- Για τον Κώστα μας...

Κώστας Βουτσάς: Το αετόπουλο της ΕΠΟΝ που έγινε σταρ του σινεμά

Ήρθε πρώτη φορά σε επαφή με τον κινηματογράφο ως Αετόπουλο, όταν μπήκε για να πετάξει κρυφά προκηρύξεις της ΕΠΟΝ. Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τότε πως θα κατακτούσε τη μεγάλη οθόνη ως ηθοποιός.

Κατιούσα

Ο ίδιος έλεγε πως σκοπεύει να παραβρεθεί μόνο σε μία κηδεία, τη δική του. Στο ενδιάμεσο φρόντισε να γευτεί όλους τους χυμούς της ζωής, αλλά να την γνωρίσει και από την ανάποδη, μακριά από τις χαρές της και την καταξίωση, μέσα από τον αγώνα και τις στερήσεις. Κι όπως είπε για αυτόν ο Γ. Βογιατζής: Αν δεν έχεις πονέσει στη ζωή σου, δεν μπορείς να κάνεις τον κόσμο να γελάσει. 

Γεννήθηκε στο Βύρωνα, την τελευταία μέρα του 1931, αλλά μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Είχε καταγωγή από προσφυγική οικογένεια και το αρχικό όνομα της οικογένειας ήταν Σαββόπουλος, άλλαξε όμως από τα βουτσιά (=βαρέλια) που έφτιαχνε ο παππούς του. Ο ίδιος θυμάται ότι η οικογένειά του ήταν τόσο φτωχή, που τα πρώτα χρόνια δεν έμενε σε σπίτι, αλλά μες σε μαγαζί, όπου οι γονείς του κάλυπταν τη βιτρίνα για να μη φαίνεται στους περαστικούς. Το όνομά του το πήρε από έναν μεγαλύτερο αδελφό, τον οποίο δε γνώρισε ποτέ, κι είχε πεθάνει σε μικρή ηλικία από δάγγειο πυρετό.

Ο πατέρας του, εργάτης οδοποιίας, ήταν κομμουνιστής, μέλος του ΚΚΕ από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής του. Συνελήφθη, φυλακίστηκε κι υπέστη βασανιστήρια μπροστά στα παιδιά του, για να κάνει δήλωση μετανοίας, αλλά παρέμεινε αλύγιστος. Ο μικρός Κώστας έζησε από πρώτο χέρι όλες αυτές τις στιγμές, για να μπει κι αυτός από νωρίς στον αγώνα, στα χρόνια της Κατοχής. Έτσι έγινε κι η πρώτη του επαφή με τον κινηματογράφο, όπου πετούσε κρυφά προκηρύξεις ως Αετόπουλο.

Δουλεύοντας από μικρός με κασελάκι όπου πουλούσε τσιγάρα, στη διάρκεια του πολέμου αντάλλασσε φτηνά ελληνικά τσιγάρα με εκείνα που του έδιναν Άγγλοι αιχμάλωτοι πολέμου, λιγότερα σε ποσότητα αλλά καλύτερα ποιοτικά, τα οποίο ο ίδιος μεταπουλούσε ακριβότερα σε εύπορους κατοίκους της πόλης. Επίσης, εργαζόταν ως αβανταδόρος σε παπατζήδες, πάντα με κίνητρο να κερδίζει λίγα χρήματα για την πάμφτωχη οικογένεια.

Ο Βουτσάς είχε αθλητική κλίση, κι ασχολούνταν με το δρόμο και το άλμα εις μήκος στο σύλλογο ΒΑΟ. Κάποιο καλοκαίρι ο προπονητής του τον έστειλε για προετοιμασία σε κατασκήνωση στη Νέα Μηχανιώνα, όπου είδε τις πρόβες ενός θεατρικού και αποδοκίμασε έναν από τους ηθοποιούς. Τότε ο υπεύθυνος του έργου τον προκάλεσε να ανέβει στη σκηνή για να αποδείξει πως το κάνει καλύτερα, όπως και έγινε.

Σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Μακεδονικού Ωδείου, όπου γράφτηκε κρυφά από τον πατέρα του. Ξεκίνησε την επαφή με το θέατρο στα περιφερόμενα μπουλούκια της εποχής και αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη του στην Αθήνα. Μάλιστα, τη μέρα που έφευγε με το τραίνο, πέταξε κυριολεκτικά “μαύρη πέτρα” πίσω του, αφού έριξε μια πέτρα μαυρισμένα από τα λάδια της ατμομηχανής. Αρχικά κόπηκε δυο φορές στην επιτροπή για την απαραίτητη τότε άδεια ασκήσεως επαγγέλματος των ηθοποιών, μάλιστα ένα από τα μέλη τον είχε προτρέψει να γίνει τραπεζικός υπάλληλος. Ο Κώστας Βουτσάς πείσμωσε και απέδειξε πόσο άδικο είχε εκείνος ο κριτής.

Ακολούθησε μια σταδιοδρομία που ξεκίνησε το 1953 με την ταινία “Ο μπαμπάς εκπαιδεύεται” και περιλάμβανε δεκάδες ταινίες, σειρές και θεατρικές παραστάσεις, με τις οποίες ασχολήθηκε κυρίως μετά τη δεκαετία του ’90. Έγινε ένας από τους πιο αγαπημένους κωμικούς ηθοποιούς του παλιού ελληνικού κινηματογράφου, χωρίς να χάσει τη δημοφιλία του και αργότερα, όπως αποδεικνύει η συνεχής παρουσία τους στο χώρο της μικρής και μεγάλης οθόνης. Οι ταινίες που πρωταγωνίστησε αποτελούν τυπικά δείγματα της ηθογραφικής κωμωδίας και φαρσοκωμωδίας του παλιού ελληνικού κινηματογράφο, ενώ ο Βουτσάς είχε πολλές συμμετοχές και την “εποχή της βιντεοκασέτας”, όπως έγιναν συλλήβδην γνωστές οι ταινίες της περιόδου, μολονότι πολλές εξ αυτών προβλήθηκαν αρχικά κανονικά στον κινηματογράφο.

Συνεργάστηκε αρχικά με τον Δαλιανίδη, με όλους τους σπουδαίους σεναριογράφους και σκηνοθέτες της εποχής, αλλά και με τα ιερά τέρατα της μεγάλης οθόνης. Καθιερώθηκε σε κωμικούς ρόλους, αφήνοντας εποχή με χαρακτηριστικές ατάκες: Από το “Φσσσστ Μπόινγκ”, το οποίο προέκυψε μετά από δικό του αυτοσχεδιασμό, μέχρι το κωμικά τονισμένο “Κατ-ίνα! Σαλαμάκι…” και το κλασικό “Έχω και κότερο, πάμε μια βόλτα;”… Στάθηκε αξιοπρεπέστατα στα μιούζικαλ της εποχής, μολονότι δεν είχε βγάλει ποτέ σχολή χορού, ενώ το κλασικό κινηματογραφικό του ζευγάρι ήταν η Μάρθα Καραγιάννη, με την οποία όμως δεν είχαν ποτέ δεσμό στην πραγματική ζωή.

