρχουν υποδομές που πρέπει. Για ποιο λόγο; Γιατί τα χρήματα και ο προσανατολισμός είναι να πάτε σε αυτούς που έχουν το χρήμα. Τα δίνουν σε αυτούς με τη μορφή της επένδυσης, της ανάπτυξης. Ότι αυτοί θα φέρουν την ευτυχία στο τρόπο μας. Εκ του αποτελέσματος φαίνεται πως ούτε ανάπτυξη έχουμε ή μάλλον έχουμε αλλά για τα δικά τους ενδιαφέρονται.

Αυτοί παίρνουν τα χρήματά μας και ζουν τη δική τους ευτυχία. Είτε λέγεται ταμείο ανάκαψης, είτε λέγεται αναπτυξιακός νόμος, είτε λέγεται επενδυτικός νόμος. Εφευρίσκουν συνέχεια νόμους οι οποίοι μετατρέπουν τα χρήματά μας σε χρήματα των λίγων. Υπάρχει μια κατάσταση στην οποία δεν το ενδιαφέρον από τους κυβερνώντες δεν στρέφεται στα παιδιά μας, αλλά στην ευτυχία των λίγων.

Το πρόγραμμα ΕΣΠΑ, για παράδειγμα, που είναι δισεκατομμύρια. Το 30% των χρημάτων λένε ότι θα γίνει επένδυση. Ο άλλος, λοιπόν, το κάνει ξενοδοχείο, ο άλλος το κάνει εργοστάσιο κλπ. Γιατί αυτά τα δισεκατομμύρια να πάνε για τις ατομικές χαρές των κατόχων του πολούτου, και να μην είναι είναι ανάπτυξη το να έχουμε ένα αθλητικό κέντρο το οποίο να λάμπει και να έχει μια λειτουργία η οποία να είναι αντίστοιχη της εποχής μας. Να προσφέρει στα παιδί τη χαρά να πάει στο γήπεδο χωρίς να έχει κριτήριο αν του φτάνουν τα οικονομικά του ή όχι. Γιατί δεν είναι μόνο να πάει στο στάδιο, είναι και όλη η υποδομή αλλά και η ανάγκη του σαν αθλητής.

Αν η καρδούλα και η ψυχή μας χτυπά δίπλα στα παιδιά μας πρέπει να διαλέξουμε άλλο δρόμο. Γιατί αλλιώς θα καθόμαστε εμείς και θα μιλάμε για τις ανάγκες μας. Θα τρέχουμε με εθελοντισμούς και με άλλα πράγματα για να κρατήσουμε την κοινωνία μας. Ενώ χρειάζεται να ανοίξουμε και ένα μέτωπο».

• Θεωρείτε, επειδή τη ζήσατε εκείνη την εποχή, ότι όταν φτιάξαμε όλα αυτά τα έργα, σκεφτήκαμε το τώρα και όχι το μετά;

«Οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν ένας κύκλος οικονομικός. Όταν φτιάχνεις κάτι σε σε μία κοινωνία που έχει κεντρικό σχεδιασμό στην οικονομία της, κάνεις κάτι με μια προοπτική για το μέλλον. Σε ένα γεγονός όπως οι Ολυμπιακοί αγώνες, έχεις στο νου σου αυτά (σ.σ. τα έργα) να μείνουν μετά για δεκαετίες, εκατοντίες, όσο θα υπάρχει η χώρα μας. Πρέπει σε αυτή τη σκέψη σου να πάρεις πορούς, οι οποίοι να χρησιμοποιηθούν σε αυτό το κομμάτι το οποίο είναι ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση ενός νέου ανθρώπου.

Αλλά δεν ήταν στο κέντρο της προσευχής τους. Στο κέντρο της προσευχής ήταν το πλιάτσικο που γινόταν, το πώς μαζευόταν το χρήμα την περίοδο των κατασκευών. Αν στο κέντρο της προσοχής σου είναι τα παιδιά, θέλει άλλο προσανατολισμό που δεν τον έχουμε, Αν στον προσανατολισμό σου είναι πώς θα κερδίσουν κάποιοι, αυτοί μας τα αυγατίζουν, μας τα βγάζουν και με περηφάνια. Αυτούς οι οποίοι κυριαρχούν είναι για να κάθεσαι να λες, να εξαφανιστούν. Διότι το αξιακό τους σύστημα και η συμβολή τους στην ευτυχία των παιδιών μας και της κοινωνίας μας είναι ανύπαρκτη. Είναι ένα βάρος ο οποίος πρέπει να παραμεριστεί για να έχουμε την ευτυχία των παιδιών μας».

