ΑΓΓΕΛΟΣ ΒΕΡΥΚΙΟΣ «Η ΚΟΨΟΛΑΡΥΓΚΙΑ΄», 1877
Μία από τις μεγάλες και καταστρεπτικές αρρώστιες, οπού εριζοβόλησαν εδώ και κάμποσα χρόνια εις τον τόπο μας, είναι και η κοψολαρυγκιά[η τοκογλυφία].
Το «Κόσκινο» νομίζει περιττό να πει τα αίτια οπού εγέννησαν αυτό το κακό, γιατί είναι γνωστότατα, ούτε να δείξη την εικόνα του κοψολαρυγκά[εκείνος που κόβει λαρύγγια, δηλ. ανάλγητος, ο τοκογλύφος], επειδή ολημερίς έχουμε εμπροστά στα μάτια μας τέτοιες βρωμερές εικόνες.
Τι θα πει κοψολαρυγκάς; Κόρακας και σκυλί λιμασμένο οπού χουμάει αχόρταγα το πληγωμένο και ετοιμοθάνατο ζωντανό, με μια μοναχή διαφορά πως έχει το χαμόγελο στο στόμα, και με χιλιάδες τέχνες του ρουφάει το αίμα, χωρίς να του φάη τα κριάτα.
Από αυτά τα κακά ζωντανά, βλέπουμε για κακή μας τύχη πολλά στον τόπον, οπού αγκαλά και γδέρνουν χήρες και ορφανά, προβατούν με περήφανο το κεφάλι, και αντί να απολαβαίνουν το δίκαιο μίσος τής κοινωνίας χαίρονται όλες τις τιμές της!
Αυτή η παρατήρηση είναι απελπιστική, αλλά αληθινότατη, και για δαύτο αυτό το κακό πολλαπλασιάζεται καθημερινώς, και εκατάντησε αληθινή καγκραίνα, η οποία τρώει και θα φάη τα σωθικά τού τόπου, αν δεν βαλθεί ένας φραγμός.
Και ο φραγμός είναι να παρθούν τα ακόλουθα μέτρα:
α) Να συσταθή ένα υποκατάστημα της Πιστωτικής Τράπεζας
β) να κατηγορηθούν κάμποσοι από αυτούς τους ασυνείδητους
γ) να στιγματισθή το άτιμο έργο τους με κάθε τρόπο από τον κόσμο.
Αλλά ποιος θα ρίξη τη μαύρη πέτρα εναντίον σ’ αυτή την αναθεματισμένη συμμορία; Το βέβαιο είναι ότι όλοι έχουμε το χρέος και κανείς δεν πρέπει ν’ αδιαφορήση.
Το «Κόσκινο», χωρίς να φοβηθή τη δύναμή τους θα δώση πρώτο το παράδειγμα φρουστάροντάς τους όλους, φανερούς και κρυφούς, δυνατούς και αδύνατους, σχεδιογράφοντας τσι καλλιτεχνικές μουσούδες τους, και αν χρειασθή γράφοντας αποκάτου το βίο και πολιτεία του καθενού.
ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΝΤΟΥΝΗΣ, ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΟΣΚΙΝΟ», τ.9, Εν Ζακύνθω τη 13η Νοεμβρίου 1877
.
[Η φρικτή αυτή μάστιγα του Νησιού, με τους άλλοτε μεγαλώνυμους εκπροσώπους της, αποτελεί θέμα ιδιαίτερης ιστορικής έρευνας και μελέτης.
Ας μνημονευθεί εδώ ένα από τα ωμότερα περιστατικά βάναυσης, δόλιας και απάνθρωπης τοκογλυφίας εκείνου του καιρού: Ο παππούς του γράφοντος Διονύσιος Κονόμος έπεσε θύμα κι αυτός γνωστών ντόπιων κοψολαρυγκάδων, εκείνου του καιρού, που του πήραν ολόκληρη την αξιόλογη περιουσία του.
ΝΤΙΝΟΣ ΚΟΝΟΜΟΣ, «ΖΑΚΥΝΘΟΣ, ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ» 1986]
Αγαπημένα23 ώρ.