ΑΠ' ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ: Η ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ 1010 ΤΟΥ "ΓΕΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ" ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΛΟΓΙΕΣ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΣΤΟ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟ

11-3-1965 κοινοποιείται στα σχολεία η αντικομμουνιστική Εγκύκλιος 1010 της κυβέρνησης της Ένωσης Κέντρου υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου. Η Εγκύκλιος είχε ως στόχο το τσάκισμα του μαθητικού κινήματος. Επρόκειτο για μια απροκάλυπτη αντικομμουνιστική, αντιλαϊκή επέμβαση, που επιχειρούσε να εξοβελίσει κάθε αντίσταση του κινήματος Παιδείας, με την επίκληση του «κομμουνιστικού κινδύνου», το χαφιεδισμό και τη τρομοκρατία μέσω των απειλών απόλυσης αγωνιζόμενων εκπαιδευτικών. Αιχμή αυτής της κατάπτυστης εγκυκλίου ήταν το χτύπημα της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΛ), που πρωτοστατούσε στους μεγάλους αγώνες για την Παιδεία

και 

Η στάση ηγετικών στελεχών του ΚΚΕ, Νίκου Καλούδη, Αύρας Παρτσαλίδου,Μίνας Γιάννου, Ρούλας Κουκούλου, στα στρατοδικεία

Νίκος Καλούδης
Ενώπιον του εκτάκτου στρατοδικείου σας επαναλαμβάνεται η ίδια πράξη. Στο εδώλιο αντίπαλοι της δικτατορίας με βάση το νόμο 509 της περιόδου του εμφυλίου πολέμου. Κατηγορητήριο και μάρτυρες αναφέρονται στις ίδιες γενικόλογες κατηγορίες, με τις οποίες προσπάθησαν να στηρίξουν το κατηγορητήριο σε πολλές δίκες που προηγήθηκαν. Τα πειστήρια με τα οποία προσπαθούν να ενισχύσουν το κατηγορητήριο και να προκαλέσουν την καταδίκη μας σε βαριές ποινές τα έχετε μπροστά σας: Εντυπα που εκδίδουν οι Οργανώσεις του ΚΚΕ και του ΠΑΜ, ανακοινώσεις, τρικ.
Σ' όλα αυτά υπογραμμίζεται η ανάγκη να οργανωθεί και ν' αναπτυχθεί η μαζική λαϊκή πάλη ενάντια στην πολιτική της πλουτοκρατικής ολιγαρχίας και για τη διεκδίκηση των οικονομικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, για το σταμάτημα των διώξεων, των απάνθρωπων μεσαιωνικών βασανιστηρίων και την απόλυση όλων των πολιτικών κρατουμένων, για την ανατροπή της δικτατορίας και την αποκατάσταση ομαλού δημοκρατικού βίου της χώρας.
Αναφέρεται στο κατηγορητήριο και τονίστηκε απ' τους μάρτυρες κατηγορίας - αξιωματικούς της Ασφάλειας - ότι συγκροτούσαμε Οργανώσεις του Κόμματός μας, κάναμε διαφωτιστική δουλειά, συγκεντρώναμε χρήματα, νοικιάζαμε σπίτια, κ.λπ. Δεν αρνούμαι αυτού του είδους τη δραστηριότητα. Δεν αναιρώ τίποτε απ' όσα είπα στην προανάκριση και στον εισηγητή, θέλω μονάχα να υπογραμμίσω τη διαμαρτυρία που διατύπωσα τότε για την απάνθρωπη συμπεριφορά της Ασφάλειας.(...)

Δεν είμαστε μεις που επιδιώκουμε να εκδίδουμε τον Τύπο μας παράνομα. Το αντίθετο επιδιώκουμε. Γιατί νόμιμη έκδοση και κυκλοφορία του Τύπου μας είναι γνωστό ότι με λιγότερους κόπους και κινδύνους κυκλοφορεί και διαφωτίζει πλατύτερα στρώματα του πληθυσμού.
Συγκεντρώνουμε χρήματα, γιατί χωρίς χρήματα δεν μπορούμε ν' αναπτύξουμε την αντιδικτατορική δράση. Το ΚΚΕ και το ΠΑΜ ξέρετε πολύ καλά ότι δεν ενισχύονται από μονοπωλιακά συγκροτήματα. Πρέπει ν' απευθυνθούν και απευθύνονται στους εργάτες, στα μεσαία στρώματα των πόλεων και της υπαίθρου, στην πατριωτική διανόηση. (...)
Σαν μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και μέλος της ΚΕ του ΠΑΜ, αναλαβαίνω την ευθύνη για τη δραστηριότητα των Οργανώσεων του Κόμματός μας και του ΠΑΜ. Αισθάνομαι ικανοποίηση γιατί το ΚΚΕ και το ΠΑΜ μέσα από τεράστιες δυσκολίες μπόρεσαν να προωθήσουν και να επεκτείνουν την οργάνωση και την αντιδιχτατορική τους δράση. Αν είναι κάτι που λυπούμαι, αυτό βρίσκεται στο ότι με τη σύλληψη και τη φυλάκισή μου αφαιρείται η δυνατότητα να συνεχίσω τη δραστηριότητά μου.
(...) Η οργάνωση της δίκης από το καθεστώς των συνταγματαρχών έχει καθαρά πολιτική σκοπιμότητα. Η σκοπιμότητα της δίκης βρίσκεται στην προσπάθεια της χούντας:
α) Να παρουσιάσει ότι «εξαρθρώθηκε» το ΚΚΕ και γενικότερα το αντιστασιακό κίνημα, και συνεπώς εξασφάλισε τη σταθερότητά της. Αυτό το έχει ανάγκη και για εσωτερική, αλλά και κυρίως για εξωτερική κατανάλωση. Φυσικά, οι θριαμβολογίες της Ασφάλειας για δήθεν «εξάρθρωση» του ΚΚΕ με τη δική μας σύλληψη αποδείχτηκαν ότι εξέφραζαν ευσεβείς πόθους. Γιατί αμέσως μετά τη σύλληψή μας κυκλοφόρησε ανακοίνωση του Κλιμακίου της ΚΕ του ΚΚΕ και χιλιάδες προκηρύξεις της νεολαίας και του ΠΑΜ. Ακόμα σε ό,τι αφορά τη σταθερότητα, έχει γίνει κοινή συνείδηση τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό ότι η ανυποληψία και η απομόνωση της χούντας δυνάμωσαν κι ότι το καθεστώς των συνταγματαρχών βρίσκεται ουσιαστικά σε κρίση.
β) Με τις μαζικές αυτές δίκες επιδιώκει να τρομοκρατήσει το λαό και να εμποδίσει την αντιδικτατορική ενότητα και πάλη του, που αργά μεν αλλά σταθερά αναπτύσσεται και περνάει σε πιο ενεργητικές μορφές.(...)
Το ΚΚ Ελλάδας είναι κόμμα της εργατικής τάξης. Και η εργατική τάξη, πέρα από τους άμεσους σκοπούς και επιδιώξεις της, έχει τη δική της ιστορική αποστολή, που συνίσταται στην αλλαγή των σχέσεων παραγωγής, δηλαδή, στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού στη χώρα μας. Και είμαστε ακράδαντα πεπεισμένοι ότι η Ελλάδα θα βαδίσει αυτόν το δρόμο. Ο σοσιαλισμός σήμερα δεν είναι απλώς μια ιστορική πραγματικότητα. Είναι ταυτόχρονα το μέλλον της ανθρωπότητας. Υπάρχουν πισωγυρίσματα και δυσκολίες, αλλά η γενική κατεύθυνση, η πορεία, είναι ανοδική. (...)
Το ΚΚΕ με το πρόγραμμα και τους αγώνες του δεν αποτελεί κίνδυνο, όπως διατείνονται οι κατήγοροί μας, αλλά ελπίδα για το λαό και τον τόπο.(...)
Μας φέρνουν ενώπιον του στρατοδικείου σας να μας δικάσετε και να μας καταδικάσετε, γιατί σαν στελέχη του ΚΚΕ και του ΠΑΜ είμαστε οι πιο αδιάλλακτοι αντίπαλοι του φασισμού. Γιατί στο σύνολο των αντιδιχτατορικών δυνάμεων, το ΚΚΕ και το ΠΑΜ αποτελούν την πιο συνεπή, αποφασιστική και πρωτοπόρα δύναμη.
Επαναλαμβάνονται επίσης οι γνωστοί ισχυρισμοί για την αντεθνική δράση του ΚΚΕ, για καθοδήγησή του από το διεθνή κομμουνισμό κ.λπ.(...)
Ο προλεταριακός διεθνισμός είναι μία από τις βασικές αρχές, θεμέλιο της ζωής και της δράσης του Κόμματός μας. Ο διεθνισμός των Κομμουνιστικών Κομμάτων έχει τη βάση του στο ότι αποτελούν, σε κάθε χώρα, την πρωτοπορία της εργατικής τάξης, και έχουν την ίδια ιδεολογία, την ιδεολογία του μαρξισμού - λενινισμού. Οι σκοποί και τα συμφέροντα της εργατικής τάξης μιας χώρας όχι μόνο δεν έρχονται σε αντίθεση με τους σκοπούς και τα συμφέροντα του διεθνούς προλεταριάτου, αλλά, αντίθετα, είναι κοινά.
Αγαπούμε τη Σοβιετική Ενωση και το κόμμα του αθάνατου Λένιν, που με τη μεγάλη Οχτωβριανή Σοσιαλιστική Επανάσταση εγκαινίασε τη νέα εποχή της ανθρωπότητας. Χαιρόμαστε για τις επιτυχίες που σημείωσε και σημειώνει το σοσιαλιστικό στρατόπεδο, για την ανάπτυξη που σημείωσε το εργατικό κίνημα στις καπιταλιστικές χώρες, για την πρόοδο και τις καταχτήσεις που πέτυχε το εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα των χωρών που ζούσαν κάτω από το πέλμα της αποικιοκρατίας.
Οι επιτυχίες αυτές αδυνατίζουν τον ιμπεριαλισμό. Αποτελούν για το λαό μας βασικής σημασίας εφεδρεία στην πάλη ενάντια στη διχτατορία.(...)