Μεγαλύτερο ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν κάποιες δουλειές του όπως “Εγώ ρεζίλεψα το Χίτλερ” (1973), όπου εκθειάζεται η αντίσταση κατά των ναζί, πάντα με τους περιορισμούς της χουντικής λογοκρισίας και των μετεμφυλιακών στερεοτύπων και το “Ένα τανκς στο κρεβάτι μου”, που εικονίζει τον “παροιμιώδη μέσο ανθρωπάκο” πρωταγωνιστή να προσπαθεί να προσαρμοστεί στην εκάστοτε εξουσία, την ώρα που ο φοιτητής αδελφός του βγαίνει στην αντίσταση κατά της χούντας. Την πολιτική ατμόσφαιρα τις παραμονές και τα πρώτα χρόνια της “Αλλαγής” αποτυπώνουν ταινίες όπως “Ο Κώτσος στην ΕΟΚ” και “Ο Κώτσος έξω από το ΝΑΤΟ”.

Παροιμιώδης γυναικάς, με αρκετά πολυτάραχη προσωπική ζωή, έκανε τρεις γάμους και απέκτησε συνολικά τρεις κόρες και ένα γιο από την τελευταία σύζυγό του, την κατά 39χρόνια νεότερη Αλίκη Κατσαβού. Θετός γιος του είναι επίσης και ο ηθοποιός Άνθιμος Ανανιάδης. Και αν τα περισσότερα ΜΜΕ ασχολήθηκαν με το αξιοπερίεργο γεγονός πως έγινε πατέρας, έχοντας πατήσει σχεδόν τα 85, υπήρξε μια πρόσφατη, πολύ ανθρώπινη στιγμή, με τον ίδιο να στέκεται αμήχανος μπροστά στις κάμερες, όταν πληροφορήθηκε τον θάνατο της πρώτης συζύγου του, της Έρρικας Μπρόγιερ. Αργότερα ανακοίνωσε πως δε θα παραστεί στην κηδεία της, γιατί η μόνη αντίστοιχη που σκοπεύει να παραστεί είναι η δική του…

Ο ηθοποιός παρέμεινε πιστός στις πολιτικές ιδέες της νιότης του, όντας προσεχτικός στις δημόσιες διατυπώσεις του, χωρίς να διεκδικεί αγωνιστικές δάφνες και παραδεχόμενος την αδράνειά του στα χρόνια της χούντας. Παρά κάποιες επιμέρους θολές ή ατυχείς πολιτικές δηλώσεις, ο Κώστας Βουτσάς στήριζε σταθερά και δημόσια το ΚΚΕ, ενώ παλιότερα είχε αποκαλύψει ότι είχε πέσει ακόμα και θύμα “bullying” από κάποια κυρία σε εκλογικό κέντρο για τις πολιτικές του θέσεις.

Για τον Κώστα μας
26-02-2020

“‘Οσο υπάρχουμε κι εμείς θα θυμόμαστε κάθε στιγμή μαζί σου, τα γέλια μας, την εμπιστοσύνη σου, την πίστη σου στη Ζωή και κυρίως την εξαιρετική τιμή να παίξουμε μαζί τόσες φορές.”

Ελένη Γερασιμίδου

Από τις πιο ευτυχισμένες συναντήσεις που είχα στη δουλειά μου αυτή με τον Κώστα Βουτσά. Προικισμένος με όλα τα καλά του κόσμου που χάριζε απλόχερα.
Σε όλους μας. Και μόνο που αξιώθηκες να είσαι στην ίδια σκηνή, να χαίρεσαι την αξία του,να μαθαίνεις τους κώδικες του, ήθος του, την αγάπη του για όλο τον κόσμο,τα ανεξάντλητα αστεία του. Κι όταν έδινε συμβουλές δεν ήταν για το πώς θα παίξεις, αλλά πρακτικές συμβουλές από την πείρα του για να μη κουραστείς και να αντέξεις στην πολύωρη πρόβα.

“Κάτσε Ελένη”, μου λέει.
“Μα δεν κουράστηκα. Μόλις αρχίσαμε”.
“Βρήκες κάθισμα; Κάτσε. Θα κουραστείς μετά!”

Και σε κάθε εκλογική αναμέτρηση….”Τί σταυρώνουμε Ελένη στο Υπόλοιπο Αττικής;”
‘Οσο υπάρχουμε κι εμείς θα θυμόμαστε κάθε στιγμή μαζί σου, τα γέλια μας, την εμπιστοσύνη σου, την πίστη σου στη Ζωή και κυρίως την εξαιρετική τιμή να παίξουμε μαζί τόσες φορές.

Σε όλους τους δικούς του κουράγιο και δύναμη.

Ο ΕΑΜιτης Γερμανός Στρατιώτης Που Έσωσε την Λαμία (vid) !!

Δείτε το βίντεο από τη σελίδα που έχει δημιουργηθεί προς τιμήν του από μέλη της οικογένειάς του στο facebook:

https://www.facebook.com/114899005237219/videos/251690412214763/?t=10


Ο Γερμανός στρατιώτης που έσωσε μια ολόκληρη ελληνική πόλη από την καταστροφή: «Γράψτε πως είμαι Έλληνας δημοκράτης, τίποτε άλλο» | 

Οι φιλέλληνες είναι ένα ιδιαίτερο κεφάλαιο στην ελληνική ιστορία, που βοήθησαν τη χώρα σε δύσκολες στιγμές. Ο Ηλίας Κόκκινος ανήκει σε αυτή την κατηγορία ανθρώπων που όταν ήρθε στην Ελλάδα προσέφερε μεγάλο καλό.

Το πραγματικό του όνομα ήταν Ιωσήφ Μπλέχινγκερ και γεννήθηκε το 1911 σε μία πόλη στα σύνορα της Δρέσδης. Βαφτίστηκε χριστιανός ορθόδοξος και ονομάστηκε Ηλίας Κόκκινος από το όνομα του πρώτου Λαμιώτη που σκοτώθηκε στο αλβανικό μέτωπο.

Η μητέρα του κατάγονταν από την Τσεχία, ο πατέρας του ήταν Αυστριακός και αυτός Γερμανός υπήκοος. Ήταν 30 χρόνων όταν ξέσπασε ο Β” Παγκόσμιος Πόλεμος και αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την οικογένειά του και να στρατολογηθεί στον γερμανικό στρατό. Τον πρώτο καιρό υπηρέτησε στην Πολωνία και ύστερα μετατέθηκε στην Ελλάδα.

Η χώρα βρισκόταν υπό την γερμανική κατοχή και ο Μπλέχινγκερ ανέλαβε τη θέση του υπεύθυνου κλειδούχου στον σιδηροδρομικό σταθμό της Λαμίας. Παρότι βρισκόταν στις υπηρεσίες του γερμανικού στρατού ο Μπλέχινγκερ δεν ήταν Ναζί και όσο μπορούσε βοηθούσε τον κατοίκους της περιοχής.

Δεν εμπόδιζε τους Λαμιώτες να κλέβουν τα τρόφιμα των Γερμανών από τα βαγόνια και απελευθέρωσε πολλούς Έλληνες που θα εκτελούνταν. Συνεργάστηκε με το ΕΑΜ και ενημέρωνε τους αντάρτες για τις ενέργειες των Γερμανών.
Πολλοί άρρωστοι Έλληνες, μεταφέρθηκαν με τα γερμανικά τρένα νύχτα στην Λαμία, χάρη στον θαρραλέο Αυστριακό.

 Η πράξη του να εμποδίσει την καταστροφή της Λαμίας που σχεδίασαν οι Γερμανοί ήταν το αποκορύφωμα της δράσης του.

Στις 18 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί εγκατέλειπαν επιτέλους τη Λαμία.
Στην πόλη παρέμειναν μόνο πέντε Γερμανοί με εντολή να ανατινάξουν όσα κτίρια και εγκαταστάσεις της πόλης μπορούσαν, όταν τα στρατεύματα θα έχουν απομακρυνθεί. 