#Σεμίνα Διγενή: Ο πρώτος μου Mέντορας Νίκος Αντωνάκος, 15 χρόνια μακριά

«Λοιπόν για πες μου τώρα, πού καταλήγουμε; Θα αφήσουμε τον κόσμο να βουλιάξει ή θα τον οδηγήσουμε στο μέλλον; 

Τι λες δεσποσύνη;»

Σεμίνα Διγενή. Άρθρα- Συνεντεύξεις- Εκπομπές- Βιβλία.
Semina Digeni:

Του το χρωστούσα αυτό το κείμενο σήμερα στον Ριζοσπάστη.

Νίκος Αντωνάκος, 15 χρόνια μακριά

●Αρχές δεκαετίας του '70. Καλοκαίρι. Ετοιμαζόμαστε να πάμε για μπάνιο στο Καβούρι. Ο πατέρας μου μας ενημερώνει ότι θα μας αφήσει στην παραλία και θα πεταχτεί κάπου εκεί κοντά, να δει έναν φίλο του σκηνοθέτη που κάνει γύρισμα.
Γυαλίζει αμέσως το μάτι μου! Σκηνοθέτης; Γύρισμα; Αρα και ηθοποιοί. Διεκδικώ μαχητικά να πάω μαζί του. Δεν το χάνω με τίποτα, θέλω τόσο πολύ να δω όλους αυτούς από κοντά. Τον πιέζω. Υποκύπτει και με παίρνει μαζί του.
Εκείνο το μεσημέρι, μπορεί να έχασα το μπάνιο, είχα όμως την τύχη να γνωρίσω έναν μαγικό άνθρωπο. Δεν θα πρέπει να ήταν πάνω από 30 χρόνων και απίστευτα όμορφος. Τον παρακολουθώ, από μακριά, να μιλάει, να καθοδηγεί το γύρισμα, να πηγαινοέρχεται διορθώνοντας τα φώτα, τις κάμερες, τα πλάνα, τις θέσεις, να ρωτάει συνέχεια έναν αεικίνητο κύριο με μακριά μαλλιά (τον ζωγράφο και σκηνογράφο Τάσο Ζωγράφο), ώσπου μετά από λίγη ώρα δεν κοιτάζω τίποτα άλλο, εκτός από εκείνον. Νιώθω σαν να τον ακολουθεί ένας δυνατός προβολέας.

Στο πρώτο τους διάλειμμα, ο πατέρας μου μας συστήνει (Τόσα χρόνια μετά, δεν ξεχνάω λέξη από εκείνη τη συνομιλία).
-- Νίκο, η κόρη μου, η Μίνα. Από εδώ ο Νίκος Αντωνάκος.
-- Καλώς την. Τι μέρος του λόγου είστε εσείς, δεσποσύνη; (μα πληθυντικός;)
-- Θαυμάστριά σας κύριε! (θρασύτατη)
-- Νάτα μας! Και γιατί παρακαλώ; Τι προλάβατε να θαυμάσετε;
-- Που τους φέρνετε όλους αυτούς βόλτα και σας ακούνε όταν μιλάτε.
-- Τι τάξη πας; (ενικός επιτέλους)
-- Πρώτη Γυμνασίου.
-- Και τι σκοπεύεις να γίνεις;
-- Δημοσιογράφος!
-- Α μάλιστα... Να κανονίσουμε να μιλήσουμε σε λίγα χρόνια, πριν το κάνεις (ωχ, γιατί;)