Αύρα Παρτσαλίδου

Ρωτάτε για την υγεία μου. Το ζήτημα της ατομικής μου υγείας είναι το ολιγότερο μπροστά στο γεγονός ότι εξοντώνονται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης δυόμισι χρόνια τώρα πάνω από δυο χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι. Αρκετοί μάλιστα έχουν πεθάνει. Ο νόμος της χούντας που ήρθατε να εφαρμόσετε σκοπό έχει να νομιμοποιήσει την παρανομία της και να κατοχυρώσει την ύπαρξη των στρατοπέδων συγκέντρωσης. Εργο σας θα έπρεπε να 'ναι ένα και μόνο: Απόφαση για το παράνομο της κράτησης όλων των πολιτικών κρατουμένων και για την άμεση απόλυσή τους.(...)
Ηρθατε να εξετάσετε ποιοι είναι επικίνδυνοι και ποιοι είναι ακίνδυνοι σύμφωνα με το νόμο της χούντας που ήρθατε να εφαρμόσετε. Ομως επικίνδυνος σήμερα είναι όλος ο λαός ως και τα παιδιά, γιατί όλοι μισούν τη δικτατορία.
Εγώ είμαι επικίνδυνη και θέλω να είμαι επικίνδυνη για τη δικτατορία γιατί τη θεωρώ ολέθρια για την πατρίδα μου. Πάνω από σαράντα χρόνια καταδιώκομαι, φυλακίζομαι, εξορίζομαι για την πατριωτική μου δράση σαν κομμουνίστρια. Εχω την τιμή να είμαι στέλεχος του ΚΚΕ που έχει δώσει αμέτρητες θυσίες για τις ελευθερίες του λαού κι αυτό το ξέρει όλος ο λαός και το ξέρετε πολύ καλά και σεις. Στο Πρόγραμμα του Κόμματός μου είναι γραμμένο: Πάλη ενάντια σε κάθε τυραννία. Στην παγκαλική δικτατορία οι κομμουνιστές πάλεψαν στις πρώτες γραμμές για την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν. Το ίδιο και στη μεταξική δικτατορία. Στην Κατοχή πάλεψαν πρωτοπόροι το φασισμό...
Πιέζετε τις γυναίκες να σας δηλώσουν τι θα κάνουν αν απολυθούν (αν θα πάνε σε διαδήλωση, αν θα σηκώσουν τα όπλα κλπ.). Ζητάτε δηλαδή δηλώσεις υποταγής στη χούντα. Αυτό δε θα μείνει κρυφό, θα το μάθει ο ελληνικός λαός και η παγκόσμια κοινή γνώμη.
Λέτε πως έχετε 30 χρόνια πείρα σαν δικαστές και ξέρετε τι κάνετε και ότι δε σας χρειάζονται συμβουλές. Εγώ δεν έχω να συμβουλέψω κανένα. Είσαστε Ελληνες, δικαστές και μόνο η συνείδησή σας μπορεί να σας συμβουλέψει. Εγώ είμαι εντάξει με τη συνείδησή μου και απόλυτα ήσυχη. Και σαν Ελληνίδα είμαι εντάξει με τις εθνικές μου παραδόσεις. Εσείς όμως μπορείτε να πείτε το ίδιο;
Τι θέλω να κάνετε; Στο χέρι σας είναι να κάνετε αυτό που έκανε πρόσφατα ο πρόεδρος και τα μέλη του Συμβουλίου Επικρατείας. Και τι θα βγει απ' αυτό λέτε; Θα είναι μια πράξη αντίστασης αν αρνηθείτε να νομιμοποιήσετε την παρανομία, μια συμβολή στην αντιδικτατορική πάλη του λαού.
Δεν υπάρχει άλλος δρόμος για σας: 'Η με τον ελληνικό λαό και την Ελλάδα ή νομιμοποίηση της χούντας.

Μίνα Γιάννου

Είμαι στέλεχος του ΚΚΕ, μέλος της ΚΕ και ο λαός της Αθήνας μ' αυτές τις δυο ιδιότητές μου με τίμησε με την εμπιστοσύνη να τον αντιπροσωπεύσω στο Κοινοβούλιο. Ερχομαι να καταγγείλω, για άλλη μια φορά, την κατάλυση του Συντάγματος, της δημοκρατίας και των ατομικών ελευθεριών και δικαιωμάτων. Από τις 21/4/67, που οι επίορκοι ελάχιστοι αξιωματικοί με τα ξένα όπλα κατέλαβαν την εξουσία, η ζωή, η αξιοπρέπεια, η περιουσία των πολιτών είναι στη διάθεση των εγκληματιών. Εγιναν δολοφονίες εν ψυχρώ, όπως του Ελή στον Ιππόδρομο. Χιλιάδες πολίτες, ανάμεσά τους βουλευτές, δημοτικοί άρχοντες, συνδικαλιστές, συνεταιριστές διώχθηκαν, συνελήφθησαν, κακοποιήθηκαν. Εγιναν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Οι πατριώτες που αντιπαλεύουν τη δικτατορία βασανίζονται μέχρι θανάτου στα άντρα της Ασφάλειας, δικάζονται σε πολύχρονες ποινές. Οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι αξιωματικοί, οι τραπεζικοί χάνουν τη δουλειά τους. Και ο δικός σας κλάδος των δικαστικών δεν εξαιρέθηκε από το διωγμό και τις απολύσεις. Κάθε πατριώτης βρήκε τον τρόπο ν' αντιταχθεί στη δικτατορία που είναι μισητή. Οι δικτάτορες είναι εγκληματίες και για τα εγκλήματά τους αυτά πρέπει να κριθούν και να δικασθούν.(...)
Για μένα, αυτό που λέτε «νόμος» είναι μια ακόμα παρανομία.(...)
Είπατε ότι στην Ελλάδα έγιναν και άλλες τέτοιες καταστάσεις και πάντα γίνονταν νόμοι και με βάση αυτούς λειτουργούσε η πολιτεία. Σας απαντώ και η δικτατορία του Μεταξά και οι κουίσλιγκς έκαναν τέτοιους νόμους. Υπήρχε όμως αντιδικτατορική δράση και Εθνική Αντίσταση στην Κατοχή. Οι πατριώτες δε θεωρούσαν υποχρέωση να σεβαστούν τους «νόμους» της δικτατορίας ή των κουίσλιγκς και τις διαταγές των Γερμανών. Στη δικτατορία του Μεταξά, ο «Ριζοσπάστης» ήταν παράνομος, στην Κατοχή ο «Ριζοσπάστης» ήταν παράνομος και σήμερα τα έντυπα των αντιδικτατορικών οργανώσεων και κομμάτων, και πρώτα πρώτα ο «Ριζοσπάστης», κυκλοφορούν παράνομα. Κανείς πατριώτης δε σκέφτηκε πως κάνει κάτι παράνομο. Παράνομοι είναι εκείνοι που κάνουν τους νόμους της δικτατορίας και νόμιμη η πάλη εναντίον τους.
Εχω δικασθεί από γερμανικό στρατοδικείο, γιατί κυκλοφορούσα τον «Ριζοσπάστη». Σήμερα, οι πατριώτες που κυκλοφορούν τον «Ριζοσπάστη», οι κομμουνιστές, όταν πέφτουν στα χέρια της Ασφάλειας, βασανίζονται και καταδικάζονται από το στρατοδικείο. Και τότε και τώρα όμως, παράνομοι είναι εκείνοι που κάνουν τους νόμους της δικτατορίας και νόμιμη η πάλη εναντίον τους. Ηλθατε να μας κρίνετε με βάση τον παράνομο «νόμο» και ν' αναλάβετε την ευθύνη αν θα είμαστε ακίνδυνοι για τη δικτατορία. Και ουσιαστικά ζητάτε δηλώσεις. (...)
Οι πατριώτες που αντιδρούν γίνονται ολοένα περισσότεροι και η αντιδικτατορική δράση αγκαλιάζει όλα τα στρώματα. Γι' αυτό και η τρομοκρατία εντείνεται. Η διεθνής κοινή γνώμη, οι διεθνείς οργανώσεις στιγματίζουν το φασιστικό καθεστώς, που θ' ανατραπεί κάτω από την πίεση του λαού.
Μου λέτε ότι είσθε υποχρεωμένοι σύμφωνα με το «νόμο» να εξετάσετε την κατάσταση της υγείας μου και με ρωτάτε σχετικά στοιχεία. Σας απαντώ. Η δικτατορία όταν με συνέλαβε και με έστειλε στα Γιούρα, γνωρίζοντας το βαρύ μου νόσημα, ήξερε ότι με καταδικάζει σε τύφλωση. Δεν αρνούμαι, όπως λέτε, να σας δώσω τα στοιχεία αυτά, αλλά ξέρω ότι τα έχετε. Πάσχω από γλαύκωμα και ατροφία του οπτικού νεύρου, σκλήρυνση των αγγείων και της καρδιάς. Εχω χάσει το μεγαλύτερο μέρος της όρασής μου και συνεχώς χάνω. Κάτω από τις συνθήκες στέρησης της ελευθερίας μου, ξέρω ότι θα τυφλωθώ και ότι η διαδικασία αυτή επιταχύνεται. Θέλω όμως να σας δηλώσω ότι και τυφλή θα έχω ακόμα εφόδια να πολεμήσω τη δικτατορία.
Μου μένουν τ' αυτιά μου, η γλώσσα μου, το μυαλό μου και μ' αυτά θα πολεμήσω τη δικτατορία. Ξέρω ότι θα ήθελε να με εξοντώσει και μένα και πολλούς άλλους αγωνιστές, όπως σκότωσε τον Ελή, τον Τσαρουχά, τον Μανδηλαρά, όπως εξοντώνει και τον Ηλιού ύστερα από τη βάναυση κακοποίησή του. Και γι' αυτό δεν έχω αυταπάτες για το έργο της επιτροπής σας. Η δικτατορία νομίζει πως με τη δική σας παρέμβαση θα νομιμοποιήσει την παραβίαση της ατομικής ελευθερίας των πολιτών, μεταθέτοντας την ευθύνη αυτή στη Δικαστική Επιτροπή. Και κάτι περισσότερο, θέλει να καθιερώσει την εκτόπιση, προβλέποντας στο σχετικό «νόμο» ότι εφεξής οι εκτοπισμένοι θα κρίνονται μετά τρίμηνον από της εκτοπίσεώς τους. Δηλαδή η Ασφάλεια θα ετοιμάζει φακέλους, θα εκτοπίζει και θα έρχεσθε ύστερα εσείς να ζητάτε δηλώσεις υποταγής για να κρίνετε το «επικίνδυνον» ή το «ακίνδυνον».
Μου λέτε ότι σεις δεν έχετε υποχρέωση να λάβετε υπόψη σας τη δήλωσή μου ότι και τυφλή έχω εφόδια και θα πολεμήσω τη δικτατορία και επειδή είμαι άρρωστη μπορείτε να με απολύσετε. Μακάρι να το κάνετε. Στην περίπτωση αυτή, θα έχετε ενεργήσει όχι σύμφωνα με το «νόμο» της δικτατορίας, αλλά σύμφωνα με το αντιδικτατορικό σας χρέος, θα 'χετε κάνει μια αντιδικτατορική πράξη, γιατί με την απελευθέρωσή μου θα προστεθεί μια μάχιμη δύναμη στο Πατριωτικό Μέτωπο. Μου λέτε ότι η θέση σας είναι δύσκολη, τι να κάνετε. Σας απαντώ: Ακολουθήστε το παράδειγμα των συναδέλφων σας του Συμβουλίου Επικρατείας. Καταδικάστε την παράνομη σύλληψη και κράτησή μας και ζητήστε την κατάργηση όλων των στρατοπέδων.

