«Ο Φλεβάρης και αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει», λέει ο λαός εκφράζοντας εμπειρικά τη νομοτέλεια της φύσης. Τίποτα δε μένει ακίνητο στη φύση και το ίδιο ισχύει και για τις κοινωνίες.
Καλό μήνα – Φλεβάρης, ο μήνας της αισιοδοξίας…
Γράφει ο Ηρακλής Κακαβάνης //
Το όνομά του, Φεβρουάριος, προέρχεται από το λατινικό ρήμα februare που σημαίνει καθαρίζω, εξαγνίζω. Στη διάρκειά του, τη ρωμαϊκή εποχή, γίνονταν γιορτές θρησκευτικού εξαγνισμού και καθαρισμού. Στη λαϊκή αντίληψη, η ονομασία του παρετυμολογείται από τη λέξη «φλέβα». Είναι, μήνας που ανοίγουν οι φλέβες της γης από την αφθονία των υδάτων. Αναβρύουν πολλά νερά μετά τις συνεχείς βροχοπτώσεις και από τα χιόνια που λιώνουν. Γι’ αυτό και λέγεται Φλεβάρης . Επιγραμματική είναι και η λαϊκή παροιμία που λέει: «Φλεβάρη ! Φλέβες με άνοιξες!». Σε διάφορα μέρη της Ελλάδας, λένε ότι στο μήνα αυτόν αρχίζουν δειλά να φουσκώνουν οι φλέβες των δέντρων από χυμούς και αρχίζει η ανοιξιάτικη «φουσκοδεντριά». Από αυτό εξηγούν και το όνομα «Φλεβάρης ».
Το χαρακτηριστικό του Φλεβάρη είναι το μήκος του. Είναι ο μήνας ο κουτσός, ο Κούντουρος και Κούτσουρος (με κομμένη την ουρά). Ο Κουτσοφλέβαρος, όπως είναι η κοινή ονομασία του σε όλη την Ελλάδα. Εξαιτίας του άστατου καιρού λέγεται και Μεθυσμένος. Είναι ο μήνας ο χορευταράς, ξένοιαστος γιατί μέσα στο Φλεβάρη πέφτουν συνήθως οι Αποκριές. Ταυτόχρονα, είναι ο μήνας των αμπελιών, τότε γίνεται το κλάδεμά τους γι’ αυτό και ονομάζεται και Κλαδευτής.
Πολλές είναι οι λαϊκές παραδόσεις που δικαιολογούν τις λιγότερες μέρες του, γνωστή και η επιστημονική ερμηνεία. Αγνωστη είναι η εκδοχή που δίνει το Λεξικό Σουΐδα (σ.σ. το παλαιότερο λεξικό – εγκυκλοπαίδεια, 10 αι. μ.Χ.). Στο λήμμα Φεβρουάριος αναφέρει: Ετσι ονομάζεται ο μήνας από κάποιον ύπατο του υπάρχοντος γένους των Γάλλων. Γιατί όταν ο Κάμιλλος (σ.σ. Ρωμαίος δικτάτωρ εκλεγείς 5 φορές, 4ος μ.Χ. αι.) νίκησε τους Τυράννους ο Φεβρουάριος επειδή ζήλεψε φώναξε από το βήμα ότι ο Κάμιλλος δεν ήταν αίτιος της νίκης αλλά η τύχη των Ρωμαίων, επινόησε δε επίσημα έγραφα και ψευδομαρτυρίες που επιβεβαίωναν ότι κολάκευε την τυραννίδα. Μετά από αυτά, ο λαός επαναστάτησε και έδιωξε τον Κάμιλλο από την πόλη. Οταν όμως επανήλθε μετά την άλωση της Ρώμης και εξαφάνισε τους βαρβάρους με επικεφαλής τον Βρήννο, οδήγησε την υπόθεση στη Δικαιοσύνη, απέδειξε ότι αίτιος όσων είχαν συμβεί ήταν ο Φεβρουάριος και γι’ αυτό αφού τον ξεγύμνωσε από τα ρούχα και τον έντυσε με ψάθα από βούρλα και χτυπήθηκε με δύναμη από τους υπηρέτες του άρχοντα του δήμου, τους επονομαζόμενους βερνάκλους (σ.σ. οικογενείς δούλοι) τον έδιωξε από την πόλη και τον ομώνυμο μήνα τον ακρωτηρίασε σε σύγκριση με τους άλλους.
Ο Φλεβάρης είναι ο μήνας της αισιοδοξίας. «Ο Φλεβάρης και αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει», λέει ο λαός εκφράζοντας εμπειρικά τη νομοτέλεια της φύσης. Τίποτα δε μένει ακίνητο στη φύση και το ίδιο ισχύει και για τις κοινωνίες. Οπως η φυσική έτσι και η κοινωνική εξέλιξη έχουν τις δικές τους νομοτέλειες. Οπως ο φυσικός χειμώνας παραδίδει τη θέση του στην άνοιξη έτσι και ο κοινωνικός χειμώνας κρύβει μέσα του τις προϋποθέσεις για να ξεπεραστεί και ν’ αντικατασταθεί από μια καλύτερη εποχή για την ανθρωπότητα. Το σοσιαλισμό. Είναι αναπόφευκτο. Αυτό δε θα γίνει όμως από μόνο του όπως στη φύση. Πρέπει κι εμείς να κάνουμε κάτι γι’ αυτό. Δίπλα στην εργατική τάξη. Η ταξική πάλη είναι αυτή που θα φέρει τη νέα εποχή.
_________________________________________________________________________________________________________
Ηρακλής Κακαβάνης