Τα πυρομαχικά τοποθετήθηκαν στις αποθήκες του στρατοπέδου με στόχο να εκραγούν τις πρωινές ώρες. Ο Μπλέχινγκερ έμαθε από τις προηγούμενες μέρες τις επιδιώξεις των Γερμανών. Το βράδυ της 17ης Οκτωβρίου μαζί με έναν Ιταλό, ονόματι Μάριο πήγε στο στρατόπεδο και έκοψε τα καλώδια των εκρηκτικών.
Στη συνέχεια οι ΕΑΜίτες φρόντισαν να τον φυγαδεύσουν μακριά από το στρατόπεδο, κοντά στο χωριό Αυλάκι. 

Το επόμενο πρωί οι κάτοικοι μαζεύτηκαν στην εκκλησία για να γιορτάσουν την γιορτή του Αγίου Λουκά. Η είδηση ότι η Λαμία θα καιγόταν έκανε τον γύρο της πόλης και πολλοί άρχισαν να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους.
Ο Μπλέχινγκερ όμως είχε καταφέρει να αποτρέψει την ολική καταστροφή και μόνο κάποιες μικρές εκρήξεις ακούστηκαν.

Ο Μπλέχινγκερ δεν έφυγε ποτέ ξανά από την Ελλάδα, παντρεύτηκε την Αγγελική Καρακώστα και απέκτησε έναν γιο. Ασχολήθηκε με τη βυζαντινή αγιογραφία και πέθανε το 1995. Ταπεινός μέχρι το τέλος ποτέ δεν επιδείκνυε τις πράξεις του και όταν του ζητούσαν να μιλήσει έλεγε: «Γράψτε πως είμαι Έλληνας δημοκράτης, τίποτε άλλο».

Αλιεύτηκε Από:agonaskritis.gr

Παρουσίαση βίντεο φωτο κειμένου:  Viva.La.Revolucion

ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΕΛΟΥΡΗΣ -Ο ΑΝΤΑΡΤΗΣ ΤΟΥ Ε.Λ.Α.Σ. ΤΕΡΜΑΤΟΦΥΛΑΚΑΣ ΤΟΥ ΠΑΟΚ !!

Πώς ο τερματοφύλακας την εποχή που υπηρετούσε στον ΕΛΑΣ κόντεψε να χάσει τα πόδια του από κρυοπαγήματα.

Κατιούσα

Δεν είναι λίγες οι ιστορίες ποδοσφαιριστών που εκτός από τα γήπεδα, διακρίθηκαν και για τους αγώνες τους και τη συμμετοχή τους στην Αντίσταση κατά του κατακτητή. 

Μια τέτοια περίπτωση ήταν κι αυτή του Σωκράτη Φελούρη τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, που είχε συμμετάσχει στον ΕΛΑΣ. Μάλιστα, ως μέλος του περίφημου πολυεθνικού 30ου τάγματος του ΕΛΑΣ ο Φελούρης είχε κινδυνέψει να χάσει τα πόδια του από γάγγραινα, λόγω της πορείας του συντάγματος μέσα στα χιόνια. 

Στο παρακάτω επεισόδιο, που προέρχεται από τα απομνημονεύματα του Θανάση Μητσόπουλου, περιγράφεται πώς τελικά ο Φελούρης και άλλοι συναγωνιστές του κατόρθωσαν να σώσουν το πόδι τους, με τον ίδιο να επιστρέφει στην αγωνιστική δράση αμέσως μετά τον πόλεμο.

Φθινόπωρο του 1945
Στη φωτογραφία βλέπουμε τη σύνθεση της πρώτης μεταπολεμικής ποδοσφαιρικής ομάδας του ΠΑΟΚ που πήρε το πρωτάθλημα Θεσσαλονίκης. Ξαπλωμένος μπροστά απ’ όλους είναι ο τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, Σωκράτης Φελούρης.

Λίγοι γνωρίζουν ότι ένα χρόνο πριν, το 1944, ο Φελούρης ήταν αντάρτης του ΕΛΑΣ, πολεμούσε στα μακεδονικά βουνά και τέτοιες μέρες, τον Γενάρη του ’44, παραλίγο να χάσει τα πόδια του από κρυοπαγήματα.

Ήταν οι πρώτες μέρες του Γενάρη του 1944. Ο Φελούρης ήταν ενταγμένος στο 30ο Σύνταγμα του ΕΛΑΣ και εκείνη την εποχή βρισκόταν στα βουνά της Πέλλας. Μάλιστα είχε πάρει μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των Γερμανών ναζί και των Βουλγάρων φασιστών κατακτητών. 

Στις επιχειρήσεις εκείνες οι αντάρτες του ΕΛΑΣ πολέμησαν μαζί με Γιουγκοσλάβους και Βούλγαρους αντιφασίστες αντάρτες που βρίσκονταν στα βουνά της Πέλλας, επίσης. 

Η επιτυχία των ενεργειών τους προκάλεσε την οργή των Γερμανών οι οποίοι στις 3 Γενάρη ξεκίνησαν εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Αριδαίας κινητοποιώντας 6.000 στρατιώτες με στόχο να κυκλώσουν και να διαλύσουν τις αντάρτικες ομάδες. Έτσι, τα τμήματα του 30ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ αποφάσισαν να τραβηχτούν στις χιονισμένες και παγωμένες κορυφές του όρους Τζένα.

Οι καιρικές συνθήκες ήταν τόσο άσχημες που οι Γιουγκοσλάβοι αρνήθηκαν να τους ακολουθήσουν θεωρώντας την πορεία μες στη χιονοθύελλα ξεκάθαρη τρέλα. 

Οι αντάρτες του ΕΛΑΣ ξεκίνησαν να ανεβαίνουν στην Τζένα, όμως μετά από πορεία ωρών συνειδητοποίησαν ότι ήταν αδύνατον να συνεχίσουν. Έτσι, άρχισαν να επιστρέφουν στη βάση τους. Για κακή τους τύχη κάποια τμήματα λόγω κρύου και χιονοθύελλας αποκόπηκαν και έχασαν τον προσανατολισμό τους , περνώντας σε γιουγκοσλαβικό έδαφος. 

Ένα απ’ αυτά ήταν και ένα τμήμα δέκα ανταρτών με επικεφαλής τον καπετάν-Μήτρο από τα Κουφάλια, το οποίο, μετά από οχταήμερη περιπλάνηση, κατάφερε τελικά να επιστρέψει στον καταυλισμό των ανταρτών. Ένας απ’ τους δέκα αντάρτες αυτού του τμήματος που σώθηκαν ήταν και ο τερματοφύλακας του ΠΑΟΚ, Σωκράτης Φελούρης. 

Οι αντάρτες κρυοπαγημένοι, με μπλέ και μαυρισμένα πόδια και κατακόκκινα μάτια δέχτηκαν την περιποίηση ντόπιων χωρικών, των Γιουγκοσλάβων ανταρτών που μοιράστηκαν μαζί τους το φαγητό τους, τις κουβέρτες τους και τη φωτιά τους και ενός Γερμανού αντιφασίστα, ονόματι Άλφρεντ, που είχε προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ και γνώριζε από την αντιμετώπιση κρυοπαγημάτων. 

Έτσι, ο Φελούρης και οι άλλοι αντάρτες γλίτωσαν τα πόδια τους από τη γάγγραινα και συνέχιζαν να αγωνίζονται εναντίον του φασισμού, για την ελευθερία. Δυστυχώς οχτώ άλλοι αντάρτες του 30ου Συντάγματος δεν τα κατάφεραν και χάθηκαν άδικα στις πλαγιές της Τζένας. Οι συμπολεμιστές τους βρήκαν τους σκελετούς τους και τα όπλα τους μόνο την Άνοιξη του ’44, όταν έλιωσαν τα χιόνια.