Ρούλα Κουκούλου

Ερώτηση της Επιτροπής: Πώς είστε στην υγεία σας;
Απάντηση: Η υγεία μου δεν είναι καλή και συνεχώς χειροτερεύει, όπως χειροτερεύει η υγεία του συνόλου των πολιτικών κρατουμένων κάτω απ' το σχέδιο εξόντωσης που εφαρμόζει η δικτατορία εναντίον μας. Ζητήστε να δείτε το βαθμό νοσηρότητας του στρατοπέδου απ' τις ίδιες τις διαγνώσεις των γιατρών και θα δείτε ότι πρόκειται για ομαδικό έγκλημα της φασιστικής κυβέρνησης.
Διακοπή του προέδρου και ενός μέλους της Επιτροπής.Δε σας χρειαζόμαστε άλλο. Με σας δεν υπάρχει λόγος να συζητήσουμε. Ξέρουμε ποια είστε, τις απόψεις σας και τι σκέφτεστε και για το μέλλον. Δεν είστε καμιά αγράμματη, καμιά αγρότισσα, που δεν καταλαβαίνει και χρειάζεται να μιλήσουμε μαζί της, για να σχηματίσουμε γνώμη.
Απάντηση: Είμαι ανώτερο στέλεχος του ΚΚΕ, δεν μπορώ να επιτρέψω να μιλούν μπροστά μου μ' αυτόν τον τρόπο για καμιά από τις συγκρατούμενές μου. Είναι όλες κρατούμενες γιατί είναι πολιτικοί αντίπαλοι της χούντας. Εχει η κάθε μια και η αγράμματη και η αγρότισσα την πολιτική της οντότητα, τα ιδανικά της, την ιστορία, τη δράση της. Ολες είναι αγωνίστριες της Εθνικής Αντίστασης και της δημοκρατίας, είναι πολλές εκλεγμένες σε συνδικάτα, σε δήμους και κοινότητες, σε επιστημονικές και άλλες οργανώσεις. Είναι στελέχη της ΕΔΑ και του ΚΚΕ, είναι βουλευτές. Ολες κάτω από φοβερές συνθήκες και πιέσεις σηκώνουν το δράμα τους και δεν υποτάσσονται. Δύο χρόνια και πάνω λένε «όχι» στη δικτατορία.
Πρόεδρος: Σας επαναλαβαίνουμε δεν έχουμε τίποτα να πούμε μαζί σας, ξέρουμε πολύ καλά τις σκέψεις σας.
Απάντηση: Εχω όμως εγώ να σας πω κι εφόσον με φωνάξατε πρέπει και να με ακούσετε. Εχω να σας πω ότι το δράμα της κάθε κρατούμενης που φωνάζετε να δείτε, είναι μέρος απ' την τραγωδία και τη φοβερή δοκιμασία που ζει σήμερα η πατρίδα μας. Είναι πια πασίγνωστο κι έχει επιβεβαιωθεί και από αμερικάνικες πηγές, όπως και σεις ξέρετε, ότι το σχέδιο «Προμηθεύς» που μας επέβαλε τη δικτατορία έγινε στα γραφεία της αμερικάνικης ΚΥΠ και του ΝΑΤΟ. Με την επέμβαση των ξένων και τ' αμερικάνικα τανκς επιβλήθηκε παραμονές των εκλογών και στηρίζεται η δικτατορία της πιο ξενόδουλης μαύρης αντίδρασης. Πέρασε στη χώρα μας ο φασιστικός οδοστρωτήρας και κατέλυσε τα πάντα, σύνταγμα, νόμους, κοινοβούλιο, κόμματα, συνδικάτα, οργανώσεις. Φίμωσε τον Τύπο, καταπάτησε βάναυσα όλες τις ελευθερίες και τα δικαιώματα του ανθρώπου και του πολίτη. Εξαπέλυσε αληθινό ανθρωποκυνηγητό.
Ζήσαμε και ζούμε οι ίδιες αυτή την κόλαση. Είδαμε με τα μάτια μας τη δολοφονία του Ελή. Εχουμε εδώ γυναίκες βασανισμένες, έχουμε μάνες που είδαν μπροστά τους να βασανίζουν τα παιδιά τους. Δε σταμάτησαν ως σήμερα οι συλλήψεις και τα βασανιστήρια που ξεπέρασαν και τα χιτλερικά, συνεχίζονται οι σκηνοθετημένες δίκες, η συστηματική εξόντωση των πολιτικών αντιπάλων της χούντας. Εντείνεται η τρομοκρατία που απλώνεται εναντίον όλων των πατριωτών. Η ζωή έγινε αφόρητη. Ολόκληρος ο πλούτος της χώρας μας παραδόθηκε στα ξένα μονοπώλια και στα ντόπια που συνεργάζονται μαζί τους. Ολη η Ελλάδα έγινε βάση πολεμική των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ. Κατάλυσαν οι Συνταγματάρχες κάθε ίχνος εθνικής ανεξαρτησίας κι αυτήν την ταπείνωση και το ζυγό τον ζει κάθε Ελληνας. Αυτό το λαομίσητο καθεστώς της δικτατορίας, σας έδωσε εντολή να 'ρθετε να κρίνετε εμάς. Μα αυτό έχει κριθεί από τον ελληνικό λαό και όλη την προοδευτική ανθρωπότητα κι έχει καταδικαστεί σαν θανάσιμος κίνδυνος για το έθνος μας και φασιστική απειλή για την Ευρώπη. Αυτό σας στέλνει να κρίνετε εμάς τους αγωνιστές της δημοκρατίας. Εμάς μας κρίνει ο λαός κι όλος ο κόσμος γι' αυτό παλεύουν να μας λευτερώσουν. Θ' ακούσατε τι έγινε τελευταία στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τι γίνεται με το πρωτοφανές κίνημα αλληλεγγύης στην αγωνιζόμενη Ελλάδα με πρώτο αίτημα την απελευθέρωση των πολιτικών κρατουμένων. Σήμερα κατά της δικτατορίας σηκώνεται όλο το έθνος απ' τους αριστερούς ως τους δεξιούς, στην πρώτη γραμμή του αγώνα όπως και στην κατοχή στέκεται το Κόμμα μου, οι κομμουνιστές και παλεύουν για την απολύτρωση της χώρας μας απ' την τυραννία.(...)
Πρόεδρος: Είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε ένα νόμο.
Απάντηση: Νόμος είναι όταν εκφράζει τη θέληση του λαού και το συμφέρον του. Οι νόμοι της φασιστικής δικτατορίας είναι παράνομοι, σαν το καθεστώς της.(...)
Οσο για μένα έχω τελειώνοντας να σας πω ότι όπως κι οι άλλοι κρατούμενοι αγωνιστές, θα πολεμώ και μέσα απ' το στρατόπεδο και τη φυλακή κι αν βγω μ' όλες μου τις δυνάμεις τη δικτατορία ως την ανατροπή της.