●Με τον Μάνο Κατράκη στο σπίτι μας!
Τελικά δεν πέρασαν χρόνια. Σε λιγότερο από μια βδομάδα - ο μετέπειτα γκουρού μου - ήρθε σπίτι μας μαζί με τον Μάνο Κατράκη, που μου φάνηκε ένας γίγαντας, το χέρι μου σαν να εξαφανίστηκε στην τεράστια παλάμη του. Κλείστηκαν σ' ένα δωμάτιο με τον πατέρα μου για να συζητήσουν. Από όσα κατάφερα να κρυφακούσω, μιλούσαν για μια εκδήλωση που θα ετοίμαζαν στο Καλλιμάρμαρο, με τα εθνικά μπαλέτα της Κένυας. Ο Νίκος θα έγραφε τα κείμενα και θα το σκηνοθετούσε, ο Κατράκης θα ήταν αφηγητής κι ο πατέρας μου θα το οργάνωνε.
Τι αδικία! Είχα την είδηση από πρώτο χέρι, είχα τους πρωταγωνιστές δικούς μου, αλλά ήμουν πολύ μικρή για να είμαι δημοσιογράφος και να την αξιοποιήσω...
Ο Μάνος Κατράκης έφυγε γρήγορα μετά την κουβέντα τους. Ο Αντωνάκος όχι μόνο έμεινε για φαγητό, αλλά μου έκανε μετά και το πρώτο πολύτιμο - και αξέχαστο - μάθημα δημοσιογραφίας, που μόνο με μάθημα δεν έμοιαζε. Πιο πολύ με ρωτούσε, παρά μου έκανε τον δάσκαλο. Μιλήσαμε για ώρες και χρησιμοποιούσε παραδείγματα για να μου δώσει να καταλάβω πως το επάγγελμα που είχα επιλέξει, μπορούσε να είναι λειτούργημα, αλλά μπορούσε να γίνει και εγκληματική πράξη. Μου μιλούσε για τους δημοσιογράφους που έβλεπα εκείνη την εποχή στην τηλεόραση και για τον ρόλο τους, μου εξηγούσε τις παγίδες αυτής της επιλογής.
Προφήτευε πως αν δεν αλλάξει αυτό το σύστημα, θα 'ρθει στιγμή που οι άνθρωποι αυτοί, που λένε τα νέα στην τηλεόραση και γράφουν στις εφημερίδες, θα γίνουν οι πιο βρωμεροί βρικόλακες. Συχνά χειρότεροι κι από τους δικτάτορες.
Καμιά εικοσαριά χρόνια μετά, το ρεζουμέ αυτών που συζητούσαμε εκείνο το απόγευμα στο σπίτι της οδού Σερρών 71, στην Ακαδημία Πλάτωνος, τα διάβαζα σε άρθρο του, στον «Ριζοσπάστη».

●Να τον αλλάξουμε, επιτέλους, τον κόσμο
«Ο καθένας, πια, ξέρει πως ετούτοι οι άνθρωποι όταν μυρίσουν αίμα ζουμάρουν με μανία και σαδιστική ευχαρίστηση στις πληγές. Ο φακός τους χώνεται βίαια στις ανοιγμένες φλέβες και η οθόνη τους γίνεται κατακόκκινη. Ομως δε σταματάνε! Λαίμαργοι και ανικανοποίητα διψασμένοι προχωράνε ακόμα περισσότερο. Ανοίγουν, όπως ο μετροπόντικας, διαδρόμους και στοές στις πληγωμένες φλέβες των θυμάτων και προχωράνε κατευθείαν στην καρδιά. Εκεί, πια, καρφώνουν περήφανα τη σημαία τους, μιμούμενοι τον Αμερικανό φαντάρο, που κάρφωσε την αμερικανική σημαία στο ιρακινό Προεδρικό Μέγαρο! Κατέκτησαν τον απόλυτο πόνο! Αυτή είναι η πραγματικότητα και είναι - πολυποίκιλα - διαπιστωμένη!

 Τι νόημα έχει, όμως, η επανάληψη της διαπίστωσης; Εκείνο που έχει αξία είναι να βρεθεί ο τρόπος να γκρεμιστεί αυτό το αιμοδιψές και αιμοσταγές οικοδόμημα. 

Τι νόημα έχει να μιλάς για την ακρίβεια, να διαπιστώσεις τις απάτες και τις λοβιτούρες; Το ζητούμενο είναι το πέρασμα από τη διαπίστωση και την καταγγελία στη δράση.

 Γνωστό είναι πως διάφοροι "αριστεροί" έπαψαν να είναι αριστεροί. Γνωστό, επίσης, είναι πως διάφοροι συνδικαλιστές την "έκαναν" για απέναντι! Γνωστό, ακόμα, είναι πως αρκετοί, καθαροί κατά τα άλλα, στην πορεία λιποψυχούν. Αλλοι αλλάζουν συνειδητά και άλλοι ασυνείδητα στρατόπεδο. Αλλοι συμβιβάζονται από φόβο. Και άλλοι από συμφέρον. Ολα αυτά είναι γνωστά και διαπιστωμένα. 

Ομως η ζωή απαιτεί, παρ' όλα αυτά, να πάμε παρακάτω! 

Να περάσουμε από τις διαπιστώσεις στην ανατροπή αυτής της πολλαπλώς διαπιστωμένης θλιβερής και άθλιας πραγματικότητας. 

Και αυτό δε θα συμβεί όταν επαναλαμβάνουμε - και κολλάμε - τις διαπιστώσεις. Αλλο πράγμα να μελετάμε, να εμβαθύνουμε στα πράγματα και στις πολιτικές και άλλο να βουλιάζουμε στην περιπτωσιολογία! 

