Η εκστρατεία στην Ουκρανία, αποφασίστηκε από τις ιμπεριαλιστικές κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Αγγλίας και των Ηνωμένων Πολιτειών, πριν από το τέλος ακόμα του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου του 1914 – 1918, υπήρξε μέρος του γενικού σχεδίου των ιμπεριαλιστών για ένοπλη στρατιωτική επέμβαση στην επαναστατημένη Ρωσία, με σκοπό την ανατροπή του νεαρού σοβιετικού καθεστώτος και την επαναφορά της εξουσίας των καπιταλιστών και γαιοκτημόνων.
Να πώς ερμηνεύει το ΓΕΣ την σκοπιμότητα της Ελληνικής συμμετοχής στην εκστρατεία:
«Η Ελληνική Κυβέρνησις, αποβλέπουσαν εις την εκπλήρωσιν των εθνικών διεκδικήσεων, ιδία εν Μικρά Ασία έχουσα δε ανάγκη της ηθικής συμπαραστάσεως των Συμμάχων προς υποστήριξιν αυτών, έκρινεν ότι έπρεπε να δεχτεί την συμμετοχήν του Ελληνικού Στρατού της εκστρατείας εις την Ρωσίαν».
Είναι χαρακτηριστική η εκτίμηση του αστού στρατιωτικού και κεντρώου πολιτικού Νικολάου Πλαστήρα που είχε προθυμοποιηθεί οικειοθελώς να πάρει μέρος στην αντισοβιετική εκστρατεία.
Ο Πλαστήρας υποστήριζε ότι «από τη συμμετοχή μας στην εκστρατεία έχουμε να ωφεληθούμε πολύ και ότι ο δρόμος για τη Θράκη και τη Μικρά Ασία περνάει από την Ρωσία».
Η κατάληξη της εκστρατείας, θλιβερή.
Η κατάληξη της εκστρατείας, θλιβερή.
Τα ηττημένα από τον Κόκκινο Στρατό ελληνικά στρατεύματα εκδιώχτηκαν στη Ρουμανία και στη συνέχεια στάλθηκαν απευθείας στο σφαγείο της Μικρασιατικής Εκστρατείας και καταστροφής.
Όσον δε αφορά τα «ανταλλάγματα» για τη Σμύρνη (στα οποία στόχευε ο Βενιζέλος) ήταν η καταστροφή, ο ξεριζωμός και η προσφυγιά.Παράλληλα, όμως, η τυχοδιωκτική αυτή εκστρατεία στην Ουκρανία είχε και τη θετική, εξ αντικειμένου, πλευρά της: η επαφή των ανδρών του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος με τις μάζες των απελευθερωμένων λαών της Σοβιετικής Ρωσίας άσκησε τεράστια επίδραση στις αντιλήψεις όχι μόνο των απλών φαντάρων και υπαξιωματικών, αλλά και των στελεχών του ελληνικού στρατού.
Δεν ήταν τυχαίο το γεγονός ότι οι περισσότεροι ανώτεροι Έλληνες αξιωματικοί, που προσχώρησαν στις γραμμές του ΕΛΑΣ, στη διάρκεια του Εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα της χώρας μας, προέρχονταν από αυτό ακριβώς το Σώμα Στρατού, που είχε σταλεί το 1919 στην Ουκρανία.
Ένας από αυτούς κι ο ίδιος ο Στέφανος Σαράφης.
Το ότι, εξάλλου, η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα στην κατεχόμενη από τους γερμανοφασίστες Ευρώπη, που δεν έστειλε ούτε ένα στρατιώτη ενάντια στη Σοβιετική Ένωση στη διάρκεια του πατριωτικού της πολέμου, οφείλεται κατά ένα μέρος και στα διδάγματα του ελληνικού λαού από την τυχοδιωκτική εκστρατεία της Ουκρανίας.
Μία από τις προκηρύξεις των Ελλήνων κομμουνιστών Οδησσού (Ιούνη 1919), που μοιράζονταν στον πληθυσμό και στους Έλληνες στρατιώτες έλεγε:
Υ.Γ. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε διάφορα σχετικά άρθρα που μπορείτε να βρείτε στο αρχείο του Ριζοσπάστη, καθώς και το βιβλίο του Κώστα Αυγητίδη: «Η επέμβαση των καπιταλιστικών χωρών ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία και η Ελλάδα, 1918 – 1920», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».
Μία από τις προκηρύξεις των Ελλήνων κομμουνιστών Οδησσού (Ιούνη 1919), που μοιράζονταν στον πληθυσμό και στους Έλληνες στρατιώτες έλεγε:
«Αδέλφια!
Τα όπλα που κρατείτε στα χέρια σας μεταχειρισθείτε τα προς σωτηρίαν ειδικήν σας και των αδελφών σας και εναντίον του κοινού εχθρού όλων.
Αδέλφια!
Κάτω τα όπλα αν πρόκειται να μολυνθούν με αδελφικό αίμα. Ενωθείτε μαζί μας και με τον κόκκινο στρατό της επαναστατικής Ρωσία, που πολεμάει για την απελευθέρωσιν όλων των λαών του κόσμου.
Αν δεν θέλετε να λάβετε μέρος σ’ αυτό το ηρωικό ένδοξο έργον τουλάχιστο μη βοηθήτε τους εχθρούς μας, εχθρούς όλων των εργατών.
Φύγετε στην πατρίδα και αφήστε μας μονάχους να κάμωμε το καθήκον και για σας.
Ζήτω η παγκόσμιος επανάστασις!
Ζήτω η διεθνής συναδέλφωσις της ανθρωπότητος!
Ζήτω ο παγκόσμιος κομμουνισμός!
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΟΜΑΣ ΟΔΗΣΣΟΥ»
Υ.Γ. Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε διάφορα σχετικά άρθρα που μπορείτε να βρείτε στο αρχείο του Ριζοσπάστη, καθώς και το βιβλίο του Κώστα Αυγητίδη: «Η επέμβαση των καπιταλιστικών χωρών ενάντια στη Σοβιετική Ρωσία και η Ελλάδα, 1918 – 1920», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».