Απο Κόκκινος Άνεμος

«ΡΕ, ΔΕΡΝΕΤΕ ΤΟ ΓΕΡΟΝΤΑΚΙ ΕΛΑΤΕ ΝΑ ΔΕΙΡΕΤΕ ΕΜΕΝΑ» Τ΄ΑΚΟΥΣ ΡΕ ΣΚΑΛΟΥΜΠΑΚΑ;;

Έφυγαν απ΄τη Μακρόνησο ως αμετανόητοι.

 Δώδεκα μαρτυρίες για το «κολαστήριο» και μία του Σκαλούμπακα.

29 νησιά του Αιγαίου χρησιμοποιήθηκαν ως τόποι εξορίας και «εθνοκαθαρτήρια», άλλα κατοικημένα και άλλα ακατοίκητα. Σε αυτά, χιλιάδες άφησαν τα κόκαλά τους, δολοφονημένοι από τις κρατικές δυνάμεις καταστολής και τα εκτελεστικά αποσπάσματα ή πέθαναν από την πείνα, τις στερήσεις, τις αρρώστιες, τις κακουχίες και τα βασανιστήρια.
Η Μακρόνησος, το πιο μαρτυρικό ξερονήσι, το κολαστήριο του πλήρους εξευτελισμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, όπου διέπρεψαν οι Σκαλούμπακες, Βασιλόπουλοι και Μπαϊρακτάρηδες, άρχισε να λειτουργεί ως τόπος εξορίας το 1947 και υπολογίζεται ότι «πέρασαν» πάνω από 27.000 στρατιώτες και 30.000 πολίτες που έχριζαν «εθνικής αναμορφώσεως». Άλλοι υπόγραψαν τη «δήλωση μετανοίας» και άλλοι όχι, παρ΄όλα τα απάνθρωπα βασανιστήρια.



Μη σας παραξενεύει, γιατί κατά την απογραφή του 1951, σε μερικά νησιά, η αύξηση του πληθυσμού πήρε εκρηκτικές διαστάσεις, όπως στη Γυάρο π.χ. που το 1929 είχε 2 και το 1951, 7.139 κατοίκους ή στη Μακρόνησο, που το 1940 είχε 36 και το 1951, 4.484 κατοίκους. 

Ο Άη Στράτης που δεν είναι ξερονήσι, το 1928 είχε 786 κατοίκους, το 1940 είχε 1.131 και στο τέλος του Εμφυλίου είχε δημιουργηθεί το αδιαχώρητο, με 3.849 κατοίκους. 

Βλέπετε, ο «εθνάρχης» Βενιζέλος, είχε φροντίσει με το ιδιώνυμο του 1928 να «κατοικηθούν» μερικά νησιά, που από την εποχή του Μεταξά και μετά, λειτούργησαν σαν «εθνικής αναμορφώσεως» και τόποι εξόντωσης, κυρίως, κομμουνιστών αλλά και άλλων που δεν «συμμορφώνονταν με τας υποδείξεις» (τα στοιχεία αυτά τα πήρα από τον Ημεροδρόμο και είναι του φίλου δημοσιογράφου Θανάση Ηλιοδρομίτη).
Εδώ, λοιπόν, έχω καταγράψει δέκα μαρτυρίες, τις πιο σημαντικές που ξεχώρισα και ανάρτησα κατά καιρούς στο facebook.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΠΡΩΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

(Μαρτυρία Κώστα Γαβριηλίδη)
«Από την 1η Νοεμβρίου αρχίζει η παράδοση των υπολοίπων εφτά χιλιάδες στο ΒΕΤΟ… οι εφτά χιλιάδες, οι περισσότεροι γέροι, βαριά άρρωστοι, ανάπηροι και ακρωτηριασμένοι ήρωες της Αλβανικής εποποιίας και της Εθνικής Αντίστασης, φυματικοί, καρδιακοί, ελκοπαθείς κλπ μεταφέρθηκαν στο ΒΕΤΟ με δόσεις από 500-700 άτομα. 

Στη είσοδο του καταυλισμού γίνονταν δεκτοί με τον πιο καννιβαλικό τρόπο. Αξιωματικοί και αλφαμίτες με κράνη και εφ’ όπλου λόγχη, έπεφταν εναντίον εκείνων που δε δέχονταν να υποκύψουν στον εκβιασμό και να υπογράψουν τις περιβόητες δηλώσεις μετανοίας. 

Απερίγραπτα είναι τα όργια των βασανιστηρίων. Μεθυσμένοι οι αλφαμίτες από οινοπνευματώδη ποτα… μαστουρωμένοι από διάφορα ναρκωτικά, τα καθάρματα και τα’ αποβράσματα αυτά της κοινωνίας, ώρες και μέρες βασάνιζαν τους τίμιους και αγνούς πατριώτες που δεν έσκυψαν τον αυχένα στο φασίστα κατακτητή».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΕΣ 

(Μαρτυρία Βικτωρίας Θεοδώρου Από το βιβλίο της)
«Το τελευταίο διάστημα παραμονής των αλύγιστων γυναικών στο Τρίκερι και τη μεταφορά τους στο Μακρονήσι και την απομόνωση της ίδιας στο φριχτό στρατόπεδο Λάρισας, κατέγραψε συνταρακτικά η Ρόζα Ιμβριώτη.

 Μια μέρα του Γενάρη του 1950, έγινε αυτό που φοβούνταν οι εξόριστες. 

Στρατηγοί, συνταγματαρχέοι, αρχηγοί Χωροφυλακής και ο μητροπολίτης Μαγνησίας καταφθάνουν στο Τρίκερι. 

Συγκεντρώνουν τις γυναίκες και φωνάζουν τα ονόματα όσων προορίζονταν για το κολαστήριο, τη Μακρόνησο. Φωνάζουν και το όνομα: Ρόζα Ιμβριώτη.
Προχωρά η ηλικιωμένη γυναίκα. Ο στρατηγός έξαλλος φωνάζει: 

«Εσύ, ε; Δε θα ζήσεις πια. Εσύ λυμαίνεσαι με το λόγο σου την Ελλάδα χρόνια τώρα. Από σήμερα ύαινα, θα σφραγιστεί το στόμα σου. Ελεος δεν υπάρχει για σένα. Κατέστρεψες τη νεολαία. Αυτοί που σκοτώνονται στο βουνό είναι θύματά σου!».

 Η Ρόζα μεταφέρεται στο στρατόπεδο Λάρισας. Εκεί την αναλαμβάνουν βασανιστές, που θα τους ζήλευαν και οι ναζί. - «Παλιόγρια θα υπογράψεις δήλωση, ναι ή όχι;»- «Οχι». 

Την πετάνε σε μπουντρούμι, χωρίς νερό και τροφή επί τρεις μέρες. Ακούει να βασανίζονται συναγωνίστριές της. 

Την τρίτη μέρα, με το πιστόλι στον κρόταφό της, ξαναρωτούν και εκείνη ξαναπαντά: «Οχι δεν υπογράφω». 

Σε ένα υπόγειο, χτυπούν όλο το κορμί της, με σιδερένιες βέργες και συρματόσκοινο. Εκείνη άφωνη και αλύγιστη. 

Ο αρχιβασανιστής, της λέει: «Δε ζητούμε υπογραφή. Μόνο να βγεις σαν παιδαγωγός ν' αποκηρύξεις το παιδομάζωμα». - «Δε μιλάω». Την κρεμούν με συρματόσκοινα επί δώδεκα ώρες. - «Δε μιλάω». 

Την ξαναβασανίζουν, ξανά και ξανά και ξανά. 

Δεν τη λύγισαν και έτσι την οδηγούν στο Μακρονήσι. Μακρόνησος - Τρίκερι - Αϊ-Στράτης».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΡΙΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

(Μαρτυρία Μιχάλη Μπούρπουλα)
«Στο έμπα της σκηνής, αντίκρισα πάνω σε ένα ράντζο ένα παλικάρι, φαντάζανε δυο ξυλοπόδαρα. Ήταν ο Γιάννης ο Βόλης, από την Λακωνία. Αλβανομάχος, που με το Εθνογερτήριο σάλπισμα του Ε.Α.Μ. έλαβε από τους πρώτους μέρος στην Εθνική Αντίσταση….
Άρχισαν να τραβούν και τους ανάπηρους. Μερικοί υπέκυψαν στην έντεχνη βία και συμβιβάστηκαν. 