Μετά από όλες αυτές τις ηρωικές περιπέτειες, τη σεζόν 1945/46, ο Φελούρης θα κατακτούσε το πρωτάθλημα Θεσσαλονίκης με την ομάδα του ΠΑΟΚ αντικαθιστώντας τον προηγούμενο τερματοφύλακα της ομάδας, Νίκο Σωτηριάδη, ο οποίος είχε πέσει ηρωικά, μαχόμενος εναντίον του ιταλικού φασισμού στο αλβανικό μέτωπο, στις 28/1/1941, σε ηλικία 33 ετών.

Από: our balkans



Κατιούσα


Σχετικά Άρθρα

Αθλητισμός
04-01-2019
Νίκος Σαμαράς – Ο αετός του ελληνικού βόλεϊ


03-01-2019
Μίκαελ Σουμάχερ – Τα κομμένα φτερά ενός πρωταθλητή

02-01-2019
Έγκεν Γκέραρντ – Ένας Κρητικός από την Ολλανδία

Πάνο πάτα το κουμπί – Ο Καμμένος καλεί τον Καμμένο να γίνει Κιμ…
07-01-2019 | Σφυροδρέπανος

-ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΟΥΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΠΟΛΕΜΟΥ;

η σπορά του «Μα­νια­δά­κη» δια­τυ­μπα­νί­ζει ότι:«Σε πε­ρί­πτω­ση πο­λέ­μου της Ελ­λά­δας με άλλη χώρα, το ΚΚΕ έχει δώσει εντο­λή στα μέλη του να μην πο­λε­μή­σουν» 

Τι θα κά­νουν οι έλ­λη­νες κομ­μου­νι­στές σε πε­ρί­πτω­ση πο­λέ­μου;
Η πρό­σφα­τη κλι­μά­κω­ση της τουρ­κι­κής προ­κλη­τι­κό­τη­τας, στο πλαί­σιο της ευ­ρύ­τε­ρης όξυν­σης των εν­δοϊ­μπε­ρια­λι­στι­κών αντα­γω­νι­σμών στην πε­ριο­χή, έδωσε λαβή σε ακρο­δε­ξιούς-φα­σι­στι­κούς κύ­κλους να προ­πα­γαν­δί­σουν τις γνω­στές εθνι­κι­στι­κές τους «ονει­ρώ­ξεις». 

Ανα­πό­σπα­στο κομ­μά­τι της ακρο­δε­ξιάς, εθνι­κι­στι­κής προ­πα­γάν­δας απο­τε­λού­σε και απο­τε­λεί η στάση του ΚΚΕ σε πε­ρί­πτω­ση πο­λε­μι­κής εμπλο­κής Ελ­λά­δας-Τουρ­κί­ας.

Ανα­κυ­κλώ­νο­ντας την ανι­στό­ρη­τη, εμε­τι­κά αντι­κομ­μου­νι­στι­κή τους θε­ω­ρία περί «προ­δο­τι­κού ΚΚΕ», τα διά­φο­ρα φα­σι­στοει­δή – από το θλι­βε­ρό ανυ­πό­λη­πτο αν­θρω­πά­κι που σκί­ζει απερ­για­κές αφί­σες και επι­τί­θε­ται σε γυ­ναί­κες στο Πε­ρι­φε­ρεια­κό Συμ­βού­λιο Ατ­τι­κής, μέχρι τους εγκλη­μα­τί­ες της να­ζι­στι­κής Χρυ­σής Αυ­γής- βγή­καν «πα­γα­νιά» να δια­τυ­μπα­νί­σουν ψέ­μα­τα και χυ­δαιό­τη­τες.

«Σε πε­ρί­πτω­ση πο­λέ­μου της Ελ­λά­δας με άλλη χώρα, το ΚΚΕ έχει δώσει εντο­λή στα μέλη του να μην πο­λε­μή­σουν» τι­τλο­φο­ρεί­ται κεί­με­νο που, τις τε­λευ­ταί­ες μέρες, ανα­δη­μο­σιεύ­ουν διά­φο­ρες, ακρο­δε­ξιές και μη, ιστο­σε­λί­δες. Παλιά μου τέχνη κό­σκι­νο, για τη σπορά του «Μα­νια­δά­κη», να κάνει το άσπρο-μαύ­ρο, επι­χει­ρώ­ντας να πο­λε­μή­σει το ΚΚΕ με τό­νους λά­σπης.
Ποια είναι, όμως, η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα που ξε­μπρο­στιά­ζει τις αθλιό­τη­τες των Τζη­με­ρο­χρυ­σαυ­γι­τών; 

Τι θα κά­νουν οι έλ­λη­νες κομ­μου­νι­στές σε πε­ρί­πτω­ση πο­λε­μι­κής εμπλο­κής της Ελ­λά­δας με άλλη χώρα;

1. Το ΚΚΕ, τα μέλη και οι οπα­δοί του, υπήρ­ξε ο αι­μο­δό­της και κα­θο­δη­γη­τής της ΕΑ­Μι­κής Αντί­στα­σης κατά την πε­ρί­ο­δο της Κα­το­χής. Ο λαϊ­κός-απε­λευ­θε­ρω­τι­κός αγώ­νας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ έδει­ξε στην πράξη πως αντι­λαμ­βά­νο­νται οι κομ­μου­νι­στές τον πα­τριω­τι­σμό, δί­νο­ντας στον αγώνα τα κα­λύ­τε­ρα παι­διά τους και πλη­ρώ­νο­ντας βα­ρύ­τα­το φόρο αί­μα­τος.

 Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό έχει μεί­νει το πα­ρά­δειγ­μα των φυ­λα­κι­σμέ­νων και εξό­ρι­στων από τη φα­σι­στι­κή με­τα­ξι­κή δι­κτα­το­ρία κομ­μου­νι­στών, οι οποί­οι ζή­τη­σαν να στα­λούν στο μέ­τω­πο, κάτι που η δι­κτα­το­ρία τους αρ­νή­θη­κε, ενώ στην συ­νέ­χεια τους πα­ρέ­δω­σε στους κα­τα­κτη­τές, ανά­με­σα τους και τον ΓΓ της ΚΕ του Κόμ­μα­τος Νίκο Ζα­χα­ριά­δη που στάλ­θη­κε στο Ντα­χά­ου.

Ποιός πο­λέ­μη­σε, λοι­πόν, τους κα­τα­κτη­τές στην Κα­το­χή; 

Οι αστι­κές δυ­νά­μεις που κα­τέ­φυ­γαν στο εξω­τε­ρι­κό; 

Μήπως οι ιδε­ο­λο­γι­κοί και πο­λι­τι­κοί πρό­γο­νοι των χρυ­σαυ­γι­τών, οι ταγ­μα­τα­σφα­λί­τες και οι δω­σί­λο­γοι που απο­δεί­χθη­καν οι κα­λύ­τε­ροι σύμ­μα­χοι των Ναζί;

Την απά­ντη­ση τη γνω­ρί­ζει ο ελ­λη­νι­κός λαός και η Ιστο­ρία δεν ξε­γρά­φε­ται.