Πρέπει αυτό το υλικό της γνώσης, που αποκτήσαμε μελετώντας, κάποια στιγμή να το "δοκιμάσουμε" στην εφαρμογή. Διαφορετικά θα γίνουμε "λέσχη" συζητήσεων. Ομως καιρός, πια, είναι να ξεφύγουμε από τις διαπιστώσεις και να κάνουμε κάτι για τον κόσμο. Να τον αλλάξουμε, επιτέλους, τον κόσμο».

Ο πρώτος μου μέντορας ήταν ένας σπουδαίος άνθρωπος! Ασυμβίβαστος και ακέραιος. Καλλιεργημένος και τολμηρός. Ευαίσθητος ποιητής και αιχμηρός αρθρογράφος. Κοσμοπολίτης, με σπάνια αισθητική. Μαχητικός όταν υποστήριζε τις αξίες του και τα ιδανικά του, ένας παθιασμένος και φλογερός αγωνιστής, μέχρι το τέλος.

 Ηταν μια λαμπερή και πολυδιάστατη προσωπικότητα, σεναριογράφος, σκηνοθέτης, κριτικός κινηματογράφου, συγγραφέας. Πίστευε και στήριζε τον κοινωνικό ρόλο του καλλιτέχνη, αλλά και του δημοσιογράφου.

Είχε πει:
«Ω, τι ευτυχία να είσαι διανοούμενος! Και καλλιτέχνης. Και ακαδημαϊκός. Και δάσκαλος στο Πανεπιστήμιο. Και να σιωπάς! Να σιωπάς, γιατί είσαι πονηρός και φοβητσιάρης. Γιατί θέλεις να τα έχεις καλά με τον νεκροθάφτη σου. Και να προσποιείσαι ότι εισέρχεσαι στη ζωή, ενώ εσύ εξέρχεσαι! Να οπισθοβατείς προσποιούμενος ότι βαδίζεις μπροστά. Οτι παίρνεις μέρος στη ζωή, ενώ την έχεις - προ πολλού - αποχωριστεί. Να παριστάνεις τον ζωντανό, ενώ έχεις πεθάνει!».
Από τους πρώτους που μου μίλησε - τότε, στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου - γι' αυτό που πίστευε με πάθος, για την ιδεολογία του, τον κομμουνισμό. Πάντα έλεγε πως η ανατροπή αυτού του εκμεταλλευτικού συστήματος απαιτεί σύνθετη σκέψη, κόπο, επιμονή, υπομονή, αποφασιστικότητα και πειθαρχία. Απαιτεί ολοκληρωτικό δόσιμο στην υπόθεση.

●Κόντρα στο μαύρο και το άσπρο της καταστροφής υπάρχει το κόκκινο
Διάβαζα χρόνια μετά, τα κείμενά του όπου έλεγε, όπως και τότε, ότι:

«... Κόντρα στο μαύρο και το άσπρο της καταστροφής, υπάρχει πάντα και το κόκκινο. Εκεί, όπου οι υποσχέσεις δεν έχουν θέση. Εκεί, όπου μιλάνε για κοινούς αγώνες και κοινές αγωνίες. Εκεί, όπου δε βγάζουν τους άσους απ' το μανίκι. Εκεί, όπου σου ζητάνε τη συμμετοχή και όχι, έτσι απλά, την ψήφο σου».

«Εφυγε» 67 χρόνων, τιμώντας στο ακέραιο την αποστολή του σύγχρονου ανθρώπου. Δεν υπήρξε στιγμή ένα ήσυχο, συμβιβασμένο και υπάκουο άτομο. Αφησε πίσω του τεράστια «περιουσία», μυθιστορήματα, τηλεοπτικές εκπομπές, σενάρια, ποιήματα, πολιτικά άρθρα, ταινίες, θεατρικά έργα, κριτικές, εικαστικά δρώμενα, διηγήματα, ανταποκρίσεις...

Γεννήθηκε στο Αγρίνιο στις 25 Μάη του 1942 κι «έφυγε» στην Αθήνα στις 3 Απρίλη του 2009, από ανακοπή καρδιάς, ενώ μιλούσε σε εκδήλωση της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών στο αφιέρωμα για τον Γιάννη Ρίτσο.