Ακολούθησε μάχη καθώς σε τραβούσαν στα αντίσκηνα της Ιεράς Εξέτασης και οι στιγμές ήταν συγκλονιστικές, καθώς γλιστρούσαν τα δεκανίκια και τα ξυλοπόδαρα και βρισκόσουν να κολυμπάς μεσ’ στη λάσπη, και να σε ανακουφίζει η ανθρώπινη συμπαράσταση από τους συναδέλφους, καθώς έπεφταν πάνω στους κανίβαλους για να σε αποσπάσουν από τα χέρια τους…

Ένας θρήνος είχε πέσει στο βράχο, και τα ουρλιαχτά των τραυματισμένων αγωνιστών έφταναν σπαρακτικά, από τις χαράδρες στα αντίσκηνα του 8ου λόχου… « αίμα να βλέπω, σκοτώστε τους βουλγάρους». Και άλλα παρόμοια σαν αυτά , κι ακόμα χειρότερα, συνθέτουν την ατμόσφαιρα, που περισφίγγει το νου και την καρδιά όλων μας…»

ΑΚΟΥΣΤΕ ένα τραγούδι του Νίκου Μάργαρη για τους εξόριστους, όπως ένοιωσε κι αυτός στο πετσί του τη ''στοργή'' της μαμά-Ελλάς ΕΔΩ

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΕΤΑΡΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΕΣ 

(Μαρτυρία Ναταλίας Αποστολοπούλου.)
«Δεκαπέντε χρονών έφτασε στο στρατόπεδο (στο Τρίκερι) η Βαγγελίτσα … πάνω στους παιδικούς ώμους της κουβάλαγε τη σκληρή εμπειρία της από τα βασανιστήρια της στην Ασφάλεια και τον αγιάτρευτο πόνο για τον εκτελεσμένο αγωνιστή αδερφό της.
Στο Μακρονήσι, την ημέρα του βασανισμού, ένας γεροδεμένος αλφαμίτης την άρπαξε από τις κοτσίδες και την ταρακούναγε:
-Μίλα θα κάνεις δήλωση; Θα αποκηρύξεις;
-Όχι, απάντησε η εξόριστη.
Εκείνος σήκωσε το βούρδουλα και την έδερνε αλύπητα.
-Μίλα θα αποκηρύξεις; ξαναρώτησε.
-Ποιόν ν’ αποκηρύξω, μωρέ, το αίμα του αδερφού μου; Δεν αποκηρύσσω τίποτα! Σκευοφύλακα με λένε…χτυπάτε, φασίστες. Χτυπάτε σκυλιά. Δεν αποκηρύσσω το αίμα του αδερφού μου… Την άλλη μέρα τη μεταφέρανε στο αναρρωτήριο μαζί με τις άλλες σακατεμένες.

 Την Τρίτη ημέρα από τους φριχτούς πόνους και την αϋπνία, η Βαγγελίτσα έχασε τα λογικά της κι έπεσε σε αφασία''.
Στις φωτογραφίες που έστελναν στις οικογένειές του, γελούσαν πάντα, για να μην ανησυχούν οι δικοί τους και για να μην κοπούν από την λογοκρισία».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΠΕΜΠΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ 

(ποιητική μαρτυρία του Μάνου Κατράκη από τη Μακρόνησο)

«Στ' ακροθαλάσσι του Αϊ - Στράτη

 κρυφά από του Θεού το μάτι

 Ζουν άνθρωποι και ωριμάζουν

 καινούριο κόσμο ετοιμάζουν».

«Κείνο το βράδυ στη χαράδρα... 

Δεν το ξεχνάω φίλε 

Είχανε σπάσει δυο μπαμπού 

στα κόκαλά μου... 

Η ανανδρία θυμάμαι  

τα 'βαλε με τη λεβεντιά  

κείνο το βράδυ  

Μα το νεράκι πού το βρήκες  

σύντροφέ μου;  

Τώρα που πέρασαν οι πόνοι  

σε βλέπω αδύνατο κι ωχρό  

να σεργιανάς  

Κι είπα να σου 'δινα το χέρι 

για να ξοφλήσω τη δροσιά 

κείνης της νύχτας  

Μα το νεράκι πώς το βρήκες  

το νεράκι  

σ' εκείνο τ' άνυδρο το ρέμα»
Αρνούμενος να υπογράψει «δήλωση μετανοίας» εξορίστηκε στην Ικαρία, στη Μακρόνησο και στον Αη – Στράτη, μέχρι το 1952.
Ψηλός και στητός, γίγαντας παραμυθιού, άντεχε κάτω απ’ τις βροχές και τις κακουχίες, τα βασανιστήρια, το σακί μαζί με τη γάτα μέσ’ στη θάλασσα, και τις προσβλητικές βρισιές του ομαδάρχη, που σκύλιαζε απ’ το κακό του μπροστά στην αφοσίωση και την πίστη στην ιδέα.

 Όλ’ αυτά για μιαν ιδέα! Σ' εκείνο το «σχολείο επανένταξης», 

όταν έβλεπε να δέρνουν κανέναν αδύναμο, τους έλεγε «ρε, δέρνετε το γεροντάκι, ελάτε να δείρετε εμένα». Τ΄ακούς ρε Σκαλούμπακα;;;;;
Στην εξορία ζούσε σε σκηνές που τις έπαιρνε κάθε τόσο ο δυνατός αέρας του νησιού. Κουβαλούσε άσκοπα πέτρες απ’ τη μια άκρη της πλαγιάς στην άλλη. Μετά έπρεπε να τις φέρει πάλι πίσω. Ώρες αυτή η δουλειά. 

Και τα μεγάφωνα είκοσι τέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο να τσιρίζουν το ίδιο τραγούδι: «Ως και γράμματα μου στείλανε ανώνυμα, από δω και πέρα κάτσε φρόνιμα».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΚΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

Πριν τη μαρτυρία του εξόριστου Λεωνίδα Μεντάκη, διαβάστε:
Το "ΜΕΝΟΥ ΕΞΟΡΙΑΣ» και την ΑΘΛΙΟΤΗΤΑ του βιβλιοπωλείου "Free Thinking Zone», για κάποιο βιβλίο, κάποιου Δημήτρη Φύσσα. Η παρουσίαση έγινε στην Μακρόνησο και οι συμμετέχοντες είχαν την ''ευκαιρία», μεταξύ άλλων, να δοκιμάσουν ... γκουρμέ ''Μενού Εξόριστου», δηλαδή το φαγητό που υποτίθεται ότι έτρωγαν οι κρατούμενοι.
To Free Thinking Zone "ανακάλυψε» ότι οι εξόριστοι έτρωγαν δύο φορές την εβδομάδα κρέας, άλλες δύο ψάρι, το πρωί και το βράδυ μαρμελάδα και φρούτα, ενώ το μενού περιελάμβανε και διαφορετικές τροφές που εναλλάσσονταν στο μενού ανάλογα με τη μέρα.
Ο 90χρονος Λεωνίδας Μεντάκης από τον Κουρνά Αποκορώνου, ένας από τους επιζώντες του στρατοπέδου, έλεγε στα Χανιώτικα Νέα:
«Έβαζαν σε ένα καζάνι 3 – 4 φασόλες, ένα φυλλαράκι φρύο, το έβραζαν και μας έδιναν το ζουμί. Αυτό ήταν το κυρίως φαγητό μας. Είχαμε σοβαρό πρόβλημα με το πόσιμο νερό. Ένα παγουράκι είχε ο καθένας μας. Το νερό το έφερναν με υδροφόρα από το Λαύριο, αλλά τις περισσότερες φορές δεν πινόταν γι’ αυτό και περάσαμε πολλές δίψες, όταν δε είχε θαλασσοταραχή και έκανε ημέρες να έρθει το πλοίο τροφοδοσίας, δεν τρώγαμε και τίποτα. Ήταν και μέρες που το φαγητό ήταν αλμυρό, ενώ δεν μας έδιναν νερό. Δεν ξέρω αν το έκαναν επίτηδες, αλλά γινόταν. Όσο για τους αλφαμίτες, τους αξιωματικούς, αυτοί έτρωγαν πλουσιοπάροχα».

Για κάποιους η Μακρόνησος είναι θλίψη, συγκίνηση, περηφάνια. Για κάποιους άλλους είναι ένα νησί δίπλα στο Λαύριο.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΒΔΟΜΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

(ποιητική μαρτυρία του Γιάννη Ρίτσου από τα «Μακρονησιώτικα»)
«Ήρθαν οι αρρώστιες, οι διάροιες, ο τέτανος
κουβαλάμε τους αρρώστους με τα φορεία στ’ αποχωρητήρια
κουβαλάμε τους πεθαμένους πάνου στην τάβλα ως την ακρογιαλιά
από κει μόλις βραδυάζει τους φορτώνουν στα καΐκια για το Λαύριο
οι εξόριστοι βγάζουν τα σκουφιά τους, σφίγγουν τα δόντια και
κοιτάζουν πέρα τη θάλασσα
δε μιλάνε, κοιτάζουν μακριά, πίσω απ’ το Σούνιο
ώσπου βραδυάζει κι ο άνεμος βολοδέρνει σε μια κουβέρτα πεθαμένου
ετούτος ο ατέλειωτος άνεμος που αντιχτυπιέται στη μουγκαμάρα της πέτρας
που αναστατώνει τ’ αγκάθια και τα χαρτιά του αποχωρητηρίου
παίρνει από πίσω τα καράβια, γιομίζει τις τσέπες με σπασμένα τοπεία
χωρίζει το πετσί απ’ το κόκαλο – ο μεγάλος άνεμος
που λύνει τους κόμπους των άστρων και δένει τις καρδιές μας
Ένα κρεβάτι, δυο κρεβάτια – πόσα κρεβάτια μείναν άδεια
και τα κουταλοπήρουνα των σκοτωμένων μαζεμένα στη γωνιά
σα μια φούχτα αστέρια δίχως όνομα
και το βλογιοκομμένο φεγγάρι φωνάζοντας ολονυχτίς τον τρόμο
του στη θάλασσα
όπως ανοιγοκλείνει στο σκοτάδι ένα παλιό πορτόφυλλο
κι οι μπόγοι της νύχτας δίπλα στα μαγειρεία
κι η λύπη στριμωγμένη πλάι στο φόβο
έξω απ’ την καρδιά μας.
Ύστερα πέφτει ο άνεμος
κι ακούμε που κατρακυλάνε πέτρες απ’ το βουνό
ακούμε τ’ άρβυλα των πεθαμένων
και πάρα πέρα τ’ άρβυλα της λευτεριάς
καθώς ανηφορίζει από τον κάτου κόσμο».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΟΓΔΟΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

Παναγιώτης Ελής. 