Μιας όμως και ανα­φερ­θή­κα­με στην πε­ρί­ο­δο της Κα­το­χής, αξί­ζει να αντι­πα­ρα­θέ­σου­με, για όσους τυχόν δεν θυ­μού­νται, τον όρκο του αντάρ­τη του ΕΛΑΣ και τον αντί­στοι­χο του ταγ­μα­τα­σφα­λί­τη.

Ο όρκος του μα­χη­τή του ΕΛΑΣ (δη­μο­σιεύ­θη­κε στον «Απε­λευ­θε­ρω­τή», όρ­γα­νο της ΚΕ του ΕΛΑΣ, 27 Απρί­λη 1943:«Ορ­κί­ζο­μαι στον Ελ­λη­νι­κό Λαό και τη συ­νεί­δη­σή μου, ότι θ’ αγω­νι­σθώ έως την τε­λευ­ταία στα­γό­να του αί­μα­τός μου για την πλήρη απε­λευ­θέ­ρω­ση της Ελ­λά­δας από τον ξένο ζυγό. Ότι θα αγω­νι­στώ για την πε­ρι­φρού­ρη­ση των συμ­φε­ρό­ντων του Ελ­λη­νι­κού Λαού και την απο­κα­τά­στα­ση και κα­το­χύ­ρω­ση των ελευ­θε­ριών και όλων των κυ­ριαρ­χι­κών δι­καιω­μά­των του. Για τον σκοπό αυτό θα εκτε­λώ ευ­συ­νεί­δη­τα και πει­θαρ­χι­κά τις εντο­λές και οδη­γί­ες των ανω­τέ­ρων μου ορ­γά­νων και θ’ απο­φεύ­γω κάθε πράξη που θα με ατι­μά­ζη σαν άτομο και σαν αγω­νι­στή του Ερ­γα­ζό­με­νου Ελ­λη­νι­κού Λαού».

Και, από την άλλη, ο όρκος των Ταγ­μά­των Ασφα­λεί­ας:

«Ορκί­ζο­μαι εις τον Θεόν τον άγιον τού­τον όρκον, ότι θα υπα­κούω απο­λύ­τως ΕΙΣ ΤΑΣ ΔΙΑ­ΤΑ­ΓΑΣ ΤΟΥ ΑΝΩ­ΤΑ­ΤΟΥ ΑΡ­ΧΗ­ΓΟΥ ΤΟΥ ΓΕΡ­ΜΑ­ΝΙ­ΚΟΥ ΣΤΡΑ­ΤΟΥ ΑΔΟΛ­ΦΟΥ ΧΙ­ΤΛΕΡ. Θα εκτε­λώ πι­στώς απά­σας τας ανα­τε­θει­σο­μέ­νας μοι υπη­ρε­σί­ας και θα υπα­κούω άνευ όρων εις τας δια­τα­γάς των ανω­τέ­ρων μου. Γνω­ρί­ζω καλώς, ότι διά μίαν αντίρ­ρη­σιν ενα­ντί­ον των υπο­χρε­ώ­σε­ών μου, τας οποί­ας διά του πα­ρό­ντος ανα­λαμ­βά­νω, θέλω τι­μω­ρη­θή ΠΑΡΑ ΤΩΝ ΓΕΡ­ΜΑ­ΝΙ­ΚΩΝ ΣΤΡΑ­ΤΙΩ­ΤΙ­ΚΩΝ ΝΟΜΩΝ».

2. Μι­λώ­ντας χθες στην ανοι­χτή συ­γκέ­ντρω­ση του ΚΚΕ στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, ενά­ντια στα ιμπε­ρια­λι­στι­κά σχέ­δια ΝΑ­ΤΟ-ΕΕ και την εμπλο­κή της Ελ­λά­δας σε αυτά, ο Δη­μή­τρης Κου­τσού­μπας ση­μεί­ω­σε, με­τα­ξύ άλλων:

«Οι κομ­μου­νι­στές, όπως πάντα στην ηρω­ι­κή 100χρο­νη Ιστο­ρία μας, θα πρω­το­στα­τή­σου­με στον αγώνα για την υπε­ρά­σπι­ση της εδα­φι­κής ακε­ραιό­τη­τας, των κυ­ριαρ­χι­κών δι­καιω­μά­των μας. Για να συ­ντρι­βεί ο όποιος ξένος ει­σβο­λέ­ας εάν τολ­μή­σει και επι­τε­θεί στην Ελ­λά­δα. 

Ταυ­τό­χρο­να όμως επι­ση­μαί­νου­με από τώρα ότι δεν θα δεί­ξου­με καμιά εμπι­στο­σύ­νη στην αστι­κή κυ­βέρ­νη­ση που θα κάνει τον πό­λε­μο. Καμιά ανοχή στην άρ­χου­σα τάξη που συμ­με­τέ­χει στον πό­λε­μο για την προ­ώ­θη­ση των δικών της οι­κο­νο­μι­κών συμ­φε­ρό­ντων, βά­ζο­ντας το λαό μας να χύνει το αίμα του.

Θα επι­διώ­ξου­με να τη βά­λου­με με την πάλη μας στο χρο­νο­ντού­λα­πο της Ιστο­ρί­ας, με την ανα­τρο­πή της, για την ορι­στι­κή νίκη του λαού».

Στα πα­ρα­πά­νω λόγια του Γεν. Γραμ­μα­τέα συ­νο­ψί­ζε­ται με ξε­κά­θα­ρο τρόπο η λε­νι­νι­στι­κή θε­ω­ρία για την στάση των κομ­μου­νι­στών σε πε­ρί­πτω­ση πο­λέ­μου. 

Πάλη ενά­ντια στον όποιο ξένο ει­σβο­λέα αλλά και ορ­γά­νω­ση του αγώνα ενά­ντια στους ντό­πιους πλου­το­κρά­τες-δή­μιους του ερ­γα­ζό­με­νου λαού. 

Τα παι­διά του ελ­λη­νι­κού λαού δεν έχουν κα­νέ­να λόγο να δε­χθούν να γί­νουν «κρέας στα κα­νό­νια» των οι­κο­νο­μι­κών συμ­φε­ρό­ντων αυτών που λυ­μαί­νο­νται τον πλού­το του ερ­γα­ζό­με­νου – είτε αυτοί ονο­μά­ζο­νται «έλ­λη­νες» είτε «τούρ­κοι» είτε «αμε­ρι­κά­νοι» κε­φα­λαιο­κρά­τες.

Από την πρό­σφα­τη συ­γκέ­ντρω­ση του ΚΚΕ στο Σύ­νταγ­μα.

3. Στις τα­ξι­κές κοι­νω­νί­ες, ο πα­τριω­τι­σμός έχει τα­ξι­κό πε­ριε­χό­με­νο. 

Η Ελ­λά­δα των με­γα­λο­βιο­μη­χά­νων και με­γα­λο­ε­φο­πλι­στών δεν είναι ίδια με την Ελ­λά­δα του με­ρο­κα­μα­τιά­ρη ερ­γά­τη. 

Η Ελ­λά­δα του Λάτση (του κάθε «Λάτση», «Βαρ­δι­νο­γιάν­νη»,«Νιάρ­χου» κλπ.) δεν είναι ίδια με την Ελ­λά­δα του ναυ­τερ­γά­τη που πα­λεύ­ει για ένα κομ­μά­τι ψωμί με κα­τα­κρε­ουρ­γη­μέ­να ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­μα­τα.
Το κα­θή­κον της πο­λι­τι­κής πρω­το­πο­ρί­ας της ερ­γα­τι­κής τάξης, του Κόμ­μα­τος της, είναι,

 στις συν­θή­κες ενός ιμπε­ρια­λι­στι­κού πο­λέ­μου, να ανα­δεί­ξει την ανά­γκη της τα­ξι­κής ενό­τη­τας των ερ­γα­ζό­με­νων, της συμ­μα­χί­ας με τα λαϊκά στρώ­μα­τα, τη διε­θνι­στι­κή διά­στα­ση της αλ­λη­λεγ­γύ­ης με­τα­ξύ της ερ­γα­τι­κής τάξης κάθε χώρας. 