●Ή αφήνουμε τον κόσμο να βουλιάξει ή τον οδηγούμε στο μέλλον

Κρατάω για το τέλος ένα αγαπημένο μου κείμενό του:
Σιωπή! Παρακαλώ, μην ταράζετε τους κύκλους. Δες τε πόσο όμορφη είναι η λίμνη όταν κοιμάται! Αν - και όταν - η μπόχα από τα στάσιμα νερά σας πάρει στο κυνήγι, εσείς γνωρίζετε... ψεκάστε αρώματα - και ξόρκια - στον αέρα, για να φύγει η βρώμα.
Την ξέρετε τη συνταγή. Το ζήτημα είναι να μην χαθεί η ακινησία. Αυτή η μακάρια κατάσταση που σας βολεύει.
Γιατί, στ' αλήθεια, είναι - για σας - τόσο μπανάλ να ξαναρχίσετε πάλι τα ίδια. Να κάνετε συλλαλητήρια και πορείες για τη Νικαράγουα και την Κούβα. Τι δουλιά έχετε εσείς με τις ιδιωτικοποιήσεις; Πρόβλημά σας είναι τα άδεια πουκάμισα; Και τα άδεια τσουκάλια;
Οχι, αυτά είναι κουρελαρίες. Χυδαίος ρεαλισμός! Απομεινάρια μιας άλλης ζωής!
Εσείς - σταθερά - κρατήστε γερά τα φύλλα να μην κουνιούνται. Και το ίσο στους ψαλτάδες. Γονατισμένοι, βέβαια. Και τη σιωπή σας, προπαντός, που δε σας εκθέτει!
Ωσάν γιαπωνέζικη απεργία, ας πούμε. Εσείς, πάντως, μια ζωή ουδετερότητα!
Τι κι αν η λάσπη πέτρωσε! Τι και αν η σκόνη έγινε σύννεφο! Κρατήστε το καβούκι σας - γερά - κλεισμένο. Μην βγείτε στην αγορά και σας σκουντήσουν τα προβλήματα. Σταθείτε στην άκρη του πεζοδρομίου να περάσει η πλέμπα. Δεν είναι για σας οι συγκρούσεις με την Αστυνομία. Πάλι τα ίδια θα αρχίσουμε, τώρα;
Και τι παραμύθια, της Γαλλικής Επανάστασης, είναι αυτές οι κουβέντες για ισότητα...
Αφήστε, πια, τους μπολσεβίκους! Τα δάχτυλα, όπως και η κουτσή Μαρία γνωρίζει, δεν είναι ίσα, γιατί να είναι οι άνθρωποι; Εσείς δεν ευθύνεστε για τις σφαγές στη Ρουάντα, κοιμηθείτε ήσυχα. Τα παιδάκια μόνα τους έπεσαν πάνω στα μαχαίρια. Γίνονται και αυτά, μην ξαφνιάζεστε! Παρακαλώ, μην σηκώνετε την πέτρα. Ποτέ δεν ξέρει κανείς τι έχει από κάτω. Εχετε δίκαιο, που αποσύρατε την ανοχή σας από τις διεκδικήσεις. Αυτές οδηγούν, τελικά, στο ταξικό μίσος. Και το ταξικό μίσος στην αναρχία. Φυσικά, οι τοίχοι πρέπει - οπωσδήποτε - να κρατηθούν καθαροί. Δεν πρέπει να χαλάσει η ώχρα. Το κόκκινο πάνω στο κίτρινο δημιουργεί τόσες αναστατώσεις.
Κλειδώστε, σας παρακαλώ, πριν κοιμηθείτε. Κάντε ένα γύρω στα δωμάτια μη και ξεχάσατε τίποτα αξίας. Αφήστε στην είσοδο - για δόλωμα - το ψωμί. Πολλές φορές δε γυρεύουν και τυρί! Μπορεί να το πάρουν και να φύγουν!
Τι ζωή και αυτή να μην μπορείς να ευχαριστηθείς το φραπέ σου! Εσάς, μιλάω για όλους εσάς, έχουμε υποχρέωση να σας διαφυλάξουμε. Να σας βάλουμε στη γυάλα. Σαν δείγματα μοναδικά. Σαν τους ανθρώπους, που ακούνε τους κρότους και προσποιούνται τους κουφούς.
Θυμάμαι πως κάθε φορά που τελείωνε μια συζήτησή μας, έλεγε:
«Λοιπόν για πες μου τώρα, πού καταλήγουμε; Θα αφήσουμε τον κόσμο να βουλιάξει ή θα τον οδηγήσουμε στο μέλλον; Τι λες δεσποσύνη;»

Σαν χθες: Ήταν Ξημέρωμα 19 Νοέμβρη 1948...

Ελενη Μαρκακη:

          Ήταν ξημέρωμα 19 Νοέμβρη 1948...
Δίπλα στον τάφο του Νίκου Γόδα, οι σύντροφοί του. 