Έπεσε μαχόμενος, αλύγιστος, χιλιοβασανισμένος, αγωνιστής της ελευθερίας. Ο «Βούλγαρος» που δεν υπόγραψε.


Από τους πρώτους νεκρούς της χούντας
(μαρτυρία παλιών συναδέλφων του στο «σύρμα»)
Ο Ελής οδηγήθηκε στο ΒΕΤΟ (Δεύτερο Ειδικό Τάγμα Οπλιτών), τάγμα με 38.000 περίπου έγκλειστους στρατιώτες, που ως χτες πολεμούσαν τους ξένους εισβολείς στο βουνό και στην πόλη και αντιμετώπισε πλάι τους με καρτερία, τους βασανιστές που φορούσαν τη στολή του Έλληνα στρατιώτη. 

Αυτοί οι «Ελληνες» συναγωνίστηκαν σε θηριωδία τα γερμανικά SS, μόλις δυο χρόνια μετά τη φυγή των μεραρχιών τους, από το ελληνικό έδαφος.
«Υπόγραψε Βούλγαρε!», ωρύονταν οι ροπαλοφόροι πάνω στα αιμόφυρτα, ποδοπατημένα και ετοιμοθάνατα κορμιά, τα κορμιά αυτά, που αντιστάθηκαν στους Γερμανούς και Ιταλούς.
Και ύστερα στο περιβόητο «Σύρμα», στην «Απομόνωση», πλάι στη χαράδρα, πίσω από τον πανύψηλο τοίχο, στο κάτεργο των κατέργων, στην κόλαση της κολάσεως, στο μαρτύριο των μαρτυρίων, όπου μεταφέρονταν όσοι δεν υπέκυπταν στον ανήκουστο παιδεμό και δεν υπέγραφαν «Δήλωση μετανοίας». 

Εκεί βασανίζεται ο Παναγιώτης Ελής, μαζί με τους λίγους συναγωνιστές του, νύχτα - μέρα, από πολυάριθμους αποκτηνωμένους αλφαμίτες...
Ο Ελής θα επιβιώσει από το νέο κύκλο βασανιστηρίων, σε 24ωρη βάση μήνες και χρόνια, χάρη στο ψυχικό σθένος του και τη σωματική του αντοχή. 

Μερικοί από τους συναγωνιστές του στο "Σύρμα», θα επιβιώσουν, με το μέτωπο ψηλά κι αυτοί, αλλά σακατεμένοι δια βίου.
Και ήρθε το καινούριο πραξικόπημα της προδοτικής και ξενόδουλης κλίκας, στρατιωτικής και πολιτικής, του 1967. 

Ο Ελής συλλαμβάνεται και εκτελείται από ανθυπίλαρχο! Είναι από τα πρώτα θύματα της δικτατορίας.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΑΤΗ~Έφυγαν από τις εξορίες ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

(μαρτυρία της ... Γενικής Ασφάλειας: «Αυτοκτόνησε»)

Μήτσος Παπαρήγας. Γενικός γραμματέας της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.

 Τον συνέλαβαν, τον ανέκριναν αλλά αυτός τσιμουδιά. Τον βασάνισαν και τον πέταξαν από τον τελευταίο όροφο της Ασφάλειας (μία εκδοχή) ή, (δεύτερη εκδοχή), δολοφονήθηκε στα υπόγεια της ασφάλειας και στη συνέχεια, δημοσίως, ισχυρίστηκαν ότι ο «άθλιος κομμουνιστοσυμμορίτης» «αυτοκτόνησε» στο κελί του, χρησιμοποιώντας τη ζώνη της πιτζάμας του. 

Οι διώξεις εναντίον του αρχίζουν από το 1923, όταν ήταν Γραμματέας του Συνδέσμου Παλαιών Πολεμιστών του Βόλου. 

Δυο χρόνια φυλακή για προκήρυξη κατά του Πάγκαλου, έξη μήνες εξορία στην Αμοργό και δύο χιλιάδες δραχμές πρόστιμο.  

Το 1930 δυόμισι μήνες φυλακή στο Ιτζεδίν. Μόλις αποφυλακίζεται ξαναπιάνεται και καταδικάζεται σε τριάμισι χρόνια φυλακή και δυο χρόνια εξορία. Κατορθώνει όμως το 1931 να δραπετεύσει από τις φυλακές Συγγρού, κρύβεται για ένα διάστημα στην Αθήνα κι ύστερα φεύγει στο εξωτερικό, όπου του δίνεται η ευκαιρία να εξοπλιστεί θεωρητικά. Επιστρέφει στην Ελλάδα και πάλι στην παράνομη δουλειά ως το 1936, όπου τον πιάνουν στην Πάτρα. 

Οχτώ χρόνια δέσμιος της μεταξικής δικτατορίας και των χιτλερικών καταχτητών. Απομόνωση της Κέρκυρας, Κίμωλος, Ακροναυπλία, Χαϊδάρι. Δραπετεύει από το Χαϊδάρι το 1944, δουλεύει παράνομα στην Αθήνα.

Το 1946, οι εργάτες του Βόλου τον εξέλεξαν αντιπρόσωπό τους στο 8ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ και το Συνέδριο τον εξέλεξε Γενικό Γραμματέα της ΓΣΕΕ. 

Το 1947 η ασφάλεια, με υπόδειξη των αμερικανών, συνέλαβε την εκλεγμένη διοίκηση της ΓΣΕΕ, μαζί και τον Παπαρήγα, ο οποίος στάλθηκε εξορία στην Ικαρία. 

 Κατορθώνει όμως και πάλι να δραπετεύσει από την εξορία, γυρίζει στην Αθήνα και αρχίζει να δουλεύει μέσα στις σκληρές συνθήκες της παρανομίας της εποχής του εμφυλίου πολέμου. Εκεί τον πιάσανε για τελευταία φορά. 

Τον έσυραν στ΄ άντρα της βίας, τον βασάνισαν σκληρά και τελικά τον δολοφόνησαν, σκηνοθετώντας δήθεν «αυτοκτονία» του μέσα στο κελί της απομόνωσής του.

Πλήρες βιογραφικό ΕΔΩ

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΔΕΚΑΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΕΣ

Ο τίτλος της ανάρτησης λειτούργησε, ίσως, αποτρεπτικά, από την εύλογη σκέψη, πως πρόκειται για τις γιαγιάδες ή μανάδες μας σε κάποιο ορεινό χωριό. 

Όχι, είναι εξόριστες και εξόριστοι δεν ήταν μόνο οι «κομμουνιστοσυμμορίτες» και οι «εαμοβούλγαροι» αλλά και ηλικιωμένες γυναίκες, «προληπτικώς εκτοπισμένες», όπως αυτές οι γυναίκες, στον Άη Στράτη. 

Πρόκειται για συγγενείς πολιτών, για τους οποίους υπήρχαν αποδείξεις ή ... υπόνοιες συμμετοχής στις δραστηριότητες του ΚΚΕ ή του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Οι προληπτικές εκτοπίσεις είχαν στόχο να εμποδίσουν τον ανεφοδιασμό του Δημοκρατικού Στρατού και να αναγκάσουν τους μαχητές του να παραδοθούν και να υπογράψουν «δήλωση». Και όμως δεν υπόγραψαν, ενώ, έμαθαν ανάγνωση και γραφή παρακολουθώντας τους κύκλους αυτομόρφωσης που λειτουργούσαν στις φυλακές και στα στρατόπεδα (στοιχεία από τη σελίδα του Ν.Σαραντάκου).


(Μαρτυρία της Κατερίνας Χαριάτη Σισμάνη)
«Στη Μακρόνησο, τρεις μέρες, μας άφηκαν ήσυχες με φοβέρα και περισυλλογή και την άλλη, στις 30 του Γενάρη 1950, μας ξύπνησαν από τις τέσσερες την νύχτα. Ήταν η μέρα της δοκιμασίας.
Χίλιες γυναίκες είχαμε φύγει από το Τρίκερι. 

Το πρωί οι οκτακόσιες, στάθηκαν στη γραμμή, χωρίς δήλωση. 

Παρ’ όλο τα βάναυσο ξύλο που δοκιμάσαμε, τα ουρλιαχτά και τις φοβέρες.
Τα καθημερινά καψόνια, αντικαταστήσανε τα μαρτύρια της ημέρας εκείνης, που μας άφησε κάμποσες πληγωμένες και κάποιες που τρελάθηκαν και φώναζαν όλη τη νύχτα.
Εγώ, την πλήρωσα μόνο με έξη βουρδουλιές και με ένα διηθητικό ίκτερο που βάσταξε τέσσερις μήνες. Ευτυχώς δεν πέθανα.
Όμως στη Μακρόνησο, δεν μας θέλανε τις γυναίκες, τους χαλάγαμε την πειθαρχία. Γίνανε και πολλά διαβήματα απ’ έξω. Ήρθε και επιτροπή του Ερυθρού, ήρθανε και εφημερίδες από την Γαλλία. 