Με λίγα λόγια, το κα­θή­κον των κομ­μου­νι­στών είναι να δεί­ξουν στους ερ­γα­ζό­με­νους, στο λαό, ότι δεν πρέ­πει να συ­ντα­χθεί με κα­νέ­ναν ιμπε­ρια­λι­στή, είτε ξένο, είτε ντό­πιο.

Ως «μο­να­δι­κό απε­λευ­θε­ρω­τι­κό πό­λε­μο» ο Βλ. Ι. Λένιν χα­ρα­κτή­ρι­ζε την πάλη για με­τα­τρο­πή του πο­λέ­μου σε ένο­πλη τα­ξι­κή πάλη, με στόχο την σο­σια­λι­στι­κή επα­νά­στα­ση. 

Αυτή η στά­ση- την οποία τα αστι­κά επι­τε­λεία και οι φα­σί­στες κο­λα­ού­ζοι τους λοι­δο­ρούν ως δήθεν «προ­δο­τι­κή» – είναι η αλη­θι­νά πα­τριω­τι­κή στάση κάθε ερ­γά­τη, κάθε αν­θρώ­που της δου­λειάς, του με­ρο­κά­μα­του, κάθε νέου και νέας που θέλει μια πα­τρί­δα λεύ­τε­ρη από τα δεσμά της κα­πι­τα­λι­στι­κής σα­πί­λας και εκ­με­τάλ­λευ­σης.

Για να τε­λειώ­νου­με λοι­πόν:

«Μα­θή­μα­τα πα­τριω­τι­σμού» οι κομ­μου­νι­στές δεν δέ­χο­νται από τους ιδε­ο­λο­γι­κούς και πο­λι­τι­κούς απο­γό­νους αυτών που οδή­γη­σαν τη χώρα και το λαό σε τρα­γω­δί­ες (βλ. Μι­κρα­σια­τι­κή εκ­στρα­τεία, δι­χο­τό­μη­ση Κύ­πρου κλπ). Το ΚΚΕ, από την ίδρυ­ση του μέχρι σή­με­ρα, στην 100χρο­νη πο­ρεία του, πα­ρα­μέ­νει κόμμα διε­θνι­στι­κό και, γι’ αυτόν ακρι­βώς το λόγο, είναι γνή­σια πα­τριω­τι­κό. Όχι με την έν­νοια που προσ­δί­δουν στον «πα­τριω­τι­σμό» οι διά­φο­ροι γυ­μνο­σά­λια­γκες της αστι­κής εξου­σί­ας, αλλά με την ανό­θευ­τη, αγνή, λαϊκή αντί­λη­ψη που έχει για την πα­τρί­δα κάθε άν­θρω­πος που αγω­νί­ζε­ται για να ξη­με­ρώ­σουν κα­λύ­τε­ρες μέρες.

Έτσι, όπως το έθετε με παρ­ρη­σία και γεν­ναιό­τη­τα ο ήρωας Νίκος Μπε­λο­γιάν­νης, μπρο­στά στους κα­τη­γό­ρους του:«…Ο πα­τριω­τι­σμός ενός κόμ­μα­τος ή και ατό­μων ακόμα, κρί­νε­ται όταν κιν­δυ­νεύ­ει η ανε­ξαρ­τη­σία, ελευ­θε­ρία και ακε­ραιό­τη­τα της πα­τρί­δας μας. Εκεί βρί­σκε­ται η λυδία λίθος. Αυτό είναι το κρι­τή­ριο για τον πα­τριω­τι­σμό ενός κόμ­μα­τος. Κι αν θε­λή­σει κα­νείς με τέ­τοια κρι­τή­ρια να κρί­νει το ΚΚΕ θα δει ότι δεν είναι κόμμα προ­δο­τι­κό, αλλά αντί­θε­τα είναι κα­θα­ρά ελ­λη­νι­κό και πα­τριω­τι­κό… Αγα­πά­με την Ελ­λά­δα και το λαό της πε­ρισ­σό­τε­ρο από τους κα­τη­γό­ρους μας. Το δεί­ξα­με όταν εκιν­δύ­νευε η ελευ­θε­ρία, η ανε­ξαρ­τη­σία και η ακε­ραιό­τη­τά της. Και ακρι­βώς αγω­νι­ζό­μα­στε για να ξη­με­ρώ­σουν στη χώρα μας κα­λύ­τε­ρες μέρες, χωρίς πείνα και πό­λε­μο. Για το σκοπό αυτό αγω­νι­ζό­μα­στε και όταν χρεια­στεί θυ­σιά­ζου­με και τη ζωή μας. Πι­στεύω ότι δι­κά­ζο­ντάς μας σή­με­ρα, δι­κά­ζε­τε τον αγώνα για την ει­ρή­νη, δι­κά­ζε­τε την Ελ­λά­δα. Δεν έχω τί­πο­τα άλλο να προ­σθέ­σω».

Δια­βά­στε: Ο ΛΕΝΙΝ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΟ­ΛΕ­ΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜ­ΜΟΥ­ΝΙ­ΣΤΩΝ, του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, ΚΟΜΕΠ 2012 Τεύ­χος 6.

ΑΠΟ ATEXNOS

Του Νίκου Μότ­τα

Ο Νίκος Μότ­τας Γεν­νή­θη­κε το 1984 στη Θεσ­σα­λο­νί­κη. Είναι υπο­ψή­φιος δι­δά­κτο­ρας (Phd) Πο­λι­τι­κής Επι­στή­μης, Διε­θνών Σχέ­σε­ων και Ιστο­ρί­ας. Σπού­δα­σε Πο­λι­τι­κές Επι­στή­μες από το Πα­νε­πι­στή­μιο Westminster του Λον­δί­νου και είναι κά­το­χος δύο με­τα­πτυ­χια­κών τί­τλων (Master of Arts) στις δι­πλω­μα­τι­κές σπου­δές (Πα­ρί­σι) και στις διε­θνείς δι­πλω­μα­τι­κές σχέ­σεις (Πα­νε­πι­στή­μιο Τελ Αβίβ). Άρθρα του έχουν δη­μο­σιευ­θεί σε ελ­λη­νό­φω­να και ξε­νό­γλωσ­σα μέσα.

ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ 

5/3/43:«Κάτω η επιστράτευση» O ΛΑΟΣ ΤΣΑΚΙΖΕΙ ΤΟΥΣ ΝΑΖΙ !!

«Η 5η του Μάρτη του 1943 δεν έσωσε μόνο τα ελληνόπουλα από τα γερμανικά κάτεργα αλλά συνετέλεσε και στην πορεία και την εξέλιξη του πολέμου και έδειξε το δρόμο που πρέπει να ακολουθούν οι λαοί για να επιβάλουν τις θελήσεις τους (…)».
(Ν. Πλουμπίδης, Φυλακές Απομόνωσης 5.3.54



Η 5η Μάρτη 1943 είναι μια επική σελίδα της ελληνικής Ιστορίας. 