Όλοι μαζί κάνουν το μικρό Λαζαρέτο μεγάλο, μεγάλο σαν τα ιδανικά τους, κόκκινο σαν το νεανικό τους αίμα. 

Ο Νίκος ήταν 27 χρονών. 

Πλάι του ο Λεωνίδας μόλις 19. 

Παρακάτω ο Δημήτρης πρόλαβε να κλείσει τα 22, το ίδιο και ο Παναγιώτης. 

Ο Σίμος κατάφερε να γίνει ακριβώς 20 χρονών… 

ο Φάνης τον πέρασε, όχι πολύ, αλλά τουλάχιστον πέρασε τα 21 που ήταν το όριο ενηλικίωσης. 

Κάθε σταυρός και μια ζωή στην αυγή της, κάθε σταυρός και μια ματωμένη ιστορία με απάνθρωπα βασανιστήρια στις φυλακές, ξεκινώντας από τα Σωφρονιστήρια Ανηλίκων και συνεχίζοντας στη Μακρόνησο για τους στρατεύσιμους, στα Γιούρα για τους ενηλίκους, στην Κέρκυρα για τους μελλοθάνατους…
Σαν χθες τη νύχτα, 18 προς 19 Νοέμβρη 1948, μετά το κλείσιμο των πολιτικών κρατουμένων στα κελιά τους στην πτέρυγα Θ́ των φυλακών Κέρκυρας, ακούστηκαν τα βήματα του δεσμοφύλακα. 

Σταμάτησε μπροστά από το κελί του Νίκου Γόδα.
Ήξερε. Το περίμενε. Όλοι το περίμεναν. 

Την τελευταία νύχτα τους έπαιρναν από τα κελιά και τους έβαζαν σε έναν χώρο έξω από το κεντρικό κτήριο, στον "Γολγοθά". 

Εκεί μπορούσαν να γράψουν το τελευταίο τους γράμμα, το γράμμα στη μάνα, στη σύντροφο, στο παιδί… ποιο παιδί; 

Οι ίδιοι ήταν ακόμα παιδιά στην ηλικία… 

πότε να προλάβουν να ερωτευθούν, να παντρευτούν, να κάνουν οικογένειες… πότε;

Εκείνος που εκτελέστηκε 20-22 χρονών στα 1947, στα 1948 ή στα 1949 ήταν παιδί μόλις 9, 10, 11 χρονών όταν μπήκαν στην πατρίδα μας οι ναζί. 

Τα επόμενα χρόνια ήταν ο ίδιος πιτσιρίκος που κράταγε τσίλιες για να κλέψουν οι άλλοι το καρβέλι το ψωμί από τα γερμανικά φορτηγά. 

Μόλις λίγο μεγάλωσε άρχισε να βλέπει τον πατέρα του στο χωριό να μην έχει σπόρους να φυτέψει τα χωράφια, ήταν η τιμωρία του επειδή είχε πάρει μέρος στην Αντίσταση. 

Τον μεγάλο του αδερφό είχε να τον δει πολύ καιρό, ήξερε ότι ήταν στη μάχη του Δεκέμβρη στην Αθήνα, τον είχαν συλλάβει οι Άγγλοι και τον είχαν στείλει μαζί με χιλιάδες άλλους κάπου στην Β. Αφρική, σε κάποιο στρατόπεδο. 

Η αδερφή του πεινούσε, η μάνα του έλεγε ότι εμείς δεν δικαιούμαστε βοήθεια από την OUNRA, εμείς δεν δικαιούμαστε ούτε σπόρους, ούτε πετρέλαιο, ούτε γάλα σε σκόνη για τα παιδιά μας… 

Μετά, το χωριό του άρχισε να ερημώνει. 

Όσοι σώθηκαν από τις φονικές συμμορίες που όργωναν την ύπαιθρο, άρχισαν να ανεβαίνουν στα βουνά, ειδικά μετά τον Ιούνιο του 1946, όταν άρχισε να ισχύει το Γ΄ Ψήφισμα. 

Λίγες μόλις μέρες αργότερα, τον Ιούλιο άρχισαν οι πρώτες εκτελέσεις. 

Μέσα στα τέλη εκείνου του ματωμένου καλοκαιριού του ’46, έφυγε κι εκείνος για το βουνό, κυνηγώντας κάτι απλό και μεγάλο, κοινό για όλους εκτός από τους δικούς του, κυνηγώντας τη ζωή… 

Μετά ήρθε το σωφρονιστήριο ανηλίκων, οι βασανισμοί, οι βιασμοί, η πείνα, το ξύλο, ο εξευτελισμός… 

Ο πατέρας του είχε χαθεί, κάποιοι είπαν ότι τον είχαν πάρει στα Γιούρα, εκεί που τους έπαιρναν για να θανατώσουν έμμεσα όσους ξέφευγαν από το άμεσο μαχαίρι του Γ΄ Ψηφίσματος. 