Άλλο επεισόδιο, όταν μας κρύβανε και δείχνανε μόνο όσα θέλανε. Και τότε έγινε το ηρωικό ντου, που η Νίτσα προχώρησε, παρά τις απειλές και τους μίλησε Γαλλικά και κάνοντάς τους υπεύθυνους για τον κίνδυνο της ζωής της, τους πληροφόρησε για τις χαράδρες και την αληθινή κατάσταση.
Με αυτά και με αυτά, μας ξαναπήγανε τελικά σ’ έξη μήνες στο Τρίκερι».

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΔΕΚΑΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

(Μαρτυρία Νίκου Μάργαρη)
ΟΙ ΑΝΗΛΙΚΟΙ ΚΡΑΤΟΥΜΕΝΟΙ ΣΤΗ ΣΦΑ
Από την Μακρόνησο πέρασε και η εφηβεία για αναμόρφωση.
Οι ανήλικοι κατάδικοι που βρίσκονταν κατεσπαρμένοι μέχρι την Άνοιξη του 1949 στην Κηφισιά και στα νησιά Τρίκερι και Γιούρα μεταφέρθηκαν σε μικρές αποστολές και συγκεντρώθηκαν στη ΣΦΑ.
Το νέο στρατόπεδο ανηλίκων που εγκαταστάθηκε στη ΣΦΑ περιλάβαινε ηλικίες από 14 μέχρι 17 ετών και οι κατηγορίες των κρατουμένων ήσαν δύο: ποινικοί κατάδικοι και πολιτικοί κρατούμενοι από ένα – δύο χρόνια έως ισόβια. Σύμφωνα με την εφημερίδα ΜΑΧΗ την Πρωτομαγιά του 1949, έφτασε η πρώτη αποστολή ανηλίκων από το Τρίκερι. Ήσαν περίπου 50. 

Τους οδήγησαν μπροστά στο διοικητήριο και τους μίλησαν κατά το γνωστό τρόπο για να ζητήσουν δηλώσεις [τις γνωστές δηλώσεις μετανοίας, «αποκηρύσσω μετά βδελυγμίας το ΚΚΕ και τας παραφυάδας αυτού»].
Η απάντηση ήταν αρνητική και τότε όλοι οι γνωστοί βασανιστές, ρίχτηκαν στ’ ανήλικα παιδιά και τα σάπισαν στο ξύλο. 

Και επειδή δεν είδαν ύστερα από το άγριο ομαδικό ξυλοκόπημα καμιά υποχώρηση από μέρους των παιδιών τα ρίξανε στη θάλασσα, τα σακάτεψαν κυριολεκτικά και τα βασάνιζαν απάνθρωπα μέχρι αργά το βράδυ…
Ύστερα από λίγες μέρες έφτασε δεύτερη αποστολή από τις φυλακές ανηλίκων Κηφισιάς...από τις 26 Μαΐου έως τις 8 Ιουνίου 1949 μεταφέρθηκαν από τα Γιούρα 305 καταδικασμένοι ανήλικοι...

Από τα βασανιστήρια ο Χαρ. Αλεξανδρόπουλος έμεινε αναίσθητος ο Κώστας Κανάκης έχασε το μάτι του , ο Γιάννης Μυλωνάς έχασε την ακοή του ο Θαν. Τσουκνίδας αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει καταπίνοντας την ουρά του κουταλιού του. 

Στις 18 Αυγούστου 1949, 32 ανήλικοι κρατούμενοι κάτω από το αφόρητο καθεστώς βίας αποπειράθηκαν να αυτοκτονήσουν, καταπίνοντας ουρές κουταλιών και άλλα μικροαντικείμενα… Το Δεκέμβριο του 1949 όλο το νησί συγκλονιζόταν από τα βογκητά και τους θρήνους των απομονωμένων στα σύρματα και στα τρελάδικα.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ ΔΩΔΕΚΑΤΗ~Έφυγαν από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΙ

Ο Δημήτρης Τατάκης έφτασε στη Μακρόνησο το Νοέμβρη του 1948. 

Με το που πάτησε το πόδι του στη ΣΦΑ, δέχτηκε τον πρώτο συνήθη κύκλο βασανιστηρίων υποδοχής των νέων κρατουμένων. 

Ρίχτηκε στον κλωβό της απομόνωσης και μαζί με τους υπόλοιπους «αδήλωτους» συγκρατούμενούς του, πέρασε μια σειρά βασανιστηρίων, δίχως όμως να υποκύψει στη βία και στον εκβιασμό της δήλωσης.
Όταν οι ανακριτές – βασανιστές του αντιλήφθηκαν ότι επρόκειτο για «αμετανόητο» κομμουνιστή και ότι δεν επρόκειτο να λυγίσει, του επιφύλαξαν ένα ιδιαίτερο μαρτύριο, σχεδιασμένο να τον εξοντώσει, είτε ψυχικά είτε σωματικά: Την ορθοστασία μέχρι θανάτου! 

Επρόκειτο για ένα ιδιότυπο και ταυτόχρονα διεστραμμένο απάνθρωπο βασανιστήριο: Ο κρατούμενος ριχνόταν αρχικά στη θάλασσα φορτωμένος με όλα τα πράγματα ως το λαιμό. Κατόπιν, και αφού μουσκευόταν μέχρι το μεδούλι, στηνόταν όρθιος, ακίνητος και αμίλητος, με δύο φρουρούς να τον επιτηρούν μέρα-νύχτα, μην επιτρέποντάς του να καθίσει ούτε στιγμή ή να μιλήσει με κανέναν. Μόνο κατά τη διάρκεια του φαγητού του επιτρεπόταν να καθίσει, και αυτό μόλις 5 λεπτά, αυστηρά, με το ρολόι.

Το όλο μαρτύριο λάμβανε χώρα πάνω σε έναν βράχο, στην παραλιακή ακτή της ΣΦΑ, μπροστά στις σκηνές των χιλιάδων κρατουμένων της Μακρονήσου. 

Και αυτό, γιατί το «σπάσιμο» του αγωνιστή έπρεπε να πραγματοποιηθεί σε κοινή θέα, «προς γνώσιν και συμμόρφωσιν» όλων. 

Κάθε ατομικό «σπάσιμο» στόχευε στο να αποτελέσει χτύπημα, να προκαλέσει ρήγμα στην αγωνιστική διάθεση και ηθικό του συνόλου.

Ο χρόνος περνούσε, αλλά ο Τατάκης δε λύγιζε. Οι κρατούμενοι αντλούσαν κουράγιο και οι βασανιστές της Μακρονήσου έχαναν την υπομονή τους. Και οι μέρες έρχονταν και παρέρχονταν η μία μετά την άλλη, οι πόνοι γίνονταν αβάσταχτοι, οι παραισθήσεις μόνιμος σύντροφος. 

Η ψυχή πάλευε με το σώμα, τους πόνους και την κόπωση του μαρτυρίου. 30ή, 31η, 32η, 33η μέρα. Η επίσημη γνώμη των γιατρών της ΣΦΑ ήταν πως κανείς δεν μπορούσε να υπερβεί εκ φύσεως τις 12-15 μέρες ενός τέτοιου μαρτυρίου. 

Και όμως, ο Τατάκης έμεινε όρθιος 33 ολόκληρες μέρες και νύχτες.

 Δεν έσπασε. Δεν υπέγραψε. Ο νέος Προμηθέας, τελικά, δολοφονήθηκε.

Μια ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ

ΠΑΝ.ΣΚΑΛΟΥΜΠΑΚΑΣ~Έφυγε από τη Μακρόνησο ως ΑΜΕΤΑΝΟΗΤΟΣ

Σκαλούμπακας: Ενορχηστρωτής των πιο φρικτών βασανιστηρίων της Μακρονήσου. Διέταζε πολλές φορές
ατομικά βασανιστήρια για όσους προσωπικά ο ίδιος δεν συμπαθούσε. Επέβλεπε συχνά τα μαρτύρια λέγοντας "δεν βλέπω αίμα, δεν βλέπω αίμα". Για τις υπηρεσίες του έγινε στρατηγός. Μέχρι που έφυγε για την κόλαση, δήλωνε αμετανόητος.

ΜΑΡΤΥΡΙΑ του Μίμη Βρονταμίτη, καπετάνιου του καϊκιού:
“Εζησα όλα τα δραματικά γεγονότα της Μακρονήσου το 1948. 

Ο στρατός μας με είχε επιταγμένο με το καΐκι μου «Αγιος Νικόλαος», επί μισθώ, οκτώ χιλιάδες δραχμές το μήνα. 

Κουβαλούσα από το Λαύριο πέρα στη Μακρόνησο φαντάρους, πολιτικούς υπόδικους, νερό σε βαρέλια και άλλα.
Στο φοβερό τουφεκίδι του Μάρτη 1948 ο Σκαλούμπακας μου κόλλησε το πιστόλι στο κεφάλι και με απειλές με διέταξε να κουβαλάω σκοτωμένους φαντάρους πέρα μακριά στον Κάβο Ντόρο, στο ξερόνησο Σαν Τζιόρτζιο. 