Είναι η ημέρα που μια σκλαβωμένη και υπόδουλη χώρα αλλά με έναν αδούλωτο λαό – η Ελλάδα της Αντίστασης – στέκεται ολόρθη απέναντι στον κατακτητή, αψηφά τη Βέρμαχτ, τη Γκεστάπο και τα Ες Ες, ανατρέπει τους σχεδιασμούς τους να αλυσοδέσουν τα παιδιά του λαού στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και τσακίζει τη θηριωδία τους.

Ήταν πριν από 74 χρόνια. Ήταν ακριβώς σαν σήμερα, όταν ο ελληνικός λαός ματαιώνει τα σχέδια του Χίτλερ για την επιστράτευση των Ελλήνων στα γερμανικά Νταχάου.

Τα γεγονότα εκτυλίχτηκαν ως εξής: 

Στις 30 Γενάρη του 1943 ο αντιστράτηγος Αλεξάντερ Λερ, στρατιωτικός διοικητής των γερμανικών στρατιωτικών Δυνάμεων ΝΑ Ευρώπης εξέδωσε διαταγή στην οποία έγραφε:

«1… Κάθε κάτοικος της Ελλάδας ηλικίας από 16-45 χρονών είναι υποχρεωμένος, όταν το απαιτήσουν οι συνθήκες, να αναλάβει δουλειά για γερμανικές ή ιταλικές υπηρεσίες που του υποδείχθηκε. Ανδρικές εργατικές δυνάμεις είναι υποχρεωμένες να εργαστούν κι έξω από τον μόνιμο τόπο κατοικίας τους, αν χρειαστεί σε κοινότητες στρατοπέδευσης. 2. Η πρόσκληση για την ανάληψη της δουλειάς γίνεται άμεσα από τις γερμανικές υπηρεσίες ή μέσω των εντεταλμένων απ’ αυτές ελληνικών υπηρεσιών, ιδιαίτερα των επιθεωρήσεων εργασίας και των δημάρχων… Όποιος δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τις παραγράφους 1 και 2 τιμωρείται με χρηματική ποινή απεριορίστου ύψους, φυλάκιση ή ειρκτή ή με στρατόπεδο αναγκαστικής εργασίας».

Ο Γκέμπελς στις 19 Φλεβάρη εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση:
«Ο γερμανικός λαός δίνει το αίμα του, η υπόλοιπη Ευρώπη ας δώσει την εργασία της». Την επομένη, 20 του μηνός, από τις δυνάμεις κατοχής ανακοινώνεται ότι: «Ο αρχηγός του τρίτου Ράιχ Αδόλφος Χίτλερ, εκτιμών τη γενναιότητα του ελληνικού λαού, την οποίαν επέδειξεν εις το πεδίον της μάχης, επιθυμεί να έχει τούτον συμπαραστάτην του εις την ιστορικήνπορείαν την οποίαν εχάραξεν διά τη δημιουργία ενός νέου κόσμου και ζητεί προς τούτο τη βοήθειάν του η οποία πρέπει να εκδηλωθεί κατά τρόπον ενεργητικόν και θετικόν».

Η απειλή της επιστράτευσης παίρνει συγκεκριμένη μορφή 3 μέρες αργότερα.

 Στις 23 Φλεβάρη του 1943 «επί τη βάσει της υπό του Φύρερ και Ανωτάτου Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων χορηγηθείσης εξουσιοδοτήσεως» 

εκδίδεται το γερμανικό διάταγμα που προέβλεπε την επιστράτευση Ελλήνων πολιτών για εργασία στην υπηρεσία των κατακτητών. 

Στο διάταγμα επαναλαμβανόταν ότι όποιος αρνιόταν να πειθαρχήσει θα είχε να αντιμετωπίσει «…χρηματικήν ποινή ή φυλάκισιν ή ειρκτήν ή στρατόπεδον καταναγκαστικών έργων».

Η θύελλα ξέσπασε στις 5 του Μάρτη.

 Η γενική απεργία υπήρξε καθολική. Ο λαός της Αθήνας και του Πειραιά βρέθηκε στους δρόμους. 

Τα πλακάτ με σύνθημα «Κάτω η επιστράτευση!» γεμίζουν τους δρόμους μαζί με χιλιάδες προκηρύξεις του ΕΑΜ και του ΚΚΕ.

Ο παράνομος «Ριζοσπάστης» εκείνη τη μέρα θα κυκλοφορήσει δύο φορές καλώντας το λαό σε συναγερμό ως τη νίκη. Οι διαδηλωτές, που υπολογίζονται σε πάνω από 300 χιλιάδες καταλαμβάνουν το υπουργείο Εργασίας και καίνε τις καταστάσεις των εργατών που ήταν για επιστράτευση. Οι ναζί θα απαντήσουν στη λαϊκή έκρηξη με τα όπλα.

Ο «Ριζοσπάστης» την επομένη σε έκτακτη έκδοσή του μιλούσε για 12 νεκρούς και πάνω από εκατό τραυματίες. Στην πραγματικότητα οι νεκροί υπερέβαιναν τους 18 και οι τραυματίες υπολογίζονταν σε 135. Κάτω από την λαϊκή έκρηξη οι ναζί εξαναγκάζονται σε υποχώρηση και σε ματαίωση της επιστράτευσης!
«Όσοι συχνά με μοιρολατρική διάθεση – έγραφε πριν μερικά χρόνια ο Νίκος Καραντηνός – αποδέχονται με σκυμμένο το κεφάλι τα αμέτρητα όσα καθημερινά εξοντωτικά γίνονται σε βάρος του λαού πάνω στο ψωμί, πάνω στη ζωή του, στο αύριο αυτής της χώρας, στα δικαιώματά του θα πρέπει να διαβάσουν πώς με τυπωμένα όλα αυτά τα διατάγματα, μ’ έτοιμους τους καταλόγους, τελικά αναγκάστηκαν να τα πάρουν όλα πίσω. Και δημόσια να ανακοινώσουν οι εθνοπροδότες τη ματαίωση της πολιτικής επιστράτευσης».

Τα αποσπάσματα που ακολουθούν περιγράφουν με αυθεντικό τρόπο το πώς γεννήθηκε η 5ηΜάρτη του 1943. 

Το κείμενο είναι του Νίκου Πλουμπίδη.

Γράφτηκε στις 5 Μάρτη 1954, στις φυλακές της απομόνωσης όπου το μετεμφυλιακό κράτος είχε καταδικάσει τον άνθρωπο, τον κομμουνιστή, τον δάσκαλο Νίκο Πλουμπίδη.

***

«Η 5η του Μάρτη, του 1943, είναι ιστορική ημέρα για το Ελληνικό Λαϊκό επαναστατικό κίνημα με παγκόσμια απήχηση και σημασία. 

Την ημέρα αυτή ολόκληρος ο Αθηναϊκός λαός με ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕ ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ στο κέντρο της Αθήνας επέβαλε στο Χίτλερ και στους Ελληνες πράκτορές του να ανακαλέσουν την ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ. Με λίγα λόγια και χωρίς φιλολογία η 3η Μάρτη εγεννήθη έτσι:
Στις 20 Φλεβάρη ο Γραμματέας της ΚΟΑ (Κομμουνιστική Οργάνωση της Αθήνας) ο αξέχαστος Κ. Χατζήμαλης (σσ: γραμματέας της Επιτροπής Πόλης της ΚΟΑ του ΚΚΕ, εκτελέστηκε από τους γερμανοτσολιάδες στη Θεσσαλονίκη το 1944) ήλθε στο σπίτι μου και μου ανέφερε ότι την επόμενη οι ΔΥ (Δημόσιοι Υπάλληλοι) κατεβαίνουν σε απεργία, ότι όλα είναι έτοιμα και σε ότι σε μια ώρα συνέρχεται η επιτροπή Γκρούπας (ομάδας Αχτίδων) των ΔΥ για να κανονίσουν τις λεπτομέρειες. 