Ο ίδιος, μόλις λίγο μεγάλωσε, τον πήραν από το Σωφρονιστήριο και έκτοτε γύρισε όλες τις φυλακές των μελλοθανάτων, το Ιτζεδίν, το Επταπύργιο και τώρα την Κέρκυρα με το τελευταίο της κελί… το Λαζαρέτο…

Πριν ξημερώσει η μέρα, τους πήγαν στο παλιό λιμάνι τη πόλης.

 Εκεί τους περίμενε ένα μικρό πλοίο, ο Αλέξανδρος. Πηγαίνοντας για το Λαζαρέτο, πέρασαν μπροστά από το άλλο μικρό νησάκι που είναι δίπλα από την Κέρκυρα, το Βίδο.

 Εκεί ήταν οι φυλακές των ανηλίκων κομμουνιστών, όλοι παιδιά κάτω των 21 ετών (όριο ενηλικίωσης της εποχής), η λεγόμενη και «μικρή Μακρόνησος». 

Δύο μικρά, καταπράσινα κομμάτια γης μέσα στα νερά του Ιονίου, το ένα για να βασανίζει ανηλίκους, το άλλο για να σκοτώνει νέους και τα δύο μαζί για να κυνηγούν και να σκοτώνουν τα όνειρα των ανθρώπων για μια όμορφη, δίκαιη, ελεύθερη ζωή.

Οι Αρχές φρόντιζαν να γίνονται οι μεταγωγές των μελλοθανάτων πολύ νωρίς το πρωί, πριν το χάραμα, πιστεύοντας ότι θα έκρυβαν μέσα στο σκοτάδι της νύχτας την αλήθεια των εκτελέσεων. 

Δεν τα κατάφεραν, δεν τους άφηναν εκείνοι που έμεναν πίσω, εκείνοι που περίμεναν τη σειρά τους στο επόμενο θανατικό δρομολόγιο του «Αλέξανδρος». 

Έφτιαχναν οι κρατούμενοι αυτοσχέδια χωνιά και σκαρφάλωναν όσο πιο κοντά μπορούσαν στα μικρά παράθυρα των κελιών τους, από εκεί φώναζαν μέσα στη νύχτα
«Κερκυραίοι, αυτή τη νύχτα παίρνουνε πάλι ανθρώπους για εκτέλεση»
… πάνω στην ώρα που ο ήλιος του Νοέμβρη έκανε να σηκωθεί πίσω από τα Ηπειρώτικα βουνά για να φωτίσει ξανά τη ζωή, πάνω σ’ εκείνη την ώρα ακούστηκαν οι πυροβολισμοί από το Λαζαρέτο… 

ήταν ξημέρωμα 19 Νοέμβρη 1948.

Κείμενο από τη Σοφία Χουδαλάκη το 2018
https://www.902.gr/.../den-tha-epitrepsoyme-na-svisoyn...

Η ΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΜΑΣ χωρίς εισαγωγικά..

Μαρια Δημητρουκα:

Χθες 

Τι σκέφτομαι;

Θα σου πω.

Μετρώντας τα χρόνια, τα πιο πολλά , τα έχω αφήσει πίσω.

Δεν είναι μακριά η μέρα που θα αρχίσω να μετρώ τα επόμενα , σχολιάζοντας κατ ιδίαν: " άντε, λίγο ακόμη.."

Πολλά έζησα, πολλά είδα, πολλά έμαθα, πολλά έχασα, πολλά κέρδισα, αδίκησα κι αδικήθηκα, έκλαψα πολύ και γέλασα ακόμη περισσότερο.

Πεινούσα όταν ήμουνα παιδί, μα εύκολα χόρτασα με το πρώτο πιάτο φαγητού, ολόκληρο για μένα. Έκλεψα λάδι και ψωμί, δεν με τσάκωσαν ποτέ, μα μόλις μπόρεσα τα επέστρεψα πολλαπλάσια.

Μεγάλωσα δύσκολα μα όμορφα. Κυνήγησα και κυνηγήθηκα.

Τίμησα τους γονείς μου, τ αδέλφια μου, τα παιδιά μου, τον σύντροφό μου στη ζωή,τους φίλους μου. Τους αγάπησα, πέρα για πέρα.