Στο Γ' Τάγμα φόρτωνα τους νεκρούς φαντάρους, που τους εξέταζε ο γιατρός Μαλάμης, κι έγραφε στο πιστοποιητικό θανάτου, τη λέξη «νεκρός». Ητανε δίπλα στο γιατρό Μαλάμη κι άλλοι δύο γιατροί.
Τους σκοτωμένους φαντάρους τους τακτοποιούσανε στριμωχτά στο αμπάρι οι Αλφαμίτες, Χούμης και Δήμητρας, Λαγός. Σ' ένα μόνο δρομολόγιο φορτώσαμε 185 νεκρούς φαντάρους.
Λέω στον Σκαλούμπακα: «Το καΐκι δε σηκώνει τόσο πράμα, είναι πολύ το πράμα, θα μπατάρει το καΐκι». Αυτός κουβέντα δεν έπαιρνε, με το πιστόλι με διέταξε. Τι να 'κανα; Το πιστόλι σε παγώνει...

Ανοιγόμασταν τη νύχτα στον Κάβο Ντόρο. Εκεί στο Σαν Τζιόρτζιο περίμενε καράβι πολεμικό. Οι ναύτες παίρνανε τους σκοτωμένους φαντάρους και τους χώνανε μέσα σε συρμάτινα δίχτυα με βαρίδια και τους φουντάρανε στο βυθό της θάλασσας. Αυτό ξανάγινε.

Οι νεκροί όλοι - όλοι ήταν 350 κοντά, τους μέτραγα έναν - έναν και ήταν 350 φαντάροι νεκροί. Αυτή ήταν η πιο τραγική περιπέτεια που έζησα στη ζωή μου”.

ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΟΥΛΙΑΤΗ

Stathis Gousetis 11.1.21:

Δηλώσεις του Στράτη Μυριβήλη και του Κωνσταντίνου Τσάτσου

το Τοπίο:,,όπου μέσα απ' το λαρύγγι του ανθρώπου πέρασαν...φθόγγοι άγνωστοι,,

"Οδός Αβύσσου, αριθμός 0" του Μενέλαου Λουντέμη στο OLVIO theater 

Το αυτοβιογραφικό αριστούργημα του Μενέλαου Λουντέμη «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0», διασκευασμένο για το θέατρο από την Σοφία Αδαμίδου, σε σκηνοθεσία Ρουμπίνης Μοσχοχωρίτη, ανεβαίνει για πρώτη φορά στο θέατρο στις , 9 Φεβρουαρίου, στη σκηνή του OLVIO theater (Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, τηλ: 210 3414118)..

Φέτος, συμπληρώνονται 41 χρόνια από τον θάνατό του Μενέλαου Λουντέμη(22/1/1977) και 71 χρόνια από την λειτουργία της Μακρονήσου ως στρατόπεδο συγκέντρωσης «εθνικής αναμόρφωσης».

Ο Μενέλαος Λουντέμης στο μυθιστόρημα «Οδός Αβύσσου, Αριθμός 0» περιγράφει με συγκλονιστικό τρόπο τις συνθήκες κράτησης κάτω από το εγκληματικό καθεστώς «πειθαρχημένης διαβίωσης» και βασανιστηρίων στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Μακρονήσου, όπου κυριαρχούσε η ωμή βία, ο τρόμος και η απελπισία, αλλά και η λεβεντιά και η αξιοπρέπεια των εξορισθέντων.

«Το νησί αυτό, που διαδραματίζεται σήμερα η ιστορία μας» γράφει ο Μενέλαος Λουντέμης- «είναι το τοπίο όπου το έγκλημα δοξάστηκε σαν ύψιστη αρετή. Όπου μέσα απ' το λαρύγγι του ανθρώπου πέρασαν -για πρώτη φορά στην Ιστορία της Ανθρωπότητας- φθόγγοι άγνωστοι... Ήρθε μια νύχτα που το νησί κλυδωνίζεται σαν ακυβέρνητο σκάφος. 

Αυτή τη νύχτα -οι φθόγγοι αυτοί οι άγνωστοι- ακούστηκαν τόσο δυνατά, που οι μεταλλωρύχοι της αντικρινής πλαγιάς τρόμαξαν και κρύφτηκαν στις στοές τους. 

Ήταν οχτώ του Δεκέμβρη, χίλια εννιακόσια σαράντα εννέα, χρόνια ύστερα απ' τη γέννησή του γιου μιας χωρικής που τον σταύρωσαν -μια φορά- πάνω σ' ένα ξύλο σ' ένα λόφο της Σιών, επειδή κουβάλησε μαζί του καινούργιες ιδέες. 

Βλέπετε οι ιδέες, κάθε φορά που έχουν απόλυτους τους ιδιοκτήτες, που άμα δεν έρχονται στα μέτρα που θέλουν αυτοί, παίρνουν το κεφάλι που τις έχει...

... Έτσι τώρα κι εδώ φτιάξανε κάτι ιδέες, και τους καλέσανε όλους -τους γίνονται δεν τους γίνονται- να τις φορέσουν. Η θα τις βάλετε με το καλό μες στο κεφάλι σας ή θα σας το ανοίξουμε για να τις χώσουμε εμείς μέσα! 

 Έτσι και κείνη τη νύχτα δεν κάνανε τίποτ' άλλο. Σκάβανε κρανία και φυτεύανε μέσα ιδέες.

... Και σαν ξημέρωσε η οχτώ του Δεκέμβρη σύρτηκε απ' τη μιαν άκρη του νησιού ως την άλλη η πελώρια σκιά του τρόμου. 

Δήμιοι, νεκροί, πληγωμένοι... κείτονταν χάμω, μέσα σ' έναν πέτρινο αγρό σπαρμένων με ανθρώπινα κορμιά. 

Εκείνο το πρωί τα κοκόρια του Λαυρίου -για πρώτη φορά- δε λάλησαν. Μόνο τα σκυλιά της πόλης ανέβηκαν στο καρβουνόχωμα και κλαίανε όλη τη νύχτα. 

Όσο για τους ανθρώπους, όλες αυτές τις νύχτες, παρακολουθούσαν τη ζωή απ' τις χαραμάδες... Σάστιζαν πως, αυτό που γινόταν αντίκρυ, δεν το είχε γράψει ακόμα η Αποκάλυψη»...

O «φακός» του Μενέλαου Λουντέμη εστιάζει σε δύο από τους κρατούμενους αγωνιστές. 

Είναι οι πρωταγωνιστές - θύματα αυτής της ενορχηστρωμένης θηριωδίας, ο Γιώργης και ο Παναής. 

Δεμένοι χέρι χέρι με τις χειροπέδες σ' όλη τη διάρκεια της εξορίας τους, μέσα στην φρίκη της Μακρονήσου εξακολουθούν και παραμένουν άνθρωποι. 

Βοηθάνε και σώζουν στο καΐκι το δεσμοφύλακά τους από βέβαιο πνιγμό, θυμούνται τις μανάδες τους και σκέφτονται τις αγαπημένες τους, προσπαθούν να κάνουν καλύτερο άνθρωπο τον Στελάρα ή Μελιτζάνα, αυτόν τον λαϊκό άνθρωπο, τον μικροαπατεώνα -που προσποιείται το βασανιστή τους στο Μακρονήσι, που επηρεάζεται βαθύτατα από την ανθρωπιά τους, και πάνω απ’ όλα εξακολουθούν και επιμένουν να περπατάνε με τα δύο πόδια σε πείσμα των βασανιστών τους που τους θέλουν να περπατάνε με τα τέσσερα σαν άγρια θηρία, δεν υπογράφουν δήλωση και ονειρεύονται τον καλύτερο και δικαιότερο κόσμο για τον οποίο αγωνίζονται…

Οι κάτοικοι της οδού Αβύσσου σαν σύγχρονες Αντιγόνες παίρνουν το δρόμο το δύσκολο, το δρόμο της αρετής και της δικαιοσύνης και ας γνωρίζουν πολύ καλά ότι αυτός ο δρόμος είναι που τους οδηγεί στο βωμό που έχουν φτιάξει για αυτούς οι σύγχρονοι Κρέοντες.

Το μυθιστόρημα του Μενέλαου Λουντέμη «Οδός Αβύσσου, αριθμός 0» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ.

Συντελεστές

Θεατρική διασκευή: Σοφία Αδαμίδου

Σκηνοθεσία: Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη

Μουσική: Νότης Μαυρουδής

Σκηνικά: Ντέιβιντ Νεγρίν

Σχεδιασμός φωτισμού: Αλέξανδρος Αλεξάνδρου

Κοστούμια: Μαρία Παπαδοπούλου

Sound Design: Μανώλης Μανουσάκης

Κίνηση: Στέφανι Τσάκωνα  

Βοηθός σκηνοθέτη: Καλλιόπη Καραμάνη

Σκηνοθεσία Video: Γιώργος Κορδέλλας.

Video art cinematography: Δημήτρης Ζόγκας, Παναγιώτης Ανδρεαδάκης

Φωτογραφία: Γιάννης Πρίφτης

Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού

Παραγωγή: Artφως

Τους ρόλους ερμηνεύουν με σειρά εμφάνισης: Χάρης Μαυρουδής, Δημήτρης Μαύρος, Χριστόδουλος Στυλιανού, Νότης Παρασκευόπουλος, Στέλιος Γεράνης

Διάρκεια παράστασης:  100 λεπτά  (χωρίς διάλειμμα)

Μέρες & ώρες παραστάσεων:

Παρασκευή 21:00, Σάββατο: 19:15, Κυριακή 18:00

Τιμές εισιτηρίων: 15€ κανονικό10€ μειωμένο και 5€ ανέργων-ατέλειες  

Ημερομηνία έναρξης: 9/2/2018 & λήξης παραστάσεων: 1/4/2018

Kaτηγορία έργου: Δραματικό Έργο

*info

Olvio Theater |Φαλαισίoυ 7 |Γκάζι |2103414118