Πριν δώσω τη συγκατάθεσή μου (διότι καθοδηγούσα την ΚΟΑ από το ΠΓ) θέλησα να εξετάσω προσωπικά τα πράγματα και πήγα στη συνεδρίαση (…). Από όσα ειπώθηκαν έκρινα ότι η απεργία ΔΕΝ είχε προπαρασκευαστεί και ΔΕΝ είχαν εκλεγεί απεργιακά όργανα παντού (…).Ανέβαλα την απεργία για μια βδομάδα και έδωσα συγκεκριμένες οδηγίες για την εκλογή απεργιακών οργανώσεων κ.λπ. Ταυτόχρονα έδωσα εντολή στην ΚΟΑ να προπαρασκευάσει τους εργατοϋπαλληλικούς κλάδους και τις λαϊκές μάζες των συνοικιών έτσι που όταν κηρύξουμε απεργία των Δ.Υ. να την επεκτείνουμε και να την γενικεύσουμε.

Στις 27 Φλεβάρη ξανασυνήλθε η επιτροπή Δ.Υ. (…). Εγώ αφού ανέπτυξα ότι δεν κάνουμε την απεργία για την απεργία αλλά την κάνουμε για να επιβάλουμε τη λύση των εργατικών διεκδικήσεων, ότι η απεργία είναι μια σοβαρή μάχη και η έκβασή της παίζει μεγάλο ρόλο, ότι οι Δ.Υ. χωρίς το βαρύ πυροβολικό τους, το ΤΤΤ, δεν μπορεί νάχουν την επιβολή που χρειάζεται και τον αντίκτυπο στην κοινή γνώμη, ανέβαλα για μια βδομάδα ακόμη και συνέστησα ειδικά συγκεκριμένα μέτρα για τα ΤΤΤ, και το Υπουργείο Οικονομικών.

Στις 4 του Μάρτη, πριν ακόμα φωτίσει, ήλθε ξαφνικά ο Κ. Χατζήμαλης και μου αναφέρει ότι 

«απεφασίσθη η πολιτική επιστράτευση και ότι αύριο στις 5 του μηνός θα το αναγγείλει από το Ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών ο Πρωθυπουργός Λογοθετόπουλος».

 Η είδηση ήταν σοβαρή με εξαιρετική πολιτική σημασία. Έπρεπε να προλάβουμε τον εχθρό, προτού αναγγείλει την απόφασή του. Είπα να συγκληθεί αμέσως η επιτροπή πόλης και με συνδέσμους να ειδοποιηθούν τα στελέχη της ΚΟΑ να είναι σε επιφυλακή (…) το ζήτημα ήταν σοβαρότατο, ήταν γενικό πολιτικό ζήτημα (…). Κατέληξα να αναλάβω τις ευθύνες, έβλεπα καθαρά την επιτυχία και τη ΝΙΚΗ, όχι συναισθηματικά, αλλά με τη μελέτη της κατάστασης και αποφάσισα να κατεβάσω στις 5 του Μάρτη τους εργατοϋπαλληλικούς κλάδους της Αθήνας σε ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ και όλο το λαό της Αθήνας σε ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ με σύνθημα: ΚΑΤΩ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ. ΨΩΜΙ, ΔΟΥΛΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ.

Σε δυο ώρες συνήλθε η επιτροπή πόλης της ΚΟΑ που αποτελούνταν από διαλεχτούς αγωνιστές. 

Εκεί ανέπτυξα την πρότασή μου (σ.σ.: ΓΕΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ και ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ με σύνθημα: ΚΑΤΩ Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ. ΨΩΜΙ, ΔΟΥΛΕΙΑ, ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ) και ετόνισα τις ιστορικές ευθύνες που αναλαμβάνουμε. 

Όλα τα μέλη δέχτηκαν με ενθουσιασμό την πρότασή μου. Καθορίσαμε το γενικό πρόγραμμα δράσης και όλοι έφυγαν για να κινητοποιήσουν τους τομείς που καθοδηγούσε ο καθένας. Είπαμε να ειδοποιηθεί και η Κ.Ο. Πειραιά να βοηθήσει κι αυτή.

Από το μεσημέρι της Τρίτης 4 Μάρτη δεκάδες χιλιάδες λαϊκοί αγωνιστές βρίσκονταν σε πυρετώδη κίνηση. Τα τυπογραφεία και οι πολύγραφοι δούλευαν αδιάκοπα. Πλακάτ, σημαίες, συνθήματα ετοιμάστηκαν. 

Τα σχέδια πορείας του κάθε κλάδου και τομέα καταστρώθηκαν. Χιλιάδες προκηρύξεις και τρικ μοιράστηκαν. Οι συνδέσεις των διαφόρων κρίκων εκανονίστηκαν.

Τα ΧΩΝΙΑ τότε εφευρέθηκαν και τέθηκαν σε εφαρμογή. ΟΛΟΙ οι τομείς ΟΛΑ τα γρανάζια της πολύπλευρης και πολύπλοκης μηχανής τέθηκαν σε κίνηση και άρχισαν να δουλεύουν ταχύτατα και κανονικά. Ξημέρωσε η Τετάρτη 5 Μάρτη του 1943. Όλη η κίνηση, όλες οι υπηρεσίες σταματημένες.

Η ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ ήταν πράγματι ΚΑΘΟΛΙΚΗ. Όλα νεκρώθηκαν. Εργάτες, υπάλληλοι, βιοτέχνες, έμποροι, όλοι απεργούν, όλα κλειστά και τότε άρχισε να ξεχύνεται στο κέντρο της Αθήνας ο λαϊκός χείμαρρος των συνοικιών. 

Για πρώτη φορά τόσο πυκνές λαϊκές μάζες κατέβηκαν στο πεζοδρόμιο για να διεκδικήσουν και να επιβάλουν τα αιτήματά τους. 

Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε μια τόσο μεγάλη σε όγκο και μαχητικότητα ΠΑΛΛΑΪΚΗ ΔΙΑΔΗΛΩΣΗ. Αυτό ήταν πρωτοφανές όχι μόνο για την Αθήνα αλλά και για τις μεγάλες ξένες πρωτεύουσες κι αυτό όχι σε καιρούς ειρηνικούς αλλά κάτω απ’ τον πιο βάρβαρο καταχτητή.

Το παλλαϊκό ξεσήκωμα ήταν τέτοιο που οι κατακτητές αναγκάστηκαν να ανακαλέσουν την απόφασή τους και να δηλώσουν ότι «ΔΕΝ ΤΙΘΕΤΑΙ ζήτημα πολιτικής επιστράτευσης για την Ελλάδα». 

Η 5η του Μάρτη του 1943 δεν έσωσε μόνο τα ελληνόπουλα από τα γερμανικά κάτεργα αλλά συνετέλεσε και στην πορεία και την εξέλιξη του πολέμου και έδειξε το δρόμο που πρέπει να ακολουθούν οι λαοί για να επιβάλουν τις θελήσεις τους (…)».
(Ν. Πλουμπίδης, Φυλακές Απομόνωσης 5.3.54).

(*) «Τα χωνιά του ΕΑΜ» και το χαρακτικό με θέμα τη διαδήλωση εναντίον της επιστράτευσης της 5ης Μάρτη 1943 είναι έργα του μεγάλου εικαστικού Α. Τάσσου.

ΝΙΚΟΣ ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