Λάθη;; Μα, ναί! Έχω κάνει πολλά. Δεν τα παραδεχόμουν φανερά πάντα. Μα προσπαθούσα να μην τα ξανακάνω. Άλλοτε τα κατάφερνα, άλλοτε όχι.

Μεγάλωσα σε μαύρους καιρούς. Γεννήθηκα μετά τον εμφύλιο. "Ανθούσαν" οι εξορίες, το δόγμα Τρούμαν, οι μαυραγορίτες, οι δωσίλογοι γίνονταν σιγά-σιγά η άρχουσα τάξη του τόπου μας.

"Ηττημένοι" νικητές οι απελευθερωτές μας.

Προδοσία Βάρκιζας.

Το 114, οι " Λαμπράκηδες", το ξύλο και οι μάνικες νερού.. Δολοφονίες. Λαμπράκηδες και Πέτρουλες , σημάδεψαν την πρώτη μου νειότη.. Αποστασίες και κρυφτούλια. Μπερδεύονταν στο μυαλό και στη ζωή μου , Εγγλέζοι κι Αμερικάνοι στην καρδιά και στο συμφέρον, που φορούσαν τα ρούχα της πατρίδας μου και μιλούσαν την μητρική μου γλώσσα.

Χούντα.

Πολυτεχνείο. Κύπρος.

Οι δολοφόνοι επονομάσθηκαν " Εθνάρχες"..

"Σοσιαλιστικά κινήματα" , ένα τέλειο πιάτο καπιταλιστικά σερβιρισμένο. Αμερικάνικο. Επιστημονικό.

Έσπειρε σύγχιση στον κοσμάκη. Τον ξεγέλασε. Είχε μόλις ξεφορτωθεί την δικτατορία και νόμισε, πως, ναι, αυτό ήταν. Σωθήκαμε. Μπαλκόνια πρασινογάλανα με λαϊκά συνθήματα..

Ένα ψέμμα που κράτησε πολύ..

Ύστερα, οι άλλοι. " Η σειρά μου, η σειρά σου". Έτσι πάνε αυτά.

Κάπου στην πορεία , χλώμιασε το κουτσαβακίστικο μπλε.

Έτοιμη η καβάντζα.

" Εφθάρη ανθρωπάκια μέσα σας η δεξιά; Πάρτε έναν κλώνο του πασόκ , νοιώστε ο τι είστε ο κυρίαρχος λαός , γονατίστε στην Καισαριανή και την μαντήλα του Αραφάτ και θα τα ξαναπούμε σε τέσσερα χρονάκια.."

Και ήπιαμε πολλές φραπεδούπες με τζήν και κοντομάνικο πουκάμισο.

Και υπογράψαμε την πληρη υποδούλωσή μας. Εθνική, κοινωνή και οικονομική.

Και τα τέσσερα περάσανε.

Και πάλι " τα μπλέ σου τα στολίδια"..

Η βία, η τρομοκρατία, η ανεργία, ο πληθωρισμός, ο φασισμός.

Σηψαιμία, βόθρος. Ανήλιαγα κι απότιστα μεγαλώνουν τα παιδιά. Αθόρυβα και παραπεταμένα πεθαίνουν τα γερόντια μας.

Μέσα σ αυτά κι απ΄όλα αυτά, πέρασα ως σήμερα.

Όλα στον αέρα. Ανάμεσα στο τίποτα και στο πουθενά.

Μα όλα αυτά τα χρόνια, κάτω απ΄όλους τους καιρούς, δεν αποχωρίστηκα στιγμή απ΄την περηφάνεια μου.

... Κι όταν ήρθε μια στιγμή , η μαύρη Πέμπτη της 7ης του Απρίλη να δοκιμαστεί η περηφάνεια όχι μόνο η δική μου μα κι όλων μας, καθώς και του παρελθόντος, δεν χρειάστηκε καν η διαδικασία.

Δεν τέθηκε ούτε ως ρητορική ερώτηση.

ΤΟ ΚΚΕ ΔΕΝ θα παραστεί!!

Ο ξεπεσμός, η αθλιότητα , η δουλοπρέπεια , το ξεπούλημα, ο φασισμός εν κατακλείδι, δικός τους. Μόνο δικός τους.

Εμείς, έχουμε την περηφάνεια μας.

..Διότι εμείς, είμαστε, "ΜΕ ΤΗΝ ΣΩΣΤΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΗΣ ΣΤΟΡΙΑΣ"

και χωρίς εισαγωγικά..

Καλο μας ξημέρωμα.

https://www.facebook.com/mdimitrouka/posts/2866369766